Op deze pagina kunt u de Statenvertaling raadplegen in de editie van 1637 en/of 1657. De edities 1637, 1657 en de GBS-editie kunnen naar keuze parallel worden weergegeven. (Bij parallelweergave worden bij een vers eerst de kanttekeningen met verwijsteksten getoond, daarna de verklarende kanttekeningen.)
| Godt spreeckt Iosua eenen nieuwen moet aen, ende hy belast hem Ai te gaen belegeren, met belofte dat hy het sal innemen, vers 1, etc. Iosua belegert Ai, ende legt een achterlage, 3. ende sy nemense in met listicheyt ende met verrasschen, 19. Ai wort verbrant, 20. De Koninck van Ai wort gevangen, 23. Alle de inwoonders der stadt worden omgebracht, 25. Het vee ende ’t ander goet wort gerooft, 27. Ai wort tot eenen steen-hoop gemaeckt, 28. haren Koninck gehangen, 29. Iosua bouwt den Heere eenen Altaer, 30. nae’t bevel Godes, ende offert daer op, 31. Hy schrijft de wet Mose op steenen, 32. Hy laet de selve met hare segeningen ende vloecken voor al den volcke lesen op de bergen, Gerizim, ende Ebal, 33. |
| |
| 1 DOe seyde de HEERE tot Iosua, a En vreest niet, ende en ontsett u niet, neemt met u al het krijchs-volck, ende maeckt u op, treckt op nae Ai; siet, ick hebbe den Koninck van Ai, ende sijn volck, ende sijne stadt, ende sijn lant, in uwe hant gegeven. |
| a Deut. 1.21. ende 7.18. |
| |
| 2 Ghy nu sult Ai, ende haren Koninck doen, b gelijck als ghy Iericho, ende haren Koninck gedaen hebt, behalven dat ghy haren roof, ende c haer vee, voor ulieden rooven sult: stelt u eene achterlage tegen de stadt, van achter deselve. |
| b Ios. 6.21. |
| c Deut. 20.14. |
| |
| 3 Doe maeckte hem Iosua op, ende al het krijchs-volck, om op te trecken nae Ai: ende Iosua verkoos dertich duysent mannen, strijtbare helden, ende hy sondtse by nachte uyt. |
| 4 Ende geboodt hen, seggende: Siet toe, ghylieden sult der stadt lagen leggen van achter de stadt, houdt u niet seer verre van de stadt: ende weest ghy alle bereydt. |
| 5 Ick nu ende al het volck dat by my is, sullen tot de stadt naederen: ende ’t sal geschieden, wanneer sy ons te gemoete sullen uyt gaen, gelijck als in ’t eerste, so sullen wy voor haer aengesichte vlieden. |
| 6 Laetse dan uytkomen achter ons, tot dat wyse van de stadt aftrecken, want sy sullen seggen, Sy vlieden voor onse aengesichten, gelijck als in ’t eerste, so sullen wy vlieden voor hare aengesichten. |
| 7 1 Dan sult ghy lieden opstaen, uyt de achterlage, 2 ende ghy sult de stadt innemen: want de HEERE uwe Godt salse in uwe hant geven. |
| 1 T.w. als ghy het teecken sien sult, dat ick u geven sal, siet vers 18. |
| 2 And. ende ghy sult de stadt (dat is, de reste van de inwoonders der Stadt) uytdrijven. |
| |
| 8 Ende ’t sal geschieden, wanneer ghy de stadt ingenomen hebt, so sult ghy de stadt met vyere aensteken, nae den woorde des HEEREN sult ghylieden doen, siet ick hebbet ulieden geboden. |
| 9 Also sondtse Iosua henen, ende sy gingen nae de achterlage, ende sy bleven tusschen Bethel ende tusschen Ai tegen ’t westen van Ai: maer Iosua overnachtte dien nacht in het midden des volcx. |
