Op deze pagina kunt u de Statenvertaling raadplegen in de editie van 1637 en/of 1657. De edities 1637, 1657 en de GBS-editie kunnen naar keuze parallel worden weergegeven. (Bij parallelweergave worden bij een vers eerst de kanttekeningen met verwijsteksten getoond, daarna de verklarende kanttekeningen.)
De Propheet eet die rolle op, door Godts bevel, vers 1, etc. die hem wederom last, onderwijst ende sterckt tegen des volcks hartneckicheyt, 4. vertoont hem weder sijne heerlickheyt, ende bericht hem van ’t ampt eens getrouwen Propheten, ende de nutticheyt van dien, 12. de heerlickheyt des Heeren wort hem weder vertoont, 22. Godt sluyt ende opent des Propheten mont, 25, etc. |
|
1 DAerna seyde hy tot my, Menschen kint, a 1 eet 2 dat ghy vinden sult: eet dese 3 rolle, ende gaet, spreeckt tot het 4 huys Israëls. |
| a Ierem. 15.16. Ezech. 2.8. Apoc. 10.9. |
| 1 Siet boven 2. op vers 8. |
| 2 D. dat hier voorhanden is, te weten desen ingerolden brief, gelijck de volgende woorden uytdrucken. Siet de selve maniere van spreken, Gen. 19.15. 2.Reg. 19.4. Ierem. 15.16. |
| 3 Siet bov. 2. op ’t vers 9. |
| 4 Siet bov. 2. op vers 3. |
|
2 Doe opende ick mijnen mont; ende hy gaf my die rolle te eten. |
3 Ende hy seyde tot my, Menschen kint, geeft uwen buyck te eten, ende vult u ingewant met dese rolle, die ick u geve: doe att ick, b 5 ende het was in mijnen mont als honich, van wegen de soeticheyt. |
| b Psal. 19.11. ende 119.103. Apoc. 10.10. |
| 5 Hiermede geeft hy te verstaen, dat de openbaringen Godts hem aengenaem zijn geweest. want hoewel het inhoudt daer van hem bedroefde, nochtans stemde hy het eynde der selver gantsch toe, het welcke was de rechtveerdicheyt Godts in ’t straffen der sonden bekent te maken. Vergel. Ierem. 15.16. Apoc. 10.9. |
|
4 Ende hy seyde tot my; Menschen kint, c gaet henen, comt tot het huys Israëls, ende spreeckt tot hen met mijne woorden. |
| c Ier. 1.17. |
|
5 Want ghy en zijt niet gesonden tot een volck 6 diep van sprake, ende swaer van 7 tonge: [maer] tot het huys Israëls: |
| 6 Hebr. Diep van lippe. D. van donckere, onbekende, ende vreemde sprake. want wat diep is, is oock doncker: ende wat doncker is, en is niet wel bekent. alsoo Iesa. 33.19. ende hier in’t volgende vers. |
| 7 D. tale. Verstaet weder eene tale die vreemt, uytheemsch, ende onbekent is. want die den onervaren swaer valt. Exod. 4.10. naemt Moses sich selven swaer van tonge, om dat hy niet welsprekende en was. |
|
6 Niet tot vele volckeren diep van sprake, ende swaer van tonge, welcker woorden ghy niet en cont 8 verstaen: souden sy niet, so ick u tot hen gesonden hadde, 9 nae u gehoort hebben? |
| 8 Hebr. hooren. siet Genes. 11. op vers 7. |
| 9 D. sy en souden soo ongeloovich, halstarrich, ende ondanckbaer niet geweest zijn, als heden de Israëliten wel zijn: gelijck het oock wel gebleken is uyt de bekeeringe der Nineviten door de predicatie Ione. Verg. Matt. 11.21, 23. And. so dat niet en ware. T.w. dat ghy hare sprake niet en verstaet, ende sy de uwe niet, ick hadde u tot hen gesonden, ende sy souden nae u gehoort hebben. |
