Op deze pagina kunt u de Statenvertaling raadplegen in de editie van 1637 en/of 1657. De edities 1637, 1657 en de GBS-editie kunnen naar keuze parallel worden weergegeven. (Bij parallelweergave worden bij een vers eerst de kanttekeningen met verwijsteksten getoond, daarna de verklarende kanttekeningen.)
1 Christus eenen blindt-geborenen sijne oogen met slick op eenen Sabbath bestrijckende, ende bevelende hem de oogen te wasschen in ’t water Siloam, maeckt hem siende. 8 ’t welck de blinde sijne gebuyren, van haer gevraeght zijnde, verhaelt. 13 ende wort gebracht tot de Phariseen, den welcken hy ’t selve oock verhaelt. 16 Waer over sy Christum lasteren, als een verbreker des Sabbaths, ende twijffelen of dese blindt geweest was. 18 ende ontbieden daerom sijne ouders, die wel bekennen dat hy blindt geboren was, maer voorts haer beroepen op hares soons getuygenisse. 24 welcken sy andermael roepen ende ondervragen. 27 die haer antwoort, ende uyt dit werck betuyght dat Christus geen sondaer, maer uyt Godt is. 34 ende wort daer over van haer smadelick uitgestooten. 35 De blinde van Christo naerder onderrecht zijnde gelooft in hem, ende bidt hem aen. 40 Christus seght den Phariseen aen, dat sy geestelick blindt zijn, ende dat sy daerom in de sonde blijven om dat se sulcks niet en bekennen. |
|
1 ENde voorby gaende, sach hy eenen mensche 1 blint van de geboorte af: |
| 1 N. die sat ende bedelde, vers 8. |
|
2 Ende sijne Discipelen vraeghden hem, seggende, Rabbi, wie heefter 2 gesondight? 3 dese ofte sijne ouders, dat hy blindt soude geboren worden? |
| 2 D. eenige bysondere groote sonde gedaen. |
| 3 Het schijnt dat de Discipelen in dese dwalinge waren, welcke doe by sommige Ioden was, dat als de mensche sterft, sijne ziele dan weder soude gaen in een ander lichaem, ende dat over sulcks de ziele des blint-geborenen in een ander lichaem soude gesondight hebben. |
|
3 Iesus antwoordde, 4 Noch dese en heeft gesondight, noch sijne ouders: a maer [dit is geschiet] op dat de wercken 5 Godts in hem souden geopenbaert worden. |
| 4 N. dat hy blindt geboren soude worden. |
| a Ioan. 11.4. |
| 5 D. der Goddelicker barmhertigheyt ende kracht, als Christus die aen hem betoonen soude, om daer mede te bevestigen, dat hy de ware Messias is, volgens de voorsegginge Ies. 35.5. |
|
4 b Ick moet wercken 6 de wercken des genen die my gesonden heeft, 7 so langh het dagh is: 8 de nacht komt, wanneer niemandt wercken en can. |
| b Ioan. 5.19. |
| 6 Welcke zijn, het Euangelium prediken, ende ’t selve met wonder-wercken bevestigen. |
| 7 D. soo lange dit mijn leven ende de tijdt mijns diensts van Godt gestelt, dueren sal. |
| 8 D. de doodt, nae welcke gelijck niemant kan doen ’t gene sijn beroep in dit leven aen gaet, alsoo sal ick na mijne doot dusdanige wercken selve op der aerde niet meer doen. |
|
5 9 So lange ick in de werelt ben, so ben ick c het 10 licht der werelt. |
| 9 Gr. wanneer. |
| c Iesai. 42.6. Luc. 2.32. Ioan. 1.9. ende 8.12. ende 12.35, 46. Actor. 13.47. |
| 10 D. moet ick de werelt verlichten met mijne leere ende wonderwercken, hoewel ick daer over gelastert ende vervolgt worde. |
|
6 Dit geseght hebbende, d spoogh hy op de aerde, ende maeckte slijck uyt dat speecksel, ende 11 streeck dat slijck op de oogen des blinden, |
| d Marc. 8.23. |
| 11 Dit teecken gebruyckt Christus, niet dat daer in eenige kracht was, also tselve meer dient om te verblinden: maer om te toonen, dat de kracht om ’t gesicht te geven van hem alleen quam, gelijck hy den geheelen mensche oock uyt slijck der aerde geschapen heeft. Genes. 2.7. |
|
7 Ende seyde tot hem, Gaet henen, wascht u in het 12 bad-water Siloam, (’t welck overgeset wordt Uytgesonden.) Hy dan ginck henen ende wiesch hem, ende quam siende. |
| 12 Van dit badtwater, Siet Iesa. 8.6. ende Luc. 13.4. sommige meynen dat het was ’t selve water daer van gesproken wort Ioan. 5.2. |
