Op deze pagina kunt u de Statenvertaling raadplegen in de editie van 1637 en/of 1657. De edities 1637, 1657 en de GBS-editie kunnen naar keuze parallel worden weergegeven. (Bij parallelweergave worden bij een vers eerst de kanttekeningen met verwijsteksten getoond, daarna de verklarende kanttekeningen.)
| Hoe het volck Godts sich moeste houden tegens eenen valschen propheet, die hen soude soecken te brengen tot afval vanden waren Godt, vers 1, etc. als oock tegens andere, selfs de naeste ende beste vrienden, radende tot afgoderye, 6. Item, tegens eene afgevallene Stadt, 12. |
| |
| 1 WAnneer een 1 Propheet, ofte 2 droom-droomer in ’t midden van u sal opstaen, ende u 3 geven een teecken oft wonder; |
| 1 Verstaet eenen valschen Propheet, die valschelick roemt van Godtlicke gesichten ende openbaringen. |
| 2 Sich valschelic beroemende van Godtlicke droomen. Vergel. Num. 12.6. |
| 3 D. uytspreken, voorseggende, dat het komen sal. Alsoo wort het woort geven, oock genomen bov. cap. 11.29. ende 1.Reg. 13.5. |
| |
| 2 4 Ende dat teecken, ofte dat wonder komt, dat hy tot u gesproken hadde, seggende: Laet ons andere Goden, die ghy niet gekent en hebt, 5 navolgen ende hen dienen: |
| 4 And, al schoon dat teecken, etc. |
| 5 Hebr. achter andere Goden wandelen. Alsoo vers 4. |
| |
| 3 Ghy en sult nae de woorden van dien Propheet, ofte nae dien droom-droomer niet hooren: want de HEERE uwe Godt 6 versoeckt ulieden, om te weten, oft ghy den HEERE uwen Godt lief hebt met u gantsche herte, ende met uwe gantsche ziele. |
| 6 Siet bov. 8. op vers 2. |
| |
| 4 Den HEERE uwen Godt sult ghy navolgen, ende hem vreesen: ende sijne geboden sult ghy houden, ende sijne stemme gehoorsaem zijn, a ende hem dienen, ende hem aenhangen. |
| a Bov. 10.20. |
| |
| 5 Ende die selve Propheet, ofte droom-droomer, sal b gedoodt worden; want hy heeft [tot] eenen afval 7 gesproken tegen den HEERE uwen Godt, die ulieden uyt Egyptenlant heeft uytgevoert, ende u uyt den diensthuyse verlost, om u af te drijven van den wech, dien u de HEERE uwe Godt geboden heeft, om daer in te wandelen: so sult ghy 8 het boose uyt het midden van u wech doen. |
| b Ond. 18.20. Ierem. 14.15. |
| 7 D. geleert, geraden. gedreven. |
| 8 And. den boosen. Verg. ond. cap. 22.21, 22, 23, 24. ende 1.Corint. 5.13. |
| |
| 6 Wanneer uwe c broeder, 9 uwer moeder sone: ofte uwe soon, oft uwe dochter, oft het wijf 10 uwes schoots, ofte uwe vrient, die 11 als uwe ziele is, u sal 12 aenporren, in ’t heymelick seggende: Laet ons gaen, ende dienen andere Goden, die ghy niet gekent en hebt, ghy, noch uwe vaderen; |
| c Ond 17.2. |
| 9 Die u door het recht der nature, ende den bant des bloets naeder is, als andere Israëliten, die oock om de gemeyne afkomste van Iacob uwe broederen genoemt worden. |
| 10 D. die in uwen schoot slaept. Siet Mich. 7.5. Alsoo wort daer tegens de echte man genoemt, de man hares (der vrouwen) schoots. onder cap. 28.56. Andere: het wijf uwes schoots, dat is, die u seer lief is. |
| 11 D. die ghy soo lief hebt, als u eygen persoon. |
| 12 Ofte, aensoecken. |
| |
| 7 Van de Goden der volcken, die rontom u zijn, nae by u, ofte verre van u: van ’t een eynde der aerde tot aen ’t ander eynde der aerde: |