|
7 Maer het huys Israëls en wil nae u niet hooren, om dat sy nae my niet en willen hooren: want het 10 gantsche huys Israëls is 11 stijf van voorhoofde; ende 12 hardt van herten zijnse. |
| 10 Wel verstaende uytgenomen de ware geloovige, ende uytverkorene, hoedanige waren Ieremias, Baruch, Daniel, sijne metgesellen, ende vele andere. |
| 11 D. onbeschaemt. alsoo bov. 2.4. hart van aengesichte. |
| 12 Alsoo bov. 2.4. stijf, ofte, verstockt van herten. Vergel. Exod. 4. op vers 21. item Prov. 28. op vers 14. |
|
8 d Siet, ick hebbe u aengesichte 13 stijf gemaeckt tegen hare aengesichten, ende u voorhooft stijf tegen haer voorhooft. |
| d Mich. 3.8. Ierem. 1.18. |
| 13 Verstaet eene stijfte, voortkomende niet uyt de verkeerde nature, die in een wrevelich gemoet bestaet, ende haer vertoont in een onbeschaemt aengesicht, maer uyt Christi Geest, bestaende in een vast vertrouwen op Godts genadige hulpe, vereenigt met wackerheyt in het werck, ende kloeckmoedicheyt in het uyterlick gelaet. |
|
9 U voorhooft heb ick gemaeckt als een 14 Diamant, harder dan e een rotse: f en vreest hen niet, ende en onset u niet voor hare aengesichten; 15 om datse een wederspannich huys zijn. |
| 14 Siet van het Hebr. woort Schamir, het welcke vele een Diamant oversetten, Ierem. 17. op vers 1. |
| e Ierem. 5.3. |
| f Ierem. 1.8, 17. Ezech. 2.6. 1.Pet. 3.14. |
| 15 De Heere geeft reden, waerom hy sijnen Propheet met sterckte voorsien hadde, op dat hy niet en soude vreesen, te weten, om dat hy met een seer moetwillich volck te doen hadde, het welcke met eene onvertsaegde kloeckmoedicheyt bejegent moeste worden. And. hoewelse een wederspannich huys zijn. Alsoo soude de reden uytgedruckt zijn, waerom de Propheet soude mogen sich ontstelt vinden. Hebr. een huys der wederspannicheyt. alsoo in’t volgende. |
|
10 Voorder seyde hy tot my; Menschen kint, vaett alle mijne woorden, die ick tot u spreken sal, in u herte, ende hoortse met uwe ooren. |
11 Ende gaet henen, comt tot de 16 wechgevoerde, tot de 17 kinderen 18 uwes volcx, ende spreeckt tot hen, ende seght tot hen; Soo seyt de Heere, HEERE: g 19 het zy datse hooren sullen, ofte het zy datse ’t laten sullen. |
| 16 Hebr. wechvoeringe. Siet bov. 1. op vers 1. |
| 17 D. tot u volck, ende natie, namelick de wechgevoerde Ioden. Vergel. Gen. 23.11. 2.Chron. 25.5. etc. |
| 18 Godt en noemt de Israëliten niet sijn volck, om dat sy hem wederspannich waren, maer Ezechiels volck. D. die van sijn natie waren. Vergel. Exod. 32.7. |
| g Ezech. 2.5, 7. |
| 19 Siet bov. 2. op vers 5. |
|
12 h Doe nam de 20 Geest my op, ende ick hoorde achter my 21 eene stemme van groote ruysschinge, [seggende]: 22 Gelooft zy de Heerlickheyt des 23 HEEREN 24 uyt sijne plaetse. |
| h Ezech. 8.3. |
| 20 Siet bov. 2. op vers 2. |
| 21 T.w. gemaeckt van de dieren, Engelen, ofte Cherubim. Siet het volgende vers. |
| 22 Vergel. Ies. 6.3. Luc. 2.13, 14. Apoc. 4.8. |
