Statenvertaling.nl

sample header image

Lukas 14 – Statenvertaling editie 1637

Op deze pagina kunt u de Statenvertaling raadplegen in de editie van 1637 en/of 1657. De edities 1637, 1657 en de GBS-editie kunnen naar keuze parallel worden weergegeven. (Bij parallelweergave worden bij een vers eerst de kanttekeningen met verwijsteksten getoond, daarna de verklarende kanttekeningen.)

Edities SV:    

Bijbelboek:    

Hoofdstuk: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24
Inleiding Bijbelboek
Weergave: Met kanttekeningenZonder kanttekeningen

Lukas 14

1 Christus geneest eenen watersuchtigen op den Sabbath, ende verantwoort het selve. 7 Straft de eergierigheyt der Phariseen, die de voorsittingen in de maeltijden sochten, ende vermaent tot nedricheyt, ende weldadigheydt tegen den armen. 15 Door de gelijckenisse van een groot Avontmael, daer op de genoode haer ontschuldigen te komen, verwijt hy den Ioden hare ondanckbaerheyt, ende voorseght hare verwerpinge, ende de beroepinge der Heydenen in hare plaetse. 25 Leert dat wie sijn Discipel wil zijn, die hem selven ende al wat hem lief is, moet versaken. 28 Door het exempel van een die eenen tooren wil bouwen, ende van een Coninck die tegen een ander Coninck ten strijde wil gaen, vermaent hy sijne Discipelen hare rekeninge te voren wel te maken. 34 ende leert dat het smakeloos sout nergens toe nut en is.
 
1 ENde het geschiedde, als hy gekomen was in het huys van 1 een der Oversten der Phariseen, op den Sabbath, om broot te eten, dat sy hem 2 waernamen.
1 D. een Overste der Ioden uyt de Secte der Phariseen, gelijck oock Nicodemus was. Ioan. 3.1.
2 N. of hy yet soude seggen ofte doen, dat sy souden mogen berispen.
 
2 Ende siet daer was een seker water-suchtigh mensche voor hem.
3 Ende Iesus antwoordende seyde tot de 3 Wetgeleerde ende Phariseen, ende sprack, Is’t oock geoorloft op den Sabbath gesont te maken?
3 Van de Wet-geleerde siet Mat. 2.4. ende Luc. 11.45.
 
4 Maer sy swegen stille. Ende hy nam [hem], ende genas hem, ende liet [hem] gaen.
5 Ende hy haer antwoordende seyde, a Wiens esel ofte osse van u lieden sal in eenen put vallen, ende die hem niet terstont en sal uyttrecken op den dagh des Sabbaths?
a Exod. 23.5. Deut. 22.4. Luc. 13.15.
 
6 Ende sy en konden hem daer op niet weder-antwoorden.
7 Ende hy seyde tot de 4 genoodde een 5 gelijckenisse, aenmerckende hoe sy de vooraensittingen verkoren: seggende tot haer,
4 Gr. geroepene, namelick ter maeltijt, also oock in het volgende.
5 N. om door dese te vermanen tot nedricheyt voor Godt ende de menschen, gelijck te sien is. vers 11.
 
8 Wanneer ghy van yemant ter bruyloft genoodt sult zijn, so en set u niet in de eerste sit-plaetse: op dat niet misschien een 6 weerdiger dan ghy, van hem genoodt zy:
6 D. meerder eere weerdigh, ofte aensienlijcker.
 
9 Ende hy komende, die u ende hem genoodt heeft, tot u segge, Geeft desen plaetse: ende ghy alsdan soudt beginnen met schaemte de laetste plaetse te houden.
10 b Maer wanneer ghy genoodt sult zijn, gaet henen ende set u inde laetste plaetse: op dat, wanneer hy komt die u genoodt heeft, hy tot u segge, Vrient, 7 gaet hooger op. Alsdan sal’t u eere zijn voor de gene die met u aensitten.
b Prov. 25.6, 7.
7 Gr. klimt hooger op.
 
