Op deze pagina kunt u de Statenvertaling raadplegen in de editie van 1637 en/of 1657. De edities 1637, 1657 en de GBS-editie kunnen naar keuze parallel worden weergegeven. (Bij parallelweergave worden bij een vers eerst de kanttekeningen met verwijsteksten getoond, daarna de verklarende kanttekeningen.)
| De Arke wort gevoert ende gestelt te Kiriath-Iearim, vers 1, etc. Samuel vermaent het volck tot bekeeringe ende wech-doeninge der Afgoden, 3. De Israeliten gehoorsamen hem, 4. vast ende biddach, 6. De Philistijnen meenen d’Israëliten te overvallen: d’Israëliten zijn bevreest, 7. Samuel offert ende biddet den Heere voor Israël, hy, ende ’t volck worden verhoort, 9. De Heere verschrickt de Philistijnen met donder, ende sy worden geslagen, 10. Samuel richtt eenen gedenck-steen op te Mizpa, ter gedachtenisse dier victorie, 12. De hant des Heeren was tegen de Philistijnen, soo lange als Samuel leefde, 13. De Israëliten krijgen die steden weder, die de Philistijnen haer afgenomen hadden, 14. Samuel door-gaet ende besoeckt alle de steden des lants, 16. ende keert weder nae Rama, 17. |
| |
| 1 DOe quamen de mannen van 1 Kiriath-Iearim, ende haelden de Arke des HEEREN op, a ende sy brachtense in het huys Albinadabs 2 op den heuvel: ende sy 3 heyligden sijnen sone Eleazar, dat hy de Arke des HEEREN bewaerde. |
| 1 Siet van dese stadt de aenteeck. op Iud. 18.12. |
| a 2.Sam. 6.4. |
| 2 And. te Gibea. |
| 3 D. wyeden, of verordineerden hem tot eenen H. dienst. |
| |
| 2 Ende ’tgeschiedde, van dien dach af, dat de Arke [des Heeren] te Kiriath-Iearim bleef, ende de dagen werden vermenichvuldigt, ende het werden twintich jaren: ende het gantsche huys Israëls 4 klaegde den HEERE achter na. |
| 4 Anders, suchteden tot den Heere. T.w. doe sy van de Philistijnen hart gedruckt wierden, siet ond. vers 3. |
| |
| 3 Doe sprack Samuel tot den gantschen huyse Israëls, seggende: Indien ghylieden u met u gantsche herte tot den HEERE bekeert, so doet 5 de vreemde Goden uyt het midden van u wech, oock de 6 Astharots: ende b richtet u herte tot den HEERE, ende dient hem alleen, so sal hy u uyt de hant der Philistijnen rucken. |
| 5 Hebr. de Goden des vreemden. Hy verstaet de Afgoden van de vreemde, ofte uytlantsche volckeren, die rontom haer lagen. |
| 6 Siet Iud. 2.13. |
| b Deut. 6.13. ende 10.20. Matth. 4.10. Luc. 4.8. |
| |
| 4 De kinderen Israëls nu deden de 7 Baalims ende de Astharots wech, ende sy dienden den HEERE alleene. |
| 7 Siet Iud. cap 2. vers 11. Baalim is een mannelicke name: maer Astaroth is een vrouwelicke name: So dat hier gesproken wort van de Afgoden ende Afgodinnen der Heydenen. |
| |
| 5 Voorder seyde Samuel, Vergadert het gantsche Israël nae 8 Mizpa: ende ick sal den HEERE voor u bidden. |
| 8 Hier plechten de Israeliten hare lants-vergaderingen te houden. siet Iud. 20. vers 1. Samuel heeft goet gevonden het volck hier by een te roepen, op dat hy voor haer, ende sy te gelijcke met hem den Heere souden bidden. |
| |
| 6 Ende sy werden vergadert te Mizpa, ende sy schepten water, ende 9 goten ’t uyt voor het aengesichte des HEEREN, ende sy vasteden te dien dage, ende seyden aldaer, Wy hebben tegen den HEERE gesondigt: Also 10 richtede Samuel de kinderen Israëls te Mizpa. |
| 9 Tot een teecken, dat sy hare herten, (van sonden gewasschen ende gereynigt zijnde) uytgoten voor den Heere. Siet dergelijcke, 1.Sam. 1.15. De sin is, sy riepen den Heere van herten aen om verlossinge: Daer toe was oock haer vasten gehoorende. |
| 10 D. hy regeerdese, ende hy brachtse door sijne goede vermaninge tot bekeeringe. Siet de aent. op Iud. 2.15. |
| |
| 7 Doe de Philistijnen hoorden, dat de kinderen Israëls sich vergadert hadden te Mizpa, 11 so quamen de Overste der Philistijnen op tegen Israël: Als de kinderen Israëls [dat] hoorden, so vreesden sy 12 voor het aengesichte der Philistijnen. |
