Op deze pagina kunt u de Statenvertaling raadplegen in de editie van 1637 en/of 1657. De edities 1637, 1657 en de GBS-editie kunnen naar keuze parallel worden weergegeven. (Bij parallelweergave worden bij een vers eerst de kanttekeningen met verwijsteksten getoond, daarna de verklarende kanttekeningen.)
| 1 De vrouwen gaen na het graf, ende vinden ’tselve ledigh. 4 Twee Engelen verkondigen haer de opstandinge Christi. 9 ’t welck sy den Apostelen, ende andere discipelen gaen boodschappen, die het niet en gelooven. 12 Petrus loopt uyt na het graf. 13 Christus openbaert hem aen twee discipelen gaende na Emmaus, ende wort aldaer van haer bekent in het breken des broodts. 33 welcke wederkeeren na Ierusalem, ende verhalen’t den Apostelen. 36 Christus verschijnt selve allen sijnen Apostelen, toont haer sijne handen ende voeten, ende eet in hare tegenwoordigheyt. 44 Opent haer het verstant der Schriften, steltse tot sijne getuygen onder alle volcken, ende belooft haer sijnen heyligen Geest. 50 Segentse, neemt van haer sijn afscheydt, ende vaert op ten hemel. |
| |
| 1 a ENde op den 1 eersten [dagh] 2 der weke, 3 zeer vroech in den morgenstondt, gingen sy na het graf, draegende de speceryen, die sy bereyt hadden, ende 4 sommige met haer. |
| a Matth. 28.1. Marc. 16.1. Ioan. 20.1. |
| 1 Gr. op eene. |
| 2 Gr. der Sabbathen. Siet Matth. 28.1. Marc. 16.2. |
| 3 Siet hier van de aenteeckeninge op Marc. 16.2. Gr. diep in de morgen-stont. |
| 4 N. andere vrouwen, van welcke siet nader vers 10. |
| |
| 2 Ende sy vonden den steen afgewentelt van het graf. |
| 3 Ende ingegaen zijnde en vonden sy het lichaem des Heeren Iesu niet. |
| 4 Ende het geschiedde, als sy daer over 5 twijffelmoedigh waren, siet, twee 6 mannen stonden by haer in 7 blinckende cleederen. |
| 5 Ofte, zeer bekommert. |
| 6 D. Engelen in mans gedaenten. Siet Matth. 28.2. die maer van eenen verhaelt, om dat die het woort voerde. |
| 7 Gr. blicksemende, D. glinsterende gelijck de blicksem. |
| |
| 5 Ende als sy zeer bevreest wierden, ende het aengesicht na de aerde neygden, seyden sy tot haer, Wat soeckt ghy den levenden by de doode? |
| 6 Hy en is hier niet, maer hy is opgestaen. b Gedenckt hoe hy tot u 8 gesproken heeft, als hy noch in Galilea was: |
| b Matth. 16.21. ende 17.22. ende 20.18. Marc. 8.31. ende 9.31. ende 10.33. Luc. 9.22. ende 18.31. |
| 8 Waer van siet Matth. 16.21. |
| |
| 7 Seggende, De Sone des menschen moet overgelevert worden in de handen der sondige menschen, ende gecruycight worden, ende ten derden dage weder opstaen. |
| 8 Ende sy wierden c indachtigh sijner woorden. |
| c Ioan. 2.22. |
| |
| 9 d Ende wedergekeert zijnde van het graf, boodschapten sy alle dese dingen aen de elve, ende aen 9 alle de andere. |
| d Matth. 28.8. Marc. 16.10. |
| 9 N. Discipelen, die daer vergadert waren. |
| |
| 10 Ende [dese] waren Maria Magdalene, ende 10 Ioanna, ende Maria 11 Iacobi [moeder], ende de andere met haer, die dit tot de Apostelen seyden. |
| 10 Siet van dese Ioanna Luc. 8.3. |