| 10 Ende Iosua maeckte hem des morgens vroech op, ende hy 3 monsterde het volck: ende hy trock op, hy ende de Outste van Israël, voor het aengesichte des volcx, nae Ai. |
| 3 And. telde, stelde in ordre, oversach. |
| |
| 11 Oock trock al het krijchs-volck op dat by hem was, ende sy naederden, ende quamen tegen over de stadt: ende sy legerden haer tegen ’t Noorden van Ai, ende daer was een dal tusschen hem ende tusschen Ai. |
| 12 Hy nam oock ontrent vijf duysent man: ende hy steldese tot een achterlage tusschen Bethel, ende tusschen Ai aen ’t westen der stadt. |
| 13 Ende sy 4 stelden het volck, het gantsche leger, dat aen het noorden der stadt was, ende sijne 5 lage was aen ’t westen der stadt: ende Iosua ginck in de selve nacht in het midden 6 des dals. |
| 4 T.w. in ordre. |
| 5 Het Hebr. woort beteeckent eygentlick hiele, oock ondertredinge, ofte onder-voet-druckinge, doch het wort oock gebruyckt voor list, bedroch, lagen. And. sijn uyterste eynde. |
| 6 Daer van vers 11. |
| |
| 14 Ende het geschiedde, doe de Koninck van Ai [dat] sach, soo haesteden sy, ende maeckten hen vroech op, ende de mannen der stadt quamen uyt, Israël te gemoete, ten strijde, hy ende al 7 sijn volck, 8 ter bestemder tijt, voor het vlacke velt: want hy en wiste niet dat hem yemant een achterlage leyde van achter de stadt. |
| 7 D. met het grootste deel des volcx, want datter noch eenich volck in de stadt gebleven zy, blijckt vers 16. |
| 8 Of, ter bestemder, of, gesetter plaetse. |
| |
| 15 Iosua dan ende gantsch Israël 9 wert geslagen voor hare aengesichten: ende sy vloden 10 door den wech der woestijne. |
| 9 Dit en moetmen niet nae de letter verstaen, als of eenige van de Israeliten van die van Ai in der daet verslagen zijn geworden, want daer mede souden de Israeliten den moet wederom verloren hebben: maer het is te seggen, dat sy haer veynsden, ofte gelieten, als of sy vreesden, datse wederom van die van Ai souden geslagen worden. |
| 10 And. voor de Woestijne. T.w. daermen gaet nae de woestijne die tusschen Ai ende Iericho leyt. Te weten, wederom te rugge loopende nae Iericho, van daer sy gekomen waren. |
| |
| 16 Daerom wert t’samen geroepen al het volck dat in de stadt was, om hen na te jagen: ende sy joegen Iosua na, ende werden van de stadt afgetrocken. |
| 17 Ende daer en wert 11 niet een man overich gelaten in Ai, nochte Beth-el, die niet uyt en trocken Israël na: ende sy lieten de stadt open staen, ende joegen Israël achter na. |
| 11 T.w. Die ten strijde bequaem was, vergel. ond. vers 24. |
| |
| 18 Doe sprack de HEERE tot Iosua, 12 Streckt de 13 spiesse uyt, die in uwe hant is, nae Ai, want ick salse in uwe hant geven: Doe streckte Iosua de spiesse die in sijne hant was nae de stadt aen. |
| 12 T.w. tot een teecken den genen, die in de achterhoede liggen, datse komen aentrecken. And. uyt het 26. vers aldus, Streckt [uwe hant] met de spiesse, ofte vane, standaert, baniere, vergel. dese daet Iosua, met de daet van Mose. Exo. 17.11, 12. |
| 13 Siet 1.Sam. 17.6. |
| |
| 19 Doe rees de achterlage haestelick op van hare plaetse, ende liepen toe met dat hy sijne hant uytgestreckt hadde, ende quamen aen de stadt, ende sy namense in: ende sy haesteden haer, ende 14 staken de stadt aen met den vyere. |