11 c Want een yegelijck, die hem selven verhooght, sal vernedert worden: ende die hem selven vernedert, sal verhooght worden.
c Iob 22.29. Prov. 29.23. Matth. 23.12. Luc. 1.51. ende 18.14. Iac. 4.6, 10. 1.Petr. 5.5.
 
12 Ende hy seyde oock tot den genen die hem genoodt hadde, d Wanneer ghy een middaghmael ofte avontmael sult houden, 8 soo en roept niet uwe vrienden, noch uwe broeders, noch uwe magen, noch [uwe] rijcke gebueren: op dat oock de selve u niet te eeniger tijt weder en nooden, ende u vergeldinge en geschiede.
d Nehem. 8.11. Prov. 3.28.
8 N. met vergetinge der armen, ende soo ghy van Godt vergeldinge wilt verwachten, gelijck Christus vers 14 uytdruckt. Andersins is ’t niet ongeoorloft dese vriendschap oock sijne vrienden te betoonen. Siet Genes. 21.8. ende 43.25, etc. Iob 1.4.
 
13 Maer wanneer ghy een maeltijdt sult houden, soo noodt arme, 9 verminckte, kreupele, blinde.
9 Ofte, gebrecklijcke van leden.
 
14 Ende ghy sult saligh zijn, om dat sy niet en hebben om u te vergelden: want het sal u 10 vergolden worden 11 in de opstandinge der rechtveerdige.
10 N. van Godt uyt genade. Van dese vergeldinge siet Matth. 25.36.
11 N. ten eeuwigen leven. Want andersins sullen oock de onrechtveerdige opgeweckt worden, doch tot de eeuwige verdoemenisse. Dan. 12.2. Ioan. 5.29. Act. 24.15.
 
15 Ende als een van de gene die mede aensaten, dese dingen hoorde, seyde hy tot hem, Saligh is hy die broot 12 eet in’t Coninckrijcke Godts.
12 Ofte, eten sal.
 
16 Maer hy seyde tot hem, e Een seker mensche 13 bereydde een groot avontmael, ende hy noodder vele.
e Iesa. 25.6. Matth. 22.2. Apoc. 19.7, 9.
13 Gr. maeckte. Met dese gelijckenisse toont Christus, dat hoewel dese menschen het Coninckrijcke Godts schenen groot te achten, nochtans sy, ende vele andere, so ingewortelt waren met hare herten in dese tijdtlicke dingen, dat sy, daer toe door het Euangelium geroepen zijnde, ’t selve verachteden ofte versuymden.
 
17 Ende hy sondt sijnen dienst-knecht uyt ter uyre des avontmaels, om den genoodden te seggen, Comet, want alle dingen zijn nu gereedt.
18 Ende sy begonden alle [haer] 14 eendrachtelijck te ontschuldigen. De eerste seyde tot hem, Ick hebbe eenen acker gekocht, ende het is noodigh dat ick uytgae, ende hem besie: ick bidde uw hout my voor verontschuldight.
14 Gr. uyt eene, D. uyt een herte, ofte mondt: want hoewel sy verscheydene oorsaken voorwenden van weygeringe, soo ontschuldigen sy haer alle op hare tijdtlicke dingen.
 
19 Ende een ander seyde, Ick hebbe vijf 15 jock ossen gekocht, ende ick gae henen om die te beproeven: ick bidde u, hout my voor verontschuldight.
15 D. paer, ofte koppel.
 