|
8 De gebuyren dan, ende die hem te voren 13 gesien hadden dat hy blindt was, seyden, Is dese niet die 14 sat e ende bedelde? |
| 13 Gr. sagen. |
| 14 Namel. ontrent den Tempel gelijck schijnt uyt het laetste vers van het voorgaende cap. vergeleecken met het eerste van dit cap. siet diergelijcke Actor. 3.2. |
| e Actor. 3.2. |
|
9 Andere seyden, Hy ist: ende andere, Hy is hem gelijck. Hy seyde, Ick ben ’t. |
10 Sy dan seyden tot hem, 15 Hoe zijn u de oogen geopent? |
| 15 D. hoe zijt ghy siende geworden? |
|
11 Hy antwoordde ende seyde, De mensche genaemt Iesus maeckte slijck ende 16 bestreeck mijne oogen, ende seyde tot my, Gaet henen aen het badwater Siloam, ende wascht u. Ende ick ginck henen, ende wiesch my, ende 17 ick wiert siende. |
| 16 Gr. besalfde. |
| 17 Ofte, ick hebbe gesien. |
|
12 Sy dan seyden tot hem, Waer is die? Hy seyde, Ick en weet het niet. |
13 18 Sy brochten hem tot de Phariseen, hem [namelick] die te voren blindt [geweest was]. |
| 18 N. de gebueren ofte bekende. |
|
14 f Ende het was Sabbath, als Iesus het slijck maeckte, ende sijne oogen opende. |
| f Matth. 12.1. Marc. 22. Ioan. 5.9, 23. Luc. 6.1. |
|
15 De Phariseen dan vraeghden hem oock wederom, hoe hy siende geworden was. Ende hy seyde tot haer, Hy leyde slijck op mijne oogen, ende ick wiesch my, ende ick sie. |
16 Sommige dan uyt de Phariseen seyden, 19 Dese mensche en is van Godt niet: want hy en 20 houdt den Sabbath niet. 21 Andere seyden, g Hoe can een mensche [die] 22 een sondaer is sulcke teeckenen doen? h Ende daer was tweedracht onder haer. |
| 19 N. die op den Sabbath uwe oogen met slijck bestreken ende geopent heeft. |
| 20 Gr. bewaert |
| 21 Namel. uyt hare vergaderinge, gelijck Nicodemus, ofte yemant diergelijcke. Ioan. 7.50. |
| g Ioan. 3.2. ende 9.33. |
| 22 D. godtloos, ofte een openbare verachter van Godts Wet, gelijck sy hem hier beschuldigen. |
| h Ioan. 7.12. ende 10.19. |
|
17 Sy seyden wederom tot den blinden: Ghy, wat seght ghy van hem, 23 dewijle hy uwe oogen geopent heeft? Ende hy seyde, i Hy is een Propheet. |
| 23 Ofte, dat. |
| i Luc. 7.16. ende 24.19. Ioan. 4.19. ende 6.14. |
|
18 24 De Ioden dan en geloofden van hem niet dat hy blindt geweest was, ende 25 siende was geworden, tot dat sy geroepen hadden de ouders des genen, die siende geworden was. |
| 24 D. de Overste der Ioden, gelijck blijckt uyt het 22 vers. |
| 25 Gr. ende sagh: ofte, siende was. |
|
19 Ende sy vraeghden haer, seggende, Is dese uwe sone, welcke ghy seght dat blindt geboren is? Hoe siet hy dan nu? |
20 Sijne ouders antwoordden haer ende seyden, Wy weten dat dese onse sone is, ende dat hy blindt geboren is: |
21 Maer hoe hy nu siet, en weten wy niet: of wie sijne oogen geopent heeft, en weten wy niet: hy heeft [sijnen] ouderdom, vraget hem selve: hy sal van hem selven spreken. |
22 Dit seyden sijne ouders, k om dat sy de Ioden vreesden. l Want 26 de Ioden hadden alreede te samen een besluyt gemaeckt, so yemandt hem belede Christum te zijn, dat die 27 uyt de Synagoge soude geworpen worden. |
| k Ioan. 7.13. ende 12.42. |
| l Ioan. 12.42. |
| 26 D. de Overste der Ioden waren het te samen eens geworden. |
| 27 D. uytgesloten uyt de gemeenschap des Godts-diensts, gelijck men nu houdt de gene die uyt de gemeente gebannen worden. |
|
23 Daerom seyden sijne ouders, Hy heeft [sijnen] ouderdom, vraeget hem selve. |
24 Sy dan riepen voor de tweedemael den mensche die blindt geweest was, ende seyden tot hem, 28 m Geeft Godt de eere: wy weten dat dese mensche 29 een sondaer is. |
| 28 D. belijdt oprechtelick de waerheyt voor Godt, waer mede hem, als een kenner der herten, sijne eere wort gegeven. siet Ios. 7.19. ende 1.Sam. 6.5. |
| m Ios. 7.19. |
| 29 Dat is, een openbaer overtreder van Godts Wet. |
|
25 Hy dan antwoordde, ende seyde, Of hy een sondaer is en weet ick niet: een dinck weet ick, dat ick blindt was, en nu sie. |
