Op deze pagina kunt u de Statenvertaling raadplegen in de editie van 1637 en/of 1657. De edities 1637, 1657 en de GBS-editie kunnen naar keuze parallel worden weergegeven. (Bij parallelweergave worden bij een vers eerst de kanttekeningen met verwijsteksten getoond, daarna de verklarende kanttekeningen.)
1 HEt woort, dat de HEERE gesproken heeft tegen Babel, tegen ’t lant der Chaldeen; door den dienst des Propheten Ieremie. |
2 Verkondiget onder de heydenen, ende doet hooren, ende werpet eene baniere op, latet hooren, en verbergtet niet: segget, Babel is ingenomen, Bel is beschaemt, Merodach is verplettert, hare afgoden zijn beschaemt, hare dreck-goden zijn verplettert. |
3 Want een volck komt tegen haer op van ’t Noorden; dat sal haer lant setten in verwoestinge, datter geen inwoonder in en sal zijn; van den menschen aen tot de beesten toe zijnse wechgesworven, doorgegaen. |
4 In de selve dagen, ende ter selver tijt, spreeckt de HEERE, sullen de kinderen Israëls komen, sy ende de kinderen Iuda te samen: wandelende ende weenende sullen sy henen gaen, ende den HEERE haren Godt soecken. |
5 Sy sullen nae Zion vragen; op den wech herwaert sullen hare aengesichten zijn: sy sullen komen ende den HEERE toegevoegt worden, [met] een eeuwich verbont, [dat] niet en sal worden vergeten. |
6 Mijn volck waren verlorene schapen, hare herders haddense verleydt, sy haddense gevoert [nae] de bergen: sy gingen van berch tot heuvel, sy vergaten hare legeringe. |
7 Alle die haer vonden aten haer op, ende hare wederpartijders seyden, Wy en sullen geene schult hebben: daerom dat sy gesondigt hebben tegen den HEERE, [in] de wooninge der gerechticheyt, ja [tegen] den HEERE, de verwachtinge harer vaderen. |
8 Vliedet wech uyt het midden van Babel, ende gaet uyt, uyt der Chaldeen lant: ende weset als de bocken voor de kudde henen. |
9 Want siet, ick sal eene versamelinge van groote volcken uyt den lande van ’t Noorden verwecken, ende tegen Babel opbrengen; die sullen sich tegen haer rusten, van daer sal sy ingenomen worden: hare pijlen sullen zijn als eenes kloecken helts, geene en sal ledich wederkeeren. |
10 Ende Chaldeen sal ten roove zijn: alle die ’t berooven sullen versadigt worden, spreeckt de HEERE. |
11 Om dat ghy u verblijdt hebt, om dat ghy van vreuchde hebt opgesprongen, ghy plunderaers mijner erffenisse: om dat ghy geyl geworden zijt als een grasige veerse, [ende] hebt gebriescht als de stercke [peerden]: |
12 So is uwe moeder seer beschaemt; die u gebaert heeft, is schaemroot geworden: Siet, sy is geworden de achterste der heydenen, eene woestijne, dorheyt ende wildernisse. |
13 Van wegen de verbolgentheyt des HEEREN en sal sy niet bewoont worden, maer sy sal geheelick eene verwoestinge worden: al wie aen Babel voor by gaet, sal sich ontsetten, ende fluyten over alle hare plagen. |
14 Rustet u tegen Babel rontomme, alle ghy die den boge spannet, schietet in haer, en sparet de pijlen niet: want sy heeft tegen den HEERE gesondigt. |
15 Iuychet over haer rontomme, sy heeft hare hant gegeven; hare fondamenten zijn gevallen, hare mueren zijn afgebroken: want dat is des HEEREN wrake, wreket u aen haer, doet haer, gelijck als sy gedaen heeft. |
16 Roeyt uyt van Babel den zaeyer, ende dien die den sickel handelt in den oogst-tijt: laetse van wegen het verdruckende sweert, sich keeren, een yegelijck tot sijn volck, ende vlieden, een yegelijck nae sijn lant. |
17 Israël is een verbystert lam, [dat] de Leeuwen verjaegt hebben: De eerste, [die] hem heeft opgegeten, was de Coninck van Assur, ende dese de laetste, Nebucadrezar de Coninck van Babel, heeft hem de beenderen verbrijselt. |
18 Daerom, soo seyt de HEERE der heyrscharen, de Godt Israëls; Siet ick sal besoeckinge doen over den Coninck van Babel, ende over sijn lant: gelijck als ick besoeckinge gedaen hebbe over den Coninck van Assur. |
19 Ende ick sal Israël weder tot sijne wooninge brengen, ende hy sal weyden [op] den Carmel ende [op] den Basan: ende sijne ziele sal op het geberchte Ephraims ende Gileads versadigt worden. |
20 In die dagen ende te dier tijt, spreeckt de HEERE, sal Israëls ongerechticheyt gesocht worden, maer sy en salder niet zijn; ende de sonden van Iuda, maer en sullen niet gevonden worden: want ick salse den genen vergeven, dien ick sal doen overblijven. |
21 Tegen het lant Merathaim, treckt tegen ’t selve op; ende tegen de inwoonders van Pekod: Verwoest ende verbannet achter hen, spreeckt de HEERE; Ende doet nae alles dat ick u geboden hebbe. |
22 Daer is een krijchs-geschrey in den lande: ende een groote breucke. |