| 23 Die boven op den throon sat. Siet bov. cap. 1.26. De sin is, dat sijne heerlickheyt niet en soude vermindert worden door de verwoestinge der stadt Ierusalems, ende des Tempels, maer veel meer verheven door de bewijsingen sijner gerechticheyt tegen de afvallige Ioden. |
| 24 T.w. verhuysende, ende scheydende. Verstaet door dese plaetse Ierusalem, ende voornemelick den Tempel, dien Godt tot sijne wooninge, als een teecken sijner tegenwoordicheyt onder dat volck verkoren hadde. 1.Reg. 8.13. 2.Chron. 6.2. Psal. 132, 13, 14. Dese plaetse soude Godt voor een tijt lanck verlaten. Hos. 5.15. Mich. 1.3. |
|
13 Ende ick 25 [hoorde] 26 het geluyt van der dieren vleugelen, die 27 de een den anderen 28 raeckten, ende 29 het geluyt der raderen tegen over 30 hen; ende het geluyt eener grooter ruysschinge. |
| 25 Dit woort is hier ingevoegt uyt het voorgaende vers. |
| 26 Hebr. stemme. alsoo in’t volgende. Dit was een teecken dat de H. Engelen met een heerlick geluyt van toestemminge de oordeelen des oppersten Richters vereert, ende groot gemaeckt hebben. |
| 27 Hebr. de vrouwe aen hare suster. D. de een den anderen. Siet bov. 1. op vers 9. |
| 28 Hebr. kusseden. D. aenstieten, aenraeckten, ofte aenroerden. |
| 29 Hier mede was te verstaen gegeven dat den onderganck der Ioden haestelick comen, ende daer toe seer schrickelick wesen soude. |
| 30 T.w. de dieren, ofte de vleugelen der dieren. |
|
14 Doe hief de 31 Geest my op, ende 32 nam my wech, ende ick ginck henen 33 bitterlick bedroeft 34 door de hitte mijns 35 geestes; maer de 36 hant des HEEREN was sterck op my. |
| 31 T.w. de H. Geest. Siet bov. 1. op vers 12. ende 2. op vers 2. |
| 32 T.w. uyt de plaetse, in de welcke hy het gesichte sach, tot de wooninge der gevangenen. met het gesichte sijns geests, konde oock wel geschieden de vervoeringe sijns lichaems. |
| 33 Hebr. bitter. D. innerlick seer bedroeft. Siet 2.Reg. 4. op vers 27. |
| 34 D. door de hittige ontsteltenisse, ende verdrieticheyt mijns gemoets, veroorsaeckt in my, om dat ick tot desen Prophetischen dienst beroepen wiert, ende soo schrickelicke dingen verkondigen moeste. Ezechiel bekent sijne swackheyt. Siet gelijcke Exempelen van swackheyt in Mose, Exod. 3.11, etc. ende 4.1, 10. in Ieremia, Ier. 1.6. |
| 35 Verstaet des Propheten eygen wille, genegentheyt, ende drijvinge, die hier tegen de kracht des H. Geestes gestelt wort. Siet 2.Reg. 19. op vers 7. |
| 36 Verstaet de kracht des Heeren, die den tegenstant van Ezechielis swacke nature heeft overwonnen. Andere verstaen den Geest der Prophetie, als bov. 1.3. Siet de aenteeck. |
|
15 Ende ick quam tot de 37 wech gevoerde te 38 Tel-Abib, die aen de riviere 39 Chebar woonden, 40 ende ick bleef daer sy woonden: ja ick 41 bleef daer 42 verbaest 43 in ’t midden van hen, i 44 seven dagen. |
| 37 Hebr. de wechvoeringe. Siet bov. 1. op vers 1. |
| 38 De woorden beteeckenen eenen hoop van groene aren. Vergel. Exo. 9.31. Levit. 2.14. dat is, van nieuwe vruchten. Doch Tel-Abib, wort hier genomen voor eene lantstreke alsoo genaemt, gelegen in Mesopotamien ontrent de riviere Euphrates, Siet Ezr. 2. op vers 59. |