| 11 N. des kleynen. Siet Marc. 15.40. |
| |
| 11 Ende hare woorden schenen voor haer als 12 ydel geclap, ende sy en geloofden haer niet. |
| 12 Ofte, raserye, sufferye. |
| |
| 12 e Doch Petrus opstaende 13 liep tot het graf, ende nederbuckende sagh hy de lijnen doecken liggende alleen, ende ginck wech, sich verwonderende by hem selven van ’t gene geschiet was. |
| e Ioan. 20.3, 6. |
| 13 N. met Ioannes. siet Ioan. 20.3. |
| |
| 13 f Ende siet twee 14 van haer gingen op den selven dagh na een vleck dat tsestich 15 stadien van Ierusalem was, welckes name was Emmaus: |
| f Marc. 16.12. |
| 14 Niet van de Apostelen, maer van de andere discipelen, gelijck blijckt vers 18. ende 33. |
| 15 Een stadie is hondert ende vijf en twintigh schreden, so dat acht stadien maken een Italiaensche mijle, waer van dry ontrent een uyre gaens zijn: so dat sestigh stadien maken ontrent twee uyren gaens ende een halve. |
| |
| 14 Ende sy spraken t’samen onder malkandren van alle dese dingen, die daer gebeurt waren. |
| 15 Ende het geschiedde, terwijle sy t’ samen spraken, ende malcanderen ondervraeghden, g dat Iesus selve by [haer] quam, ende met haer ginck. |
| g Matth. 18.20. Luc. 24.36. |
| |
| 16 Ende hare oogen wierden 16 gehouden, 17 dat sy hem niet en kenden. |
| 16 D. wederhouden door Christi macht. |
| 17 Ofte, op dat sy hem niet en souden kennen. |
| |
| 17 Ende hy seyde tot haer, Wat redenen zijn dit, die ghy wandelende onder malcandren verhandelt? ende [waerom] siet ghy 18 droevigh? |
| 18 Ofte, stuer. |
| |
| 18 Ende de eene, wiens name was Cleopas, antwoordende seyde tot hem, Zijt ghy alleen 19 een vremdelinck te Ierusalem, ende en weet niet de dingen, die dese dagen daer in geschiet zijn? |
| 19 Ofte, een inwoonder. |
| |
| 19 Ende hy seyde tot haer, Welcke? ende sy seyden tot hem, De dingen aengaende Iesum den Nazarener, h welcke 20 een Propheet was, crachtigh 21 in wercken ende woorden, 22 voor Godt, ende alle 23 het volck. |
| h Luc. 7.16. Ioan. 4.19. ende 6.14. |
| 20 Gr. een man, een propheet. |
| 21 Gr. inde daet, ofte in ’t werck, ende in het woort. |
| 22 N. die door vele wonder-teeckenen sulcks van hem betuyghde |
| 23 N. dat sulcks met verwonderinge ende prijsen hoorde ende sagh. |
| |
| 20 Ende hoe onse Overpriesters ende Overste den selven overgelevert hebben tot het oordeel des doots, ende hem gecruycight hebben. |
| 21 Ende wy hoopten dat hy was de gene i die 24 Israël 25 verlossen soude. Doch oock beneven dit alles is ’t heden de derde dagh, van dat dese dingen geschiet zijn. |
| i Actor. 1.6. |
| 24 D. het Israelitisch ofte Ioodsch volck. |
| 25 D. verlost soude hebben. |
| |
| 22 k Maer oock sommige vrouwen 26 uyt ons, hebben ons ontstelt, die vroech in den morgenstont aen het graf geweest zijn: |
| k Matth. 28.8. Marc. 16.10. Ioan. 20.18. |
| 26 D. van ons geselschap. |
| |
| 23 Ende sijn lichaem niet vindende quamen sy ende seyden, dat sy oock een gesichte van Engelen gesien hadden, die seggen dat hy leeft. |
