Op deze pagina kunt u de Statenvertaling raadplegen in de editie van 1637 en/of 1657. De edities 1637, 1657 en de GBS-editie kunnen naar keuze parallel worden weergegeven. (Bij parallelweergave worden bij een vers eerst de kanttekeningen met verwijsteksten getoond, daarna de verklarende kanttekeningen.)
1 ENde te dien dage Iesus uyt den huyse gegaen zijnde, sat by de Zee. |
2 Ende tot hem vergaderden vele scharen, so dat hy in een schip ginck ende nedersat, ende alle de schare stont op den oever. |
3 Ende hy sprack tot haer vele dingen door gelijckenissen, seggende, Siet een zaeyer ginck uyt om te zaeyen: |
4 Ende als hy zaeyde viel een deel [zaets] by den wech: ende de vogelen quamen, ende aten dat selve op. |
5 Ende een ander [deel] viel op steenachtige [plaetsen], daer het niet veel aerde en hadde, ende het ginck terstont op, om dat het geen diepte van aerde en hadde. |
6 Maer als de Sonne opgegaen was, so is ’t verbrant geworden, ende om dat het geen wortel en hadde, is het verdort. |
7 Ende een ander [deel] viel in de doornen: ende de doornen wiessen op, ende verstickten het selve: |
8 Ende een ander [deel] viel in de goede aerde, ende gaf vrucht, het een hondert, het ander tsestich, ende het ander dertich [vout]. |
9 Wie ooren heeft om te hooren, die hoore. |
10 Ende de Discipelen tot hem komende seyden tot hem: Waerom spreeckt ghy tot haer door gelijckenissen? |
11 Ende hy antwoordende seyde tot haer, Om dat het u gegeven is, de verborgentheden des Coninckrijcks der hemelen te weten, maer dien en is’t niet gegeven. |
12 Want wie heeft, dien sal gegeven worden, ende hy sal overvloedelick hebben: maer wie niet en heeft, van dien sal genomen worden oock dat hy heeft. |
13 Daerom spreke ick tot haer door gelijckenissen, om dat sy siende niet en sien, ende hoorende niet en hooren, noch oock verstaen. |
14 Ende in haer wort de Prophetie Iesaie vervult, die segt, Met het gehoor sult ghy hooren, ende geensins verstaen: ende siende sult ghy sien, ende geensins bemercken. |
15 Want het herte deses volcks is dick geworden, ende sy hebben met den ooren swaerlick gehoort: ende hare oogen hebben sy toegedaen: op dat sy niet t’eeniger tijt met den oogen en souden sien, ende met den ooren hooren, ende met der herten verstaen, ende haer bekeeren, ende ick haer genese. |
16 Doch uwe oogen zijn salich, om dat sy sien, ende uwe ooren om dat sy hooren. |
17 Want voorwaer ick segge u, dat vele Propheten ende rechtveerdige hebben begeert te sien de dingen die ghy siet, ende en hebben[’se] niet gesien: ende te hooren die dingen die ghy hoort, ende en hebben[’se] niet gehoort. |
18 Ghy dan hoort de gelijckenisse van den Zaeyer. |
19 Als yemant dat woort des Coninckrijcks hoort, ende niet en verstaet, so komt de boose, ende ruckt wech ’tgene in sijn herte gezaeyt was. Dese is de gene die by den wech bezaeyt is. |
20 Maer die in steenachtige [plaetsen] bezaeyt is, dese is de gene die het woort hoort, ende dat terstont met vreuchden ontfangt. |
21 Doch hy en heeft geen wortel in hem selven, maer is voor eenen tijt: ende als verdruckinge of vervolginge comt, om des woorts wille, so wort hy terstont ge-ergert. |
22 Ende die in de doornen bezaeyt is, dese is de gene die het woort hoort, ende de sorchvuldicheyt deser werelt, ende de verleydinge des rijckdoms verstickt het woort, ende het wort onvruchtbaer. |
23 Die nu in de goede aerde bezaeyt is, dese is de gene die het woort hoort ende verstaet, die oock vrucht draegt, ende voortbrengt, de een hondert, de ander tsestich, ende de ander dertich [vout]. |
24 Een ander gelijckenisse heeft hy haer voorgestelt, seggende, Het Coninckrijck der hemelen is gelijck een mensche, die goet zaet zaeyde in sijnen acker. |
25 Ende als de menschen sliepen, quam sijnen vyant ende zaeyde onkruyt midden in de terwe, ende ginck wech. |
26 Doe het nu [tot] kruyt opgeschoten was, ende vrucht voortbracht, doe openbaerde hem oock het onkruyt. |
27 Ende de dienstknechten van den heere des huys gingen ende seyden tot hem: Heere, en hebt ghy niet goet zaet in uwen acker gezaeyt: van waer heeft hy dan dit onkruyt? |
28 Ende hy seyde tot haer, Een vyandigh mensche heeft dat gedaen. Ende de dienstknechten seyden tot hem, Wilt ghy dan dat wy henen gaen, ende dat selve vergaderen? |
29 Maer hy seyde, Neen, op dat ghy het onkruyt vergaderende, oock mogelick met het selve de terwe niet uyt en treckt. |