| 39 Siet bov. 1. op vers 1. |
| 40 And. ende [aen] Haëscher, daer sy woonden. Aldus is Haëscher de naem eener andere riviere, genaemt by de Lantbeschrijvers Saocora, tusschen de welcke, ende de riviere Chebar, de lantstreke van Tel-Abib soude gelegen zijn. |
| 41 Het Hebr. woort beteeckent dickwijls niet alleen woonen, maer oock blijven. siet 2.Chron. 32. op vers 10. |
| 42 T.w. over de schrickelicke oordeelen Godts, die over de Israëliten souden vallen, ende die ick moeste verkondigen. |
| 43 Onder hen. |
| i Iob 2.13. |
| 44 Soo lange sat hy stille sonder yet te openbaren, ofte om dat hy als bedwelmt zijnde niet en wiste, hoe hy zijnen dienst aenvangen soude, ofte, om dat hy eenen schroom daer van hadde, ofte om dat hy naeder, ende breeder bevel van Godt verwachtede. |
|
16 Het gebeurde nu ten eynde van seven dagen, dat het woort des HEEREN tot my geschiedde, seggende: |
17 k Menschen kint, ick hebbe u tot eenen 45 Wachter gestelt over het huys Israëls: so sult ghy het woort uyt mijnen monde hooren, ende hen 46 van mijnen ’t wegen 47 waerschouwen. |
| k Ies. 62.6. Ezech. 33.7. 1.Tim. 3.1. |
| 45 Soo worden de Propheten, ende andere Bedienaers des goddelicken woorts genaemt, om datse van Godt gestelt zijn om sijn volck te waerschouwen van alle perijckelen, voortcomende uyt valsche leere, ofte ergerlicken wandel. siet Ies. 21, 11. ende 52.8. ende 56.10, 11. Ier. 6.17. ond. 33.2. Act. 20.28, 29. ’T is eene gelijckenisse genomen vande wachters, die op hooge torens, ofte elders gestelt worden, om de inwoonders der plaetse te waerschouwen tegen de aenkomste der vyanden, ofte eenigen anderen onraet, ten eynde datse daer tegen op hare hoede souden wesen. Siet 1.Samuel 14.16. 2.Sam. 13.34. ende 18.24. 2.Reg. 9.17. |
| 46 Hebr. van, ofte uyt my. D. van mijnen’t wege, uyt mijnen naem, last, ende bevel. |
| 47 Siet van dit woort Psal. 19. op vers 12. |
|
18 l Als ick tot den godtloosen segge; Ghy sult 48 den doot sterven, ende ghy en waerschouwt hem niet, ende en spreeckt niet, om den godtloosen van sijnen 49 godtloosen wege te waerschouwen, op dat ghy 50 hem in’t leven behoudet: die godtloose sal 51 in sijne ongerechticheyt sterven, maer sijn 52 bloet sal ick van uwer hant eysschen. |
| l Ezech. 33.8. |
| 48 Hebr. stervende sult ghy sterven. Vergel. Gen. 2.17. ende 3.4. met de aenteeck. |
| 49 Siet Prov. 2. op vers 12. |
| 50 T.w.niet als Godt, de eenige werck-meester door sijne eygene kracht, maer als sijn instrument door de bedieninge sijns woorts, ’t welcke de macht Godts genaemt wort, 1.Corint. 1.18. Siet 1.Cor. 3.5, 6, 7, 8, 9. Alsoo worden de Dienaren Godts geseyt, vele rechtveerdich te maken. Dan. 12.3. visschers der menschen te zijn. Matt. 4.19. een licht, ende salicheyt der Heydenen. Act. 13.47. de oogen der menschen te openen, om sich van de duysternisse tot het licht te bekeeren, etc. Act. 26.18. sich selven, ende die hen hooren, te behouden. 1.Tim. 4.16. de ziele vande doot te behouden, ende de menichte der sonden te bedecken. Iac. 5.20. etc. Vergel. Ier. 1. op ’t vers 10. |