| 8 So en sult ghy hem niet te wille zijn, ende nae hem niet hooren: oock sal uwe ooge sijner niet verschoonen, ende ghy en sult u niet ontfermen, nochte hem verbergen. |
| 9 Maer ghy sult hem 13 sekerlick dootslaen; d uwe hant sal 14 eerst tegens hem zijn, om hem te dooden: ende daerna de hant des gantschen volcks. |
| 13 Hebr. ghy sult hem dootslaende dootslaen. dat is, ghy en sult niet nalaten hem te dooden. |
| d Ond. 17.7. |
| 14 Hebr. in ’t begin. Als zijnde de aenbrenger, ende getuyge geweest by ’t gerichte; volgens de wet onder cap. 17.7. Verg. Actor. 7.58. |
| |
| 10 Ende ghy sult hem met steenen steenigen, dat hy sterve: want hy heeft u gesocht af te drijven vanden HEERE uwen Godt, die u uyt Egyptenlant, uyt den diensthuyse, uytgevoert heeft. |
| 11 Op dat het e gantsch Israël hoore, ende vreese; ende niet voortvare te doen nae dit boose 15 stuck in’t midden van u. |
| e Ond. 17.13. |
| 15 Hebr. sake, dinck, woort: alsoo ond. cap. 17.5. |
| |
| 12 Wanneer ghy van eene uwer steden, die de HEERE uwe Godt u geeft, om aldaer te woonen, sult hooren seggen: |
| 13 Daer zijn mannen, 16 Belials kinderen, uyt het midden van u uytgegaen, ende hebben de inwoonders harer stadt aengedreven, seggende: Laet ons gaen, ende dienen andere Goden, die ghy niet gekent en hebt: |
| 16 Ofte, Belials sonen. Het Hebreeusch woort, Belijaal, beteeckent soo veel in onse sprake, als een deuchniet, ofte yemant sonder jock, dat is, een onbandich mensch, die sich onder geene tucht ofte wet wil buygen. siet Iud. 19.22. 1.Sam. 1.16. ende 2.12. ende 10.27. ende 25.17. 2.Sam. 16.7. ende 20.1. ende 22.5. 1.Regum 21.10. 2.Chron. 13.7. Psal. 41.9. Prov. 19.28. Nahum. 1.11, 15. dese naem wort oock den duyvel gegeven. 2.Corint. 6.15. Vergel. oock ond. cap. 25. op vers 2. ende 2.Sam. 3. op vers 34. |
| |
| 14 So sult ghy ondersoecken, ende naespeuren, ende wel naevragen: ende siet, het is de waerheyt, de sake is seker, sulcken grouwel is in ’t midden van u gedaen: |
| 15 So sult ghy de inwoonders der selver stadt 17 gantschelick slaen 18 met de scherpte des sweerts; 19 verbannende haer, ende alles wat daer in is, oock hare beesten, met de scherpte des sweerts. |
| 17 Hebr. slaende slaen. |
| 18 Hebr. aen den mont des sweerts: ende soo in ’t volgende. |
| 19 Siet bov. cap. 2. op vers 34. |
| |
| 16 Ende allen haren roof sult ghy versamelen in ’t midden harer strate, ende den HEERE uwen Gode die stadt ende allen haren roof gantsch met vyer verbranden: ende sy sal een 20 hoop zijn eeuwichlick, sy sal niet weder gebouwt worden. |
| 20 Hebr. een hoop der eeuwicheyt: dat is, sy sal eeuwichlick over hoop, als een steenhoop, liggen. |
| |
| 17 21 Oock salder niets van 22 het verbannene aen uwe hant kleven, op dat de HEERE sich wende van de hitte sijnes toorns, ende u geve barmherticheyt, ende sich uwer erbarme, ende u vermenichvuldige, gelijck als hy uwen vaderen gesworen heeft: |
| 21 Vergel. bov. cap. 7.25, 26. |
| 22 Hebr. van den ban. |
| |
| 18 Wanneer ghy de stemme des HEEREN uwes Godts sult gehoorsaem zijn, om te houden alle sijne geboden, die ick u heden gebiede: om te doen 23 dat recht is in de oogen des HEEREN uwes Godts. |
| 23 D. ’tgene de Heere kent oft oordeelt voor recht ende goet, ende dien volgens hem wel behaegt. |
