Op deze pagina kunt u de Statenvertaling raadplegen in de editie van 1637 en/of 1657. De edities 1637, 1657 en de GBS-editie kunnen naar keuze parallel worden weergegeven. (Bij parallelweergave worden bij een vers eerst de kanttekeningen met verwijsteksten getoond, daarna de verklarende kanttekeningen.)
De tijt deser Prophetye, vers 1. van de verwoesting der stadt Tyrus, door de Chaldeen, om datse haer verheuchde over de verwoestinge van Ierusalem, 2. beschrijvinge van den schrick, ontsettinge, ende het wee-klagen datter zijn sal over Tyri haestige ende onverwachte verwoestinge. 15. |
|
1 ENde het gebeurde in’t 1 elfste jaer, op den eersten der 2 maent; [dat] des HEEREN woort tot my geschiedde, seggende: |
| 1 Na de gevanckelicke wechvoeringe des Conincx Iechonie. Siet boven 24. op vers 1. |
| 2 Wat maent dit geweest zy, is onseker. uyt het volgende vers kanmen ’t houden voor de eerste maent nae’t innemen van Ierusalem, het welcke geschiedde op den negenden van de vierde maent, in’t elfste jaer des Conincks Zedekie. Ier. 52.6. |
|
2 Menschen kint, daerom dat 3 Tyrus van Ierusalem geseyt heeft, 4 Heah! sy is verbroken, de 5 poorte der volckeren; 6 sy is tot my omgewendt: ick sal 7 vervult worden, 8 sy is verwoest! |
| 3 D. inwoonders der stadt Tyrus. Hebr. Tsor. Siet Iosu. 19. op vers 29. ende 1.Reg. 5. op vers 1. ende wijders Iesa. 23.1. etc. Ierem. 47.4. Ioel 3.4. etc. Amos 1.9, 10. Zach. 9.2, 3. Psal. 83.8. ende 87.4. Matt. 11.21, 22. |
| 4 Als bov. 25.3. |
| 5 Hebr. deuren. D. daer de volcken van alle kanten introcken, om haren koophandel te drijven. Vergel. ond. 27.3. ende Ies. 23.3. |
| 6 D. haren handel sal nu tot my komen. |
| 7 Met koopmanschap ende rijckdom. |
| 8 Als ofse seyde: ’tis met haer gedaen: ofte, [nu, dewijle] sy verwoest is. |
|
3 Daerom, alsoo seyt de Heere HEERE; Siet, ick 9 [wil] aen u, ô Tyrus: ende ick sal vele heydenen tegen u doen opkomen, 10 als of ick de zee met hare golven dede opkomen. |
| 9 Als bov. 13.8. |
| 10 Vergel. ond. vers 19. and. gelijck de zee sich verheft met hare golven: sulcx de Tyriers gewoon waren te sien, als gelegen zijnde inde zee. |
|
4 11 Die sullen de mueren van Tyrus verderven, ende hare torens af breken; ja ick sal haer 12 stof van haer wechvagen, ende salse tot eene 13 gladde steenrotze maken. |
| 11 Heydenen, ofte volckeren. Siet vers 7. |
| 12 Als wanneermen het stof van eene steen-klippe wechveecht, soo datmen de bloote klippe kan sien, die te vooren met stof bedeckt ofte bestoven was. aldus heeft het Godt belieft de verwoestinge der stadt Tyrus met verbloemde woorden seer levendich af te beelden. |
| 13 Hebr. stellen tot glatticheyt eener steenrotze. Vergel. bov. 24.7. dit siet op de gelegentheyt der stadt, die op eene steenrotze gebouwt was, ende daer van den naem Tsor, (D. rotze) hadde. Godt wil seggen, dat hy het gebouw, als stof sal doen verstuyven, datter niets als de glatte, kale, bloote rotze gesien worde, daer op de prachtige stadt gebouwt was. alsoo vers 14. |
|
5 Sy sal in ’t 14 midden der zee zijn [tot] uytspreydinge van 15 netten: want ick hebbe ’t gesproken, spreeckt de Heere HEERE: ende sy sal den heydenen ten roove worden. |
| 14 Want Tyrus rontom in de zee lach, van’t vaste lant afgesondert, Siet 1.Reg. 5. op vers 1. ende onder vers 17. ende 27.34. ende 28.2. |
| 15 Ofte, visch garen, wandt: sy sal als een bloote weert zijn, daer de visschers hare netten sullen uytspreyden om te droogen. |
|
6 Ende hare 16 dochteren, die in ’t velt zijn, sullen met den sweerde gedoodet worden: ende sy sullen weten dat ick de HEERE ben. |
| 16 D. de steden ende dorpen die onder haer gehooren. D. d’inwoonders van dien. Siet 2.Reg. 19. op vers 21. alsoo vers 8. |
|
7 Want alsoo seyt de Heere HEERE; Siet, ick sal Nebucadrezar den Coninck van Babel, den 17 Coninck der Coningen, van het Noorden tegen Tyrus brengen, met peerden, ende met wagenen, ende met ruyteren, ende [krijchs-]vergaderinge, ende veel volcks. |
| 17 Dien Monarch, den grootsten ende machtichsten der aerdsche Coningen. Vergel. Gen. 9. op vers 25. ende Cant. 1. op vers 1. ende siet Dan. 2.37. |
|
8 Hy sal uwe 18 dochteren op den velde met den sweerde dooden: ende hy sal 19 sterckten tegen u maken, ende eenen 20 wal tegen u opwerpen, ende 21 rondassen tegen u opheffen. |
| 18 Als vers 6. |
| 19 Als bov. 4.2. siet van’t Hebr. woort. 2.Reg. 25. op vers 1. |
| 20 Siet 2.Sam. 20. op vers 15. |
| 21 D. tegen u strijden, ofte, soldaten met rondassen, ofte rondassiers, op ende tegen u doen aenvallen: want de schilden in’t strijden worden opgeheven, ofte opgelicht, om sich daer mede tegen den vyant te bedecken. |
|
9 Ende hy sal 22 muer-brekers tegen uwe mueren stellen, ende uwe torens met sijne 23 sweerden afbreken. |
| 22 Hebr. een sulck krijchs-instrument, dat verdelgt, wat voor, ofte, tegen sich is. |
| 23 Ofte, houmessen, hackmessen, des Conