Op deze pagina kunt u de Statenvertaling raadplegen in de editie van 1637 en/of 1657. De edities 1637, 1657 en de GBS-editie kunnen naar keuze parallel worden weergegeven. (Bij parallelweergave worden bij een vers eerst de kanttekeningen met verwijsteksten getoond, daarna de verklarende kanttekeningen.)
1 Christus doet sijne inkomste binnen Ierusalem, sittende op eenen esel. 8 Wort van het volck als de Messias geleydt ende ontfangen, met geluck-wenschinge. 12 Vervloeckt eenen vijgeboom die sonder vrucht was. 15 Drijft de koopers ende verkoopers uyt den tempel. 20 Roemt de kracht des geloofs. 24 Ende vermaent datmen in het bidden gelooven moet, ende sijnen naesten vergeven. 27 Beantwoort de vrage, uyt wat macht hy dit alles dede, door een weder-vrage, van den Doop Ioannis. |
|
1 a ENde doe sy Ierusalem genaeckten 1 tot Bethphage ende Bethania aen den olijfberch, sondt hy twee van sijne Discipelen uyt. |
| a Matth. 21.1. Luce 19.29. |
| 1 Gr. In. D. ontrent, gelijck uytgedruckt wort Luce 19.29. Van de gelegenheyt van dese twee plaetsen siet Matth. 21.2. |
|
2 Ende seyde tot haer, Gaet henen in het vleck, dat tegen u over is: Ende terstont als ghy in’t selve komt, sult ghy vinden 2 een veulen gebonden, op welck 3 geen mensche geseten en heeft, ontbindt het ende brengt het. |
| 2 Matth. 21.2. wort geseght, dat daer oock een eselinne gevonden was met haer veulen: Doch Marcus verhaelt alleen van het veulen, om dat Christus daer op gereden heeft. Siet Luce 19. vers 35. |
| 3 Gr. geen der menschen, D. niemandt. |
|
3 Ende indien yemant tot u segt, Waerom doet ghy dat? Soo segt, dat de Heere het selve van nooden heeft, ende hy sal ’t terstont herwaerts senden. |
4 Ende sy gingen henen, ende vonden het veulen gebonden by de deure buyten aen de 4 wechscheydinge, ende sy ontbonden het selve. |
| 4 O. twee-spronck, twee-wech. |
|
5 Ende sommige van de gene die aldaer stonden seyden tot haer, Wat doet ghy, dat ghy het veulen ontbindt? |
6 Doch sy seyden tot haer, gelijck Iesus bevolen hadde, ende sy lietense gaen. |
7 5 Ende sy brachten b het veulen tot Iesum, ende wierpen c hare kleederen daer op, ende hy sat op het selve. |
| 5 Siet van desen inganck Christi binnen Ierusalem de aenteeck. op Matt. 21.1, etc. |
| b Ioan. 12.14. |
| c 2.Reg. 9.13. |
|
8 Ende vele spreydden hare kleederen op den wech, ende andere hieuwen 6 meyen vande boomen, ende spreydense op den wegh. |
| 6 ’t Griecks woort beteeckent kleyne, teere, groene tacken, die bequaem zijn om op te sitten, ende over te gaen. Siet oock Ioan. 12.13. |
|
9 Ende die voorgingen ende die volgden, riepen, seggende, 7 Hosanna, d 8 gesegent [is] hy, die komt in den Name des Heeren: |
| 7 Wat dit woort beteeckent, siet Matt. 21.9. |
| d Psal.118.26. |
| 8 Ofte, gepresen zy hy. |
|
10 Gesegent [zy] het Coninckrijck onses Vaders Davids, ’t welck komt in den Name des Heeren: Hosanna 9 in de hooghste [hemelen]. |
| 9 D. ghy die daer zijt inde hooghste hemelen. |
|
11 e Ende Iesus quam binnen Ierusalem, ende in den Tempel, ende als hy alles rontom besien hadde, ende het nu 10 avontstont was, ginck hy uyt nae Bethanien met de twaelve. |
| e Matth. 21.12, 14. Luce 19.45. Ioan. 2.14. |
| 10 Gr. avonts uyre. |
|
12 f Ende des anderen daeghs, als sy uyt Bethanien gingen, hongerde hem. |
| f Matth. 21.18. |
|
13 Ende siende van verre eenen vijgeboom, die bladeren hadde, ginck hy [om te sien] of hy oock yet op den selven soude vinden, ende daer by gekomen zijnde, vont hy niet dan bladeren: want het en was 11 de tijt der vijgen niet. |
| 11 D. den rechten ende ordinaren tijdt dat de vijge-boomen hare volle ende rijpe vruchten hebben: hoewel in die heete landen de vijge-boomen buyten tijdts oock eenige ontijdige vruchten dragen, die van de gemeyne lieden plachten gegeten te worden, welcke Christus schijnt gemeynt te hebben daer op te vinden. |
|
14 Ende Iesus 12 antwoordende seyde tot den selven, Niemant en ete [eenige] vrucht meer van u in der eeuwicheyt. Ende sijne Discipelen hoorden ’t. |
| 12 Het woort antwoorden na de Hebr. maniere van spreken, beteeckent dickmael een reden beginnen, gelijck hier klaerlick blijckt. |
|
15 Ende sy quamen te Ierusalem, g ende Iesus in den Tempel gegaen zijnde, begon de gene, die in den Tempel verkochten ende kochten, uyt te drijven: ende de tafelen der wisselaers ende de sit-stoelen der gene die de duyven verkochten keerde hy om. |