| 14 Niet de geheele stadt, (want so soude al de buyt mede zijn verbrant geworden) maer een deel der selver, op dat de Israeliten, die quansuys gevluchtt waren, den roock siende, haer om-keeren, ende den vyant aentasten souden. |
| |
| 20 Als de mannen van Ai haer achter om keerden, so sagen sy, ende siet de roock der stadt ginck op nae den Hemel, ende sy en hadden 15 geene ruymte, om herwaerts of derwaerts te vlieden: want het volck, dat nae de woestijne vluchtte, keerde sich tegen de gene die [hen] najoegen. |
| 15 Hebr. in haer en waren geen handen om te vluchten. hant, voor ruymte, of plaetse wort gebruyckt, Num. 2.17. Psal. 104.25. Ies. 22.18. Neh. 7.4. And. geen macht. |
| |
| 21 Ende Iosua ende gantsch Israël siende, dat de achterlage de stadt ingenomen hadde, ende dat de roock der stadt op ginck, soo keerden sy haer om, ende sloegen de mannen van Ai. |
| 22 Oock quamen 16 die uyt de stadt 17 haer te gemoete, so dat 18 sy in ’t midden der Israëliten waren, dese van hier ende gene van daer: ende d sy sloegense tot 19 dat geen overige onder hen over en bleef, nochte die ontquam. |
| 16 T.w. die in de achterhoede gelegen hadden, ende nu inde Stadt gekomen, ende de selve in brant gesteken hadden. |
| 17 T.w. den burgeren van Ai. |
| 18 T.w. de burgers van Ai. |
| d Deut. 7.2. |
| 19 Hebr. datter niemant onder hen overbleef, in ’t leven behouden, ofte ontkomen. |
| |
| 23 Doch den Koninck van Ai grepen sy levendich: ende sy brachten hem tot Iosua. |
| 24 Ende ’t geschiedde doe de Israëliten een eynde gemaeckt hadden van alle de inwoonders van Ai te dooden op het velt, inde woestijne, in dewelcke sy 20 haer nagejaecht hadden, ende dat sy alle door 21 de scherpte des sweerts gevallen waren, tot dat sy alle vernielt waren: so keerde sich gantsch Israël nae Ai, ende 22 sloegense met de scherpte des sweerts. |
| 20 T.w. de kinderen Israels. |
| 21 Hebr. den mont. |
| 22 T.w. die noch overich waren in de stadt, als oude mannen, vrouwen, kinderen, ende alle die niet ten strijde uytgetrocken en waren. |
| |
| 25 Ende ’t geschiedde, dat alle die te dien dage vielen, 23 soo mannen als vrouwen, waren twaelf duysent, al t’samen lieden van Ai. |
| 23 Hebr. van den man tot de vrouwe. |
| |
| 26 Iosua en trock oock sijne hant niet te rugge, 24 die hy met de spiesse hadde uytgestreckt, tot dat hy alle de inwoonders van Ai 25 verbannen hadde. |
| 24 Siet bov. vers 18. Dit was het teecken waer aen de Israëliten konden weten, wanneer sy souden ophouden van het verwoesten der stadt. |
| 25 D. t’ eenemael uytgeroeyt ende verdelgt hadde. |
| |
| 27 e Alleenlick roofden de Israëliten voor haer selven, ’t vee, ende den buyt der selver stadt, f nae den woorde des HEEREN, dat hy Iosua geboden hadde. |
| e Num. 31.22, 26. |
| f Ios. 8.2. |
| |
| 28 Iosua nu verbrandde Ai, ende hy steldese tot 26 eenen eeuwigen hoop, 27 ter verwoestinge, tot op desen dach. |
| 26 Hebr. tot eenen hoop der eeuwicheyt. Dit beteeckent somtijts eenen langen tijt. Ai is naederhant vande Benjaminiten bewoont geweest, Neh. 11.31. |