23 Hoe is den hamer der gantscher aerde [soo] afgehouwen ende verbroken? hoe is Babel geworden tot eene ontsettinge, onder de heydenen? |
24 Ick heb u een strick gestelt, dies zijt ghy oock gevangen, ô Babel, dat ghy ’t niet en wistet: ghy zijt gevonden, ende oock gegrepen, om dat ghy u tegen den HEERE [in strijt] gemengt hebt. |
25 De HEERE heeft sijn schatkamer opgedaen, ende de instrumenten sijner gramschap voortgebracht: want dat is een werck des Heeren, des HEEREN der heyrscharen, in den lande der Chaldeen. |
26 Komet aen tegen haer van ’t uyterste, opent hare schueren, vertredet haer als koorn-hoopen, ende verbannetse: En laetse geen overblijfsel hebben. |
27 Doodet met den sweerde alle hare varren, laetse afgaen ter slachtinge: wee over hen, want haren dach is gekomen, de tijt harer besoeckinge. |
28 Daer is eene stemme der gevluchten ende ontkomenen uyt den lande van Babel: om in Zion te verkondigen de wrake des HEEREN onses Godts, de wrake sijns Tempels. |
29 Latet [u] hooren tegen Babel, ghy schutters, alle ghy die den boge spannet, legert u tegen haer rontomme, laet niemant van haer ontkomen, vergeldet haer nae haer werck, doet haer nae alles dat sy gedaen heeft: want sy heeft trotslick gehandelt tegen den HEERE, tegen den Heyligen Israëls. |
30 Daerom sullen hare jongelingen vallen op hare straten: ende alle hare krijchs-lieden te dien dage uytgeroeyt worden, spreeckt de HEERE. |
31 Siet ick [wil] aen u, ghy trotse, spreeckt de Heere, de HEERE der heyrscharen: want uwen dach is gekomen, de tijt dat ick u besoecken sal. |
32 Dan sal de trotse aenstooten ende vallen, ende daer en sal niemant zijn die hem oprichte: Ia ick sal een vyer aensteken in sijne steden; dat sal alle plaetsen rontom hem verteeren. |
33 Soo seyt de HEERE der heyrscharen; De kinderen Israëls ende de kinderen Iuda zijn t’samen verdruckt geweest: ende alle diese gevangen hadden hebbense vast gehouden, sy hebbense geweygert los te laten. |
34 [Maer] haer verlosser is sterck, HEERE der heyrscharen is sijn naem: hy sal haren twist sekerlick twisten, op dat hy het lant in ruste brenge, maer de inwoonders van Babel beroere. |
35 Het sweert sal zijn over de Chaldeen, spreeckt de HEERE: ende over de inwoonders van Babel, ende over hare Vorsten, ende over hare Wijsen. |
36 Het sweert sal zijn over de leugenaers, datse sott worden: Het sweert sal zijn over hare helden, datse vertzagen. |
37 Het sweert sal zijn over sijne peerden, ende over sijne wagenen, ende over den gantschen gemengden hoop die in’t midden van haer is, datse tot wijven worden; het sweert sal zijn over hare schatten, datse geplundert worden. |
38 Droogte sal zijn over hare wateren, datse uytdroogen: want het is een lant van gesnedene beelden, ende sy rasen nae de schrickelicke [Afgoden]. |
39 Daerom so sullen de wilde dieren der woestijnen met de wilde dieren der eylanden [daer in] woonen; oock sullen de jonge struyssen daerin woonen; ende men salder geen verblijf meer hebben in eeuwicheyt, noch sy en sal niet bewoont worden van geslachte tot geslachte. |
40 Gelijck Godt Sodom ende Gomorra, ende hare nabueren heeft omgekeert, spreeckt de HEERE; [alsoo] en sal niemant aldaer woonen, nochte geen menschen kint in haer verkeeren. |
41 Siet, daer komt een volck uyt het Noorden: ende eene groote natie, ende geweldige Coningen sullen van de zijden der aerde opgeweckt worden. |
42 Boge ende spiesse sullen sy voeren, wreet zijnse, ende en sullen niet barmhertich zijn; hare stemme sal bruysen als de zee, ende op peerden sullense rijden: het is toegerust als een man ter oorloge, tegen u, ô dochter van Babel. |
43 De Coninck van Babel heeft haerlieder geruchte gehoort, ende sijne handen zijn slap geworden: benaeutheyt heeft hem aengegrepen, weedom als eener barender [vrouwe]. |
44 Siet, gelijck een Leeuw van de verheffinge der Iordane, sal hy opkomen tegen de stercke wooninge; want ick salse in een oogenblick daer uyt doen loopen; ende wie [daer toe] verkoren is [dien] sal ick tegen haer bestellen: want wie is my gelijck? ende wie soude my verdachvaerden? ende wie is de Herder, die voor mijn aengesichte bestaen soude? |
45 Daerom hooret den raetslach des HEEREN, dien hy over Babel heeft beraetslaegt, ende sijne gedachten, die hy gedacht heeft over het lant der Chaldeen: so de geringste van de kudde hen niet en sullen nedertrecken! So hy de wooninge boven hen niet en sal verwoesten! |
46 De aerde is bevende geworden van’t geluyt der inneminge van Babel: ende het gekrijt is gehoort onder de volcken. |