26 Ende sy seyden 30 wederom tot hem, Wat heeft hy u gedaen? hoe heeft hy uwe oogen geopent? |
| 30 N. voor de derdemael, om te sien of sy hem ergens in souden konnen achterhalen. |
|
27 Hy antwoordde haer, Ick hebt u alreede geseght, ende ghy en hebt het 31 niet gehoort: wat wilt ghy’t wederom hooren? Wilt ghy lieden oock sijne Discipelen worden? |
| 31 Dat is, niet willen verstaen ofte aennemen. |
|
28 Sy gaven hem dan scheld-woorden, ende seyden, Ghy zijt sijn Discipel: maer wy zijn Mosis Discipelen. |
29 Wy weten dat Godt tot Mosem gesproken heeft: maer desen en weten wy niet 32 van waer hy is. |
| 32 D. van wien hy is gesonden ende macht heeft ontfangen om te leeren. Waer tegen niet en strijdt ’tgene sy te voren seyden. Ioan. 7.27. want daer sprekense van sijn vaderlandt. |
|
30 De mensche antwoordde, en seyde tot haer, Hier in is immers [wat] wonders, dat ghy niet en weet van waer hy is, ende [nochtans] heeft hy 33 mijne oogen geopent. |
| 33 D. heeft met sulck een treffelick wonder-teecken getoont, dat hy van Godt gesonden is: gelijck hy besluyt vers 33. Siet oock Ioan. 3.2. |
|
31 n Ende wy weten dat Godt 34 de sondaers niet en 35 hoort: maer soo yemandt godtvruchtigh is, ende sijnen wille doet, dien hoort hy. |
| n Prov. 15.29. ende 28.9. Iesai. 1.15. Mich. 3.4. |
| 34 Siet vers 16. ende 24. |
| 35 D. verhoort. |
|
32 36 Van [alle] eeuwe en is het niet gehoort, dat yemandt eens blindt-geborenen 37 oogen geopent heeft. |
| 36 D. soo lange de werelt gestaen heeft. |
| 37 D. het gesichte gegeven heeft. Siet vers 10. |
|
33 Indien dese van Godt niet en 38 ware, hy en soude 39 niets konnen doen. |
| 38 N. gekomen ofte gesonden. |
| 39 Gr. niet yet, namelick, diergelijcks. |
|
34 Sy antwoordden, ende seyden tot hem, Ghy zijt 40 geheel in sonden geboren, ende leert ghy ons? Ende sy wierpen hem 41 uyt. |
| 40 Siet hier voren versen 1, 2. |
| 41 Gr. buyten. dat is, uyt hare vergaderinge, ofte Synagoge, gelijck vers 22. |
|
35 Iesus hoorde dat sy hem uytgeworpen hadden, ende hem vindende seyde hy tot hem, Gelooft ghy in den Sone Gods? |
36 Hy antwoordde, ende seyde, Wie is hy Heere, op dat ick in hem mach gelooven? |
37 Ende Iesus seyde tot hem, Ende ghy hebt hem gesien, o ende die met u spreeckt, de selve is ’t. |
| o Ioan. 4.26. |
|
38 Ende hy seyde, Ick geloove, Heere: ende hy 42 aenbadt hem. |
| 42 N. als hem nu voor den Sone Godts erkennende. |
|
39 Ende Iesus seyde, p Ick ben tot een 43 oordeel in dese werelt gekomen, q op dat de gene 44 die niet en sien, 45 sien mogen, ende 46 die sien, 47 blindt worden. |
| p Ioan. 3.17. ende 12.47. |
| 43 D. met macht om de oordeelen Godts uyt te voeren, so in ’t straffen van de verachters sijns woorts, dien het selve een reuck des doodts is, als in ’t aennemen vande boetveerdige sondaren, dien het is een reuck des levens. 2.Cor. 2. vers 16. |
| q Matt. 13.13. |
| 44 D. die hare geestelicke blindtheyt kennen, ende begeeren daer van verlost te worden. |
| 45 Dat is, tot de rechte ende salichmakende kennisse Godts mogen gebracht worden. |
| 46 D. die haer laten voorstaen, datse dese kennisse hebben, diese nochtans niet recht en hebben. Rom. 1.22. ende 2.18. |
| 47 D. dat sy het licht des Euangeliums verachtende, door Godts rechtveerdigh oordeel in hare blindheyt gelaten, ende meer ende meer verhart worden. Siet Psal. 69.24. Iesa. 6.9. Matth. 13.14. |
|
40 Ende dit hoorden [eenige] uyt de Phariseen, die by hem waren, ende seyden tot hem, Zijn wy [dan] oock blindt? |
41 Iesus seyde tot haer, 48 Indien ghy blindt waert, so en soudt ghy 49 geen sonde hebben: maer nu segget ghy, Wy sien: so 50 blijft dan uwe sonde. |
| 48 D. indien ghy uyt enckele onwetenheyt mijne Leere niet aen en naemt; ofte, Indien ghy uwe onwetenheyt ende blindheyt kendet. |
| 49 D. geen soo groote ende ongeneselicke sonde. Ioan. 15.22. |
| 50 N. op u liggende als een ongeneselijcke sieckte. |