| 27 D. tot eene woeste plaetse. |
| |
| 29 Ende den Coninck van Ai hinck hy aen een hout 28 tot aen den avont stont: ende g ontrent den onder-ganck der Sonne geboodt Iosua, datmen sijn doode lichaem vanden houte afname, ende sy wierpen het aen de deure der stadt-poorte, ende richteden daer op eenen grooten steen-hoop, zijnde tot op desen dach. |
| 28 Achtervolgende de Wet Godes, Deut. 21.22. |
| g Deut. 21.22. |
| |
| 30 Doe 29 bouwde Iosua eenen altaer den HEERE den Godt Israëls, op den berch 30 Ebal; |
| 29 T.w. na dat sy over de Iordane gekomen waren, ofte, na datse Ai hadden ingenomen. |
| 30 Desen berch lach by Sichem, als te sien is Iud. 9.6. |
| |
| 31 h Gelijck als Mose de knecht des HEEREN den kinderen Israëls geboden hadde, achtervolgens ’t gene dat geschreven is in ’t Wet-boeck Mose, eenen altaer van geheele steenen, 31 over de welcke men geen yser 32 bewogen en hadde: ende daer op offerden sy den HEERE brand-offeren, oock offerden sy danck-offeren. |
| h Exod. 20.25. Deut. 27.4. |
| 31 D. niet effen gemaeckt, of gepolijst met de instrumenten der steenhouweren. |
| 32 D. gebruyckt. |
| |
| 32 i Aldaer schreef hy oock 33 op steenen 34 een dobbel van de Wet Mose, 35 het welcke hy geschreven heeft voor het aengesichte der kinderen Israëls. |
| i Deut. 27.3. |
| 33 Dit waren andre steenen, als die van de welcke vers 31. gesproken is. |
| 34 Ofte, afschrift, copye, wederhalinge der Wet. T.w. de voornaemste stucken der Wet, of de tien geboden, oft, als eenige meynen, de segeningen ende vervloeckingen. Siet Deut. 17. vers 18. |
| 35 Ofte, die, T.w. Wet. |
| |
| 33 Ende gantsch Israël met sijne Outste, ende Amptlieden, ende sijne Rechters, stonden aen dese ende aen gene zijde der Arke, voor de Levitische Priesteren, die de Arke des verbonts des HEEREN droegen, soo vreemdelingen als inboorlingen, eene helft daer van tegen over den berch 36 Gerizim, ende eene helft daer van tegen over den berch Ebal: gelijck als Mose de knecht des HEEREN bevolen hadde, om het volck van Israël 37 in ’t eerste te segenen 38 . |
| 36 And. Grizim: dese beyde bergen Gerizim ende Ebal, zijn gelegen in de stamme Ephraims, niet verre van Sichem, Siet daer van Deuter. 11.29, 30. ende 27.12. Iud. 9. vers 7. |
| 37 Of, voor de eerste mael. Dit wort geseyt ten aensiene dat de Wet daer na alle seven jaren moste gelesen worden voor het volck. |
| 38 Verst. hier by, ende om den vloeck te spreken tegen de overtreders der Wet. siet Deut. 27.11. ende 31.10, etc. |
| |
| 34 Ende daerna las 39 hy overluyt alle de woorden der Wet, de segeninge ende den vloeck, nae alles dat in het Wet-boeck geschreven staet. |
| 39 T.w. Iosua. Doch door een van de Leviten, gelijck Mose bevolen heeft, Deut. 27.14. |
| |
| 35 Daer en was niet een woort van al ’t gene dat Mose geboden hadde, dat Iosua niet overluyt en las k voor de geheele gemeynte Israëls, ende de wijven, ende de kleyne kinderen, ende 40 de vreemdelingen, die in ’t midden van hen wandelden. |
| k Deut. 31.11. |
| 40 Verst. hier sodanige vremdelingen, die de Religie der Israëliten hadden aengenomen ende beleden, Siet boven vers 33. |