30 Laetse beyde te samen opwassen tot den Oogst, ende inden tijt des Oogsts sal ick tot de maeyers seggen, Vergadert eerst dat oncruyt, ende bint het in busselen, om ’t selve te verbranden: maer de terwe brengt te samen in mijne schuere. |
31 Een ander gelijckenisse heeft hy haer voorgestelt, seggende, Het Coninckrijck der hemelen is gelijck het Mostaert-zaet, ’twelck een mensche heeft genomen, ende in sijnen acker gezaeyt: |
32 Het welcke wel het minste is onder alle de zaeden: maer wanneer het opgewassen is, dan ist het meeste van de moes-kruyden: ende het wort een boom, alsoo dat de vogelen des hemels komen ende nestelen in sijne tacken. |
33 Een andere gelijckenisse sprack hy tot haer, [seggende], Het Coninckrijck der hemelen is gelijck een suerdeessem, welcke een vrouwe nam ende verberchde in dry maten meels, tot dat het geheel gesuert was. |
34 Alle dese dingen heeft Iesus tot de scharen gesproken door gelijckenissen: ende sonder gelijckenisse en sprack hy tot haer niet. |
35 Op dat vervult soude worden, dat gesproken is door den Propheet, seggende, ick sal mijnen mont opdoen door gelijckenissen: Ick sal voortbrengen dingen die verborgen waren van de gront-legginge der werelt. |
36 Doe nu Iesus de scharen [van hem] gelaten hadde, ginck hy nae huys. Ende sijne Discipelen quamen tot hem, seggende, Verklaert ons de gelijckenisse van het onkruyt des ackers. |
37 Ende hy antwoordende seyde tot haer, Die het goede zaet zaeyt, is de Sone des menschen. |
38 Ende de acker is de werelt: ende het goede zaet zijn de kinderen des Coninckrijcks: ende het onkruyt zijn de kinderen des boosen. |
39 Ende de Vyant die het selve gezaeyt heeft, is de Duyvel: ende de Oogst is de voleyndinge der werelt: ende de Maeyers zijn de Engelen. |
40 Gelijckerwijs dan het onkruyt vergadert, ende met vyer verbrant wort, alsoo sal het [oock] zijn in de voleyndinge deser werelt. |
41 De Sone des menschen sal sijne Engelen uytsenden, ende sy sullen uyt sijn Coninckrijck vergaderen alle de ergernissen, ende de gene die de ongerechticheyt doen: |
42 Ende sullen de selve in den vyerigen oven werpen: daer sal weeninge zijn ende knersinge der tanden. |
43 Dan sullen de rechtveerdige blincken, gelijck de Sonne, in ’t Coninckrijck haers Vaders. Die ooren heeft om te hooren, die hoore. |
44 Wederom is het Coninckrijck der hemelen gelijck een schat in den acker verborgen, welcken een mensche gevonden hebbende, verbergde [dien], ende van blijtschap over den selven gaet hy henen ende verkoopt al wat hy heeft, ende koopt dien selven acker. |
45 Wederom is het Coninckrijck der hemelen gelijck een koopman die schoone peerlen soeckt: |
46 De welcke, hebbende een peerle van groote waerde gevonden, ginck henen ende verkocht al wat hy hadde, ende kocht de selve. |
47 Wederom is het Coninckrijck der hemelen gelijck een net geworpen inde Zee, ende dat allerley soorten [van visschen] t’samen brengt: |
48 Het welcke wanneer het vol geworden is, [de visschers] aen den oever optrecken, ende neder-sittende lesen het goede uyt in [hare] vaten, maer het quade werpen sy wech. |
49 Also sal het inde voleyndinge der eeuwen wesen: de Engelen sullen uytgaen, ende de boose uyt het midden der rechtveerdige afscheyden: |
50 Ende sullen de selve in den vyerigen oven werpen: daer sal zijn weeninge ende knersinge der tanden. |
51 Ende Iesus seyde tot haer, Hebt ghy dit alles verstaen? Sy seyden tot hem, Ia Heere. |
52 Ende hy seyde tot haer: Daerom een yegelick Schriftgeleerde in het Coninckrijck der hemelen onderwesen, is gelijck aen een heere des huys, die uyt sijnen schat nieuwe ende oude dingen voortbrengt. |
53 Ende het is geschiet als Iesus dese gelijckenissen ge-eyndicht hadde, vertrock hy van daer. |
54 Ende gekomen zijnde in sijn vaderlant leerde hy’se in hare Synagoge, soo dat sy haer ontsetteden, ende seyden, Van waer [komt] desen die wijsheyt ende die krachten. |
55 Is dese niet de sone des timmermans? ende is sijne moeder niet genaemt Maria, ende sijn broeders Iacobus ende Ioses, ende Simon ende Iudas? |
56 Ende sijne susters zijnse niet alle by ons? Van waer [komt] dan desen dit alles? |
57 Ende sy wierden aen hem ge-ergert. Maer Iesus seyde tot haer, Een Propheet en is niet onge-eert dan in sijn Vaderlant, ende in sijn huys. |
58 Ende hy en heeft aldaer niet vele krachten gedaen, van wegen haer ongeloove. |