| 11 T.w. met heyr-kracht, als blijckt vers 10. |
| 12 D. van de komste. Siet de aenteeck. op Genes. 36.6. |
| |
| 8 Ende de kinderen Israëls seyden tot Samuel, En 13 swijgt niet van onsent wege, dat ghy niet en soudt roepen tot den HEERE onsen Godt, op dat hy ons verlosse uyt de hant der Philistijnen. |
| 13 Of, En laet niet af, en houdt u niet stille van ons, van te roepen, etc. siet Iob 13. op vers 13. |
| |
| 9 Doe nam Samuel een 14 melck-lam, ende 15 hy offerde’t geheel den HEERE ten brand-offer: ende Samuel riep tot den HEERE voor Israël, ende de HEERE 16 verhoorde hem. |
| 14 D. een Ionck-lam, dat noch sijnes moeders melck sooch. |
| 15 Hy selfs, of door eenen priester. |
| 16 Oft, antwoordde hem. |
| |
| 10 Ende ’tgeschiedde, doe Samuel dat brand-offer offerde, so quamen de Philistijnen aen ten stijde tegen Israël: ende de HEERE donderde te dien dage met eenen grooten 17 donder over de Philistijnen, ende c hy verschricktese, so dat sy verslagen wierden voor het aengesichte Israëls. |
| 17 Hebr. stemme. |
| c Ios. 10.10. |
| |
| 11 Ende de mannen Israëls togen uyt van Mizpa: ende vervolgden de Philistijnen: ende sy sloegense tot onder Bethcar. |
| 12 Samuel nu nam eenen steen, ende stelde [dien] tusschen Mizpa, ende tusschen 18 Sen, ende hy noemde diens name 19 d Eben-Haëzer: ende hy seyde, Tot hier toe heeft ons de HEERE geholpen. |
| 18 D. den Tant, ende door gelijckenisse, een rotze, die als een tant scherp uytsteeckt, als 1.Sam. 14.4, 5. |
| 19 D. help-steen, of, steen der hulpe. |
| d 1.Sam. 4.1. |
| |
| 13 Also werden de Philistijnen vernedert, ende 20 en quamen 21 niet meer 22 in de lantpalen Israëls: want de hant des HEEREN was tegen de Philistijnen alle de dagen van Samuel. |
| 20 Hebr. sy voeren niet meer voort te komen. T.w. met heyrlegers, om Israel eenige steden af te nemen: maer sy hadden ende hielden noch hare garnisoenen ende soldaten op de frontieren, om die te bewaren, als te sien is, 1.Sam. 10.5. Ofte, niet meer] beteeckent hier in lange tijt niet weder. Ofte niet meer, voor, niet so dickwijls. als Gen. 32.38. ende 2.Reg. 6.23, 24. |
| 21 And. niet weder. |
| 22 D. in het lant der Israeliten. |
| |
| 14 Ende de steden welcke de Philistijnen van Israël genomen hadden, quamen weder aen Israël, van Ekron tot Gath toe, oock ruckte Israël der selver lantpale uyt de hant der Philistijnen: ende 23 daer was vrede tusschen Israël ende tusschen 24 de Amoriten. |
| 23 D. sy en voerden geenen openbaren krijch tegen malkanderen. |
| 24 Verst. onder den name der Amoriten, oock andere volckeren des lants Canaan, ofte der Philistijnen. |
| |
| 15 Samuel nu 25 richtte Israël 26 alle de dagen sijnes levens. |
| 25 Siet bov. vers 6. |
| 26 T.w. van dien dach af, doe hy Richter geworden is tot sijne doot toe, want of schoon Saul als Coninck geregeert heeft, so is evenwel Samuel mede in de regeeringe gebleven, ende hebben t’samen geregeert 40 jaren, Actor. 13.21. |
| |
| 16 Ende hy tooch van jaer tot jaer, ende ginck rontom nae 27 Beth-el, ende Gilgal, ende Mizpa: ende hy richtte Israël in alle die plaetsen. |
| 27 Dit kan verstaen worden van de stadt Bethel, ofte van het huys Godes (want dat beteeckent Bethel,) ende alsoo soude hier verstaen worden Kiriath-Iearim, daer toe ter tijt de Arke des verbonts was. |
| |
| 17 Doch hy 28 keerde weder nae 29 Rama, want e daer was sijn huys, ende 30 daer richtte hy Israël, ende hy bouwde aldaer den HEERE eenen Altaer. |
| 28 Hebr. ende sijne weder-komste was nae Rama. |
| 29 Dese stadt wort 1.Sam. 1.1. genoemt Ramathaim, siet de aent. aldaer. |
| e 1.Sam. 8.4. |
| 30 D. Hy hadde daer sijn ordinarise wooninge: als hy het lant omgegaen ofte doorwandelt hadde, so is hy weder daer gekomen. |