20 Ende een ander seyde, Ick hebbe een wijf getrouwt, ende daerom en kan ick niet komen.
21 Ende de selve dienst-knecht [weder] gekomen zijnde bootschapte dese dingen sijnen heere. 16 Doe wiert de heere des huys toornich, ende seyde tot sijnen dienstknecht, Gaet hastelick uyt in de straten ende wijcken der stadt, ende brenght de arme, ende verminckte, ende kreupele, ende blinde hier in.
16 Daermede en wort niet te kennen gegeven, dat een acker, ossen, ofte diergelijcke goederen te koopen, ofte een wijf te trouwen, soude ongeoorloft zijn. 1.Cor. 7.29. maer de Heere vertoornt hem daer over, dat de Ioden door dese tijdtlicke dingen haer lieten verhinderen, van de leere des Euangeliums aen te nemen. Waerom hy oock haer verstooten, ende de Heydenen in hare plaetse heeft beroepen.
 
22 Ende de dienstknecht seyde, Heere, het is geschiet gelijck ghy bevolen hebt, ende noch is daer plaetse.
23 Ende de Heere seyde tot den dienstknecht, Gaet uyt in de wegen, ende heggen, ende 17 dwinghtse in te komen, op dat mijn huys vol werde.
17 N. met ernstigh ende geduerigh aenhouden. siet diergelijck Gen. 33.11. Luc. 24.2.
 
24 Want ick segge u lieden, dat niemant van die mannen, 18 die genoodt waren, mijn avontmael smaken en sal.
18 N. ende geweygert hebben te komen.
 
25 Ende vele scharen gingen met hem: ende hy hem omkeerende seyde tot haer,
26 f Indien yemant tot my komt, ende niet 19 en haet sijnen vader, ende moeder, ende wijf, ende kinderen, ende broeders, ende susters, jae oock selfs sijn eygen 20 leven, die en kan mijn discipel niet zijn.
f Deut. 13.6. ende 33.9. Matth. 10.37.
19 D. die de selve boven my lief heeft, gelijck verklaert wort Matt. 10.37.
20 Gr. ziele, gelijck Matth. 16.25.
 
27 g Ende wie sijn 21 cruys niet en draeght, ende my 22 na en volght, die en kan mijn discipel niet zijn.
g Matth. 10.38. ende 16.24. Marc. 8.34. Luc. 9.23.
21 D. wie niet gesint ende bereydt en is, na mijn exempel, ende om mijnent wille vervolginge ende verdruckinge te lijden.
22 Gr. achter my en komt.
 
28 Want wie van u, willende eenen toren bouwen, en sit niet eerst neder, ende 23 overrekent de kosten, of hy oock heeft ’t gene tot volmakinge [noodich is]?
23 Ofte, overleght, overslaet, gelijck met reken-penningen placht te geschieden.
 
29 Op dat niet misschien als hy het fondament geleght heeft, ende niet en kan voleyndigen, alle die het sien hem beginnen te bespotten,
30 Seggende, Dese mensche heeft beginnen te bouwen, ende en heeft niet konnen voleyndigen.
31 Of wat Coninck gaende na den krijgh om tegen eenen anderen Coninck te slaen, en sit niet eerst neder, ende beraedslaeght, of hy machtigh is met tien duysent te ontmoeten den genen, die met twintigh duysent tegen hem komt?
32 Andersins sendt hy gesanten uyt terwijle de gene noch verre is, ende begeert ’t gene tot vrede [dient].
33 Alsoo dan een yegelick van u, die niet en 24 verlaet alles wat hy heeft, die en kan mijn discipel niet zijn.
24 Gr. sijn afscheydt neemt van alles, D. niet en is bereydt om des noodt zijnde, alles te verlaten, ende my te volgen. siet Luc. 9.61. ende hier vers 27.
 
34 h Het sout is goet: maer indien het sout 25 smaeckeloos geworden is, waer mede sal het smaeckelijck gemaeckt worden?
h Matth. 5.13. Marc. 9.50.
25 Gr. dwaes geworden is. Siet Matt. 5.13.
 
35 26 Het en is noch tot het landt, noch tot den mesthoop bequaem: men werpt het 27 wech. Wie ooren heeft om te hooren die hoore.
26 N. sout verdorven zijnde. Siet Marc. 9.50.
27 Gr. buyten.

Einde Lukas 14