| 51 D. om sijne ongerechticheyt. Vergel. Lev. 15.3. ond. vers 19. ende 20. ende cap. 18. vers 25. |
| 52 Siet Genes. 42. op vers 22. |
|
19 Doch als ghy den godtloosen waerschouwt, ende hy sich van sijne godtloosheyt, ende van sijnen godtloosen wege niet en bekeert, hy sal in sijne ongerechticheyt sterven; maer ghy hebt uwe ziele 53 bevrijdt. |
| 53 T.w. van mijne wrake, ende straffe, die anders over u soude gekomen zijn. alsoo ond. vers 21. |
|
20 m Als oock een 54 rechtveerdige sich van sijne 55 gerechticheyt afkeert, ende onrecht doet, ende ick eenen 56 aenstoot voor sijn aengesichte legge, hy sal sterven: om dat ghy hem niet gewaerschouwt en hebt, sal hy 57 in sijne sonde sterven; ende sijne gerechticheden, die hy gedaen heeft, 58 en sullen niet gedacht worden: maer sijn bloet sal ick van uwer hant eysschen. |
| m Ezech. 18.24. ende 33.12, 13. |
| 54 T.w. in den schijn voor de menschen, niet inder waerheyt voor Godt. alsoo is het woort rechtveerdich genomen. Prov. 18.17. ond. 18.24, 26. ende 33.13. Matt. 9.13. Luc. 18.9, 14. item geloove voor een schijn-geloove, Luc. 8.13. Act. 8.13. ende liefde, voor schijn-liefde. 1.Ioh. 3.18. ende kinderen des rijcks voor de gene, die schenen soodanige te zijn Matt. 8.12. |
| 55 D. schijn-gerechticheyt: T.w. die den uytwendigen luyster daer van heeft, maer niet den verborgen wortel. alsoo ond. 18.24, 26. ende 33.13. Matt. 5.20. |
| 56 Dit wort Godt geseyt te doen, niet met den mensche eygentlick tot de sonde te bewegen, ende aen te drijven, maer mits hem inden wech sijner ongerechticheyt te laten, ja sijnen boosen vryen wille over te geven, ende de occasien te laten voorkomen, waer door hy sich selven in ’t verderf brengt. And. so sal ick eenen aenstoot voor sijn aengesichte leggen, (D. hem om sijne sonde straffen) hy sal sterven. |
| 57 D. om sijne sonde. Siet bov. op vers 18. |
| 58 D. en sullen in geene rekeninge komen, nochte Godt bewegen om hem van de straffe vry te houden. alsoo ond. 18.24. ende 33.13. |
|
21 Doch als ghy den rechtveerdigen waerschouwt, op dat de rechtveerdige niet en sondige, ende 59 hy niet en sondicht; hy sal 60 sekerlick leven, om dat hy 61 gewaerschouwt is; ende ghy hebt uwe ziele bevrijdt. |
| 59 Verstaet dit vande heerschende sonde, ende daer van de mensche geen oprecht berouw en heeft, 1.Ioan. 3.6, 9. want de ware rechtveerdige sondigen oock, maer hebben berouw daer van, Eccles. 7.20. Ioh. 8.7. 1.Ioh. 1.8. |
| 60 Hebr. levende leven, alsoo ond. 18.28. |
| 61 T.w. daetlick, metter daet, effectuelick, krachtichlick, wercklick, ende mitsdien sich voor gewaerschouwt houdende, de waerschouwinge aennemende, ofte, sich latende waerschouwen, de rechte vrucht der waerschouwinge door Godts genade verkrijgende, waer door hy het perijckel ontgaet, ende behouden wort. |
|