| 24 Ende sommige der gene die met ons zijn, gingen henen tot het graf, en bevonden ’t alsoo, gelijck oock de vrouwen geseght hadden, maer hem en sagen sy niet. |
| 25 Ende hy seyde tot haer, O onverstandige ende traege van herten, om te gelooven al het gene dat de Propheten gesproken hebben, |
| 26 l En moeste de Christus niet dese dingen lijden, ende [alsoo] in sijne heerlickheyt 27 ingaen? |
| l Iesa. 50.6. ende 53.5. Phil. 2.7. Hebr. 12.2. 1.Pet. 1.11. |
| 27 N. na ofte door sijn lijden. Heb. 2.9. 1.Pet. 1.11. |
| |
| 27 m Ende begonnen hebbende van Mose ende n alle de Propheten, leyde hy haer uyt, in alle de Schriften, ’t gene van hem [geschreven] was. |
| m Gen. 3.15. ende 22.18. ende 26.4. ende 49.10. Deuter. 18.15. |
| n Psal. 132.11. Iesa. 7.14. ende 9.5. ende 40.10. Ierem. 23.5. ende 33.14. Ezech. 34.23. ende 37.25. Dan. 9.24. Mich. 7.20. |
| |
| 28 Ende sy quamen na by het vleck, daer sy nae toe gingen, ende hy 28 hield hem als of hy verder gaen soude. |
| 28 Ofte, stelde hem so aen: ’t welck sonder veynsinge geschiet is, om haer te beproeven: also hy ’t selve gedaen soude hebben, ten ware dat sy hem met bidden gehouden hadden. |
| |
| 29 o Ende sy 29 dwongen hem, seggende, p Blijft met ons, want het is by den avont, ende de dagh is gedaelt. Ende hy ginck in, om met haer te blijven. |
| o Gen. 19.3. |
| 29 N. met bidden ende aenhouden. siet Gen. 33.11. |
| p Actor. 16.15. Hebr. 13.2. |
| |
| 30 Ende het geschiedde, als hy met haer aensat, nam hy het broodt, ende 30 segende het, ende als hy het 31 gebroken hadde gaf hy het haer. |
| 30 N. door ’t gebedt, ende dancksegginge. 1.Tim. 4. versen 4, 5. |
| 31 N. na de wijse der Ioden in ’t begin van hare maeltijden, welcker brooden soo gebacken waren, datse bequamelick gebroken konden worden. Actor. 2.46. |
| |
| 31 Ende hare oogen wierden geopent, ende sy kenden hem: ende hy 32 quam wech uyt haer gesichte. |
| 32 Gr. hy wiert onschijnbaer van haer, D. hy ontrock hem haestelick van haer gesichte. |
| |
| 32 Ende sy seyden tot malcanderen, En was ons’ herte niet brandende in ons, als hy tot ons sprack op den wegh, ende als hy ons de Schriften 33 opende? |
| 33 D. verklaerde, ofte, uytleyde. |
| |
| 33 Ende sy opstaende ter selver uyre, keerden weder na Ierusalem, ende vonden de elve te samen vergadert, ende die met haer waren: |
| 34 34 Welcke seyden, De Heere is waerlick opgestaen, q ende is van Simon gesien. |
| 34 N. Elve, ende die by haer waren. |
| q 1.Cor. 15.5. |
| |
| 35 Ende sy vertelden ’t gene op den wegh [geschiet was], ende hoe hy haer bekent was geworden in’t breken des broodts. |
| 36 r Ende als sy van dese dingen spraken, stondt Iesus selve in’t midden van haer, ende seyde tot haer, Vrede sy u lieden. |
| r Marc. 16.14. Ioan. 20.19. 1.Cor. 15.5. |
| |
| 37 Ende sy verschrickt ende zeer bevreest geworden zijnde, meynden dat sy 35 eenen geest sagen. |
| 35 D. spoocksel. Siet Matt. 14.26. Ofte, een Engel in menschelicke gedaente. Actor. 12.9. |
| |