| g Matth. 21.12. Luce 19.41. Ioan. 2.14. |
|
16 Ende en liet niet toe dat yemant eenich 13 vat door den Tempel droege. |
| 13 N. tot den Godts-dienst niet behoorende. |
|
17 h Ende hy leerde seggende tot haer, En isser niet geschreven, i Mijn huys sal een huys des gebets 14 genaemt worden allen volcken? k Maer ghy hebt dat [tot] eenen kuyl der moordenaren gemaeckt. |
| h Matth. 21.13. Luc. 19.46. |
| i Iesa. 56.7. 1.Reg. 8.29. |
| 14 D. zijn, ende gehouden worden. |
| k Ierem. 7.11. |
|
18 Ende de Schriftgeleerde ende Overpriesters hoorden [dat], ende l sochten hoe sy hem 15 dooden souden: want sy vreesden hem, om dat de gantsche schare 16 ontsettet was over sijne leere. |
| l Ioan. 7.19. |
| 15 Gr. verderven, ofte, vernielen. |
| 16 Ofte, verslagen was: N. door verwonderinge: ende daeromme vreesden sy, dat alle het volck sijne leere soude aenhangen, ende haer afvallen. |
|
19 Ende als het nu late geworden was, ginck hy uyt buyten de stadt. |
20 Ende des morgens vroech voorbygaende sagen sy dat de vijgeboom verdorret was van de wortelen af. |
21 Ende Petrus 17 [sulcks] indachtich geworden zijnde, seyde tot hem, Rabbi, siet, de vijgeboom, dien ghy vervloeckt hebt, is verdorret. |
| 17 N. ’tgene te voren vers 14. van Christo gesegt was. |
|
22 Ende Iesus antwoordende seyde tot haer, 18 Hebt geloove op Godt. |
| 18 Gr. hebt het geloove Godts. D. het welck vastelijck steunt ende vertrouwt op Godt ende sijne beloften. |
|
23 m Want voorwaer segge ick u, Dat soo wie tot desen berch sal seggen, Wort opgeheven ende in de zee geworpen, ende niet en sal twijffelen in sijn herte, maer sal gelooven dat ’t gene hy segt geschieden sal, het sal hem geworden soo wat hy segt. |
| m Matth. 17.20. ende 21.21. Luce 17.6. |
|
24 Daerom segge ick u, n Alle dingen, die ghy biddende 19 begeert, gelooft dat ghy se 20 ontfangen sult, ende sy sullen u geworden. |
| n Ierem. 29.12. Matth. 7.7. Luce 11.9. Ioan. 14.13. ende 15.7. ende 16.24. Iac. 1.5, 6. 1.Ioan. 3.22. ende 5.14. |
| 19 N. na den wille Godts. siet 1.Ioa. 5.14. |
| 20 Gr. ontfangt. |
|
25 Ende wanneer ghy 21 staet 22 om te bidden, o vergeeft indien ghy yet hebt tegen yemant, op dat oock uwe Vader die in de hemelen is, u lieden uwe misdaen vergeve. |
| 21 D. voor Godt verschijnt, ende u daer stelt om te bidden. Want hoewel de Ioden somtijts baden al-staende. Iob 30.20. Ierem. 15.1. Luce 18.13. nochtans so baden sy meestendeel op hare knyen liggende, 2.Chron. 6.13. Dan. 6.10. Act. 9. vers 40. ende 20.36. |
| 22 Gr. biddende. |
| o Matth. 6.14. Col. 3.13. |
|
26 p Maer indien ghy niet en vergeeft, soo en sal uwe Vader, die in de hemelen is, oock uwe misdaden niet vergeven. |
| p Matth. 18.35. |
|
27 q Ende sy quamen wederom te Ierusalem: ende als hy in den Tempel wandelde, quamen tot hem de Overpriesters ende de Schriftgeleerde, ende de 23 Ouderlingen. |
| q Matth. 21.23. Luce 20.1. |
| 23 D. de overste ofte outste des volcx, die met de Over-priesters ende Schrift-geleerde in dien tijt den breeden Raedt der Ioden maeckten. |
|
28 Ende seyden tot hem, 24 r Door wat macht doet ghy dese dingen? Ende wie heeft u dese macht gegeven, dat ghy dese dingen doen soudet? |
| 24 Gr. in wat macht. |
| r Exod. 2.14. Actor. 4.7. ende 7.27. |
|
29 Maer Iesus antwoordende seyde tot haer, Ick sal u oock 25 een woort vragen, antwoort my oock, ende soo sal ick u seggen, door wat macht ick dese dingen doe. |
| 25 D. eene sake. Hebr. |
|
30 De 26 Doop Ioannis was die uyt den hemel, of uyt de menschen? Antwoort my. |
| 26 D. de leere Ioannis door sijnen Doop bevestight, gelijck blijckt uyt de volgende verssen. |
|
31 Ende sy overleyden onder haer, seggende, Indien wy seggen, Uyt den hemel, soo sal hy seggen, Waerom en hebt ghy hem dan niet gelooft? |
32 Maer indien wy seggen, Uyt de menschen, 27 soo vreesen wy het volck: s want sy hielden alle van Ioannes, dat hy waerlick een Propheet was. |
| 27 Gr. Sy vreesden. Is een afgebrokene wijse van spreken, waer door hare versteltheyt ende overleggingen in ’t korte uytgedruckt worden. |
| s Matth. 14.5. Marc. 6.20. |
|
33 Ende antwoordende seyden sy tot Iesum, Wy en weten ’t niet. Ende Iesus antwoordende seyde tot haer, Soo en segge ick u oock niet, door wat macht ick dese dingen doe. |