22 Ende de hant des HEEREN 62 was 63 daer op my: ende hy seyde tot my: Maeckt u op, gaet uyt inde 64 valleye, ende ick sal daer met u spreken. |
| 62 Ofte, quam. Siet bov. 1. op vers 3. |
| 63 T.w. te Tel-Abib. Siet daer van bov. op vers 15. |
| 64 Het Hebr. woort beteeckent een leeg velt, dat tusschen de bergen ligt, ende vande selve schijnt afgesneden te zijn. Siet oock ond. 8.4. |
|
23 Ende ick maeckte my op, ende ginck uyt inde valleye, ende siet de 65 heerlickheyt des HEEREN stont aldaer, n gelijck de heerlickheyt, die ick gesien hadde by de riviere Chebar: ende 66 ick viel op mijn aengesichte. |
| 65 Siet bov. 1. op vers 28. |
| n Ezech. 1.3. |
| 66 Siet bov. 1. op vers 28. |
|
24 o Doe 67 quam de Geest in my, ende stelde my op mijne voeten: ende 68 hy sprack met my, ende hy seyde tot my; Gaet, besluyt u 69 binnen in u huys. |
| o Ezech. 2.2. |
| 67 Siet bov. 2. op vers 2 |
| 68 T.w. de Geest Godts. Andere nemen’t op het woort Heere, uyt het voorgaende vers. |
| 69 Hebr. in ’t miden van u huys. |
|
25 Want u aengaende, menschen kint, siet, 70 sy 71 souden 72 dicke touwen aen u leggen, ende sy souden u daermede binden: daerom en sult ghy niet uytgaen 73 in ’t midden van hen: |
| 70 De wechgevoerde Ioden, die in Tel-Abib aende riviere Chebar woonden. siet bov. vers 15. |
| 71 T.w. indien ghy tot haer uytgingt. And. sy sullen. Hebr. sy hebben dicke touwen aen u gegeven, dat is, gelegt. maer dat de voorleden tijt, nae de Prophetische wijse van spreken, hier moet genomen zijn voor den toekomenden, is af te nemen uyt de volgende woorden, die op den toekomenden tijt passen. |
| 72 T.w. om u te verhinderen, dat ghy niet meer en soudt tegens hen, ende die van Ierusalem propheteren. Sommige verstaen dit by gelijckenisse vande moetwillige hartneckicheyt der Ioden, die de Predicatien des Propheets soude onvruchtbaer maken; ja doen ophouden. |
| 73 Onder hen, als bov. vers 15. |
|
26 Ende 74 ick sal uwe tonge 75 aen u gehemelte doen kleven, dat ghy stom worden sult, ende en sult hen niet zijn tot een bestraffende man: p want sy zijn 76 een wederspannich huys. |
| 74 De Heere geeft hiermede te verstaen, dat hy de moetwillicheyt der Ioden niet bedwingen, maer eenen tijt lanck toelaten soude tot hare meerdere straffe. |
| 75 Dit kan verstaen worden, ofte van lichamelicke stomheyt, ofte van onbequaemheyt, ende verslagentheyt des geestes, die Godt sijnen Prophete heeft laten overkomen, om dat de Ioden sijner Predicatien onweerdich waren. Sommige verstaen ’t als of de Heere seyde, Ick en sal u niets openbaren in dien tijt. |
| p Ezech. 2.5. |
| 76 Siet boven 2. op vers 5. Hebr. een huys der wederspannicheyt. alsoo in ’t volgende. |
|
27 Maer als ick met u spreken sal, sal ick uwen 77 mont open doen, ende ghy sult tot hen segghen, Soo seyt de Heere HEERE: q 78 Wie hoort, die hoore, ende wie het laet, die late het; want sy zijn een wederspannich huys. |
| 77 D. door mijnen Geest, ende mijne kracht u de bequaemheyt weder geven, om u Prophetisch ampt te bedienen. |
| q Ezech. 2.5, 7. |
| 78 Vergel. bov. 2. op vers 5, 7. |