| 38 Ende hy seyde tot haer, Wat zijt ghy ontroert? ende waerom klimmen [sulcke] overleggingen in uwe herten? |
| 39 Siet mijne handen ende mijne voeten: 36 want ick ben’t selve. Tast my aen, ende siet, want een geest en heeft geen vleesch ende beenen, gelijck ghy siet dat ick hebbe. |
| 36 Ofte, dat ick ’t selve ben. |
| |
| 40 Ende als hy dit seyde, toonde hy haer de handen ende voeten. |
| 41 Ende doe sy’t van blijdtschap noch niet en geloofden, ende haer verwonderden, seyde hy tot haer, s Hebt ghy hier yet 37 om te eten? |
| s Ioan. 21.10. |
| 37 Gr. eetlijcks, ofte eetbaer. |
| |
| 42 Ende sy gaven hem een stuck van eenen gebraden visch, ende van honichraten. |
| 43 Ende hy nam’t, ende 38 at het voor hare oogen. |
| 38 Niet dat hy sulcks van nooden hadde, dewijle hy nu onsterflick geworden was: maer om haer te versekeren, dat hy het selve lichaem noch hadde. Siet Actor. 10.41. |
| |
| 44 Ende hy seyde tot haer, t Dit zijn de woorden, die ick tot u sprack, als ick noch 39 met u was, [namelick] dat het alles moest vervult worden, wat van my geschreven is inde wet Mosis, ende Propheten, ende Psalmen. |
| t Matth. 16.21. ende 17.22. ende 20.18. Marc. 8.31. ende 9.31. ende 10.33. Luc. 9.22. ende 18.31. ende 24.6. |
| 39 D. openbaerlick ende geduyrichlick met u verkeerde voor mijn doodt. |
| |
| 45 Doe 40 opende hy haer verstant, op dat sy de Schriften verstonden: |
| 40 N. door de verlichtinge sijns heyligen Geests. Act. 16. vers 14. 1.Cor. 2.13. |
| |
| 46 Ende seyde tot haer, v Alsoo isser geschreven, ende alsoo moest de Christus lijden, ende van den dooden opstaen ten derden dage: |
| v Psal. 22.7. Actor. 17.3. |
| |
| 47 Ende in sijnen name gepredickt worden bekeeringe ende x vergevinge der sonden, onder alle volcken, y 41 beginnende van Ierusalem. |
| x Actor. 13.38. 1.Ioan. 2.12. |
| y Actor. 2.4. |
| 41 Dewijle den Ioden voornamelick de Messias belooft was. Rom. 1.16. ende het Euangelium uyt Zion ende Ierusalem moeste uytgaen. Iesa. 2.3. |
| |
| 48 Ende ghy zijt getuygen van dese dingen. |
| 49 z Ende siet ick sende de 42 belofte mijns vaders op u, a maer 43 blijft ghy inde stadt Ierusalem, tot dat ghy sult aengedaen zijn met 44 kracht 45 uyt de hooghte. |
| z Ioan. 14.26. ende 15.26. ende 16.7. Actor. 1.4. |
| 42 D. den heyligen Geest, die ick u belooft hebbe van den Vader te sullen senden. Ioan. 14.16. ende 15.26. Actor. 1.4. |
| a Actor 1.4. |
| 43 Gr. set u neder. |
| 44 N. met den H. geest. Actor. 1.8. |
| 45 D. uyt den hemel. Hebr. 1.3. Actor. 2.2. |
| |
| 50 b Ende hy leydde haer 46 buyten tot aen Bethanien, ende sijne handen opheffende segende hy haer. |
| b Actor. 1.12. |
| 46 Siet hier van breeder Actor. 1.12. |
| |
| 51 c Ende het geschiedde als hyse segende, dat hy van haer scheydde, ende wierdt opgenomen inden hemel. |
| c Marc. 16.19. Actor. 1.9. |
| |
| 52 Ende sy aenbaden hem, ende keerden weder na Ierusalem met groote blijdtschap. |
| 53 Ende sy waren alle tijdt in den Tempel, lovende ende 47 danckende Godt. Amen. |
| 47 Gr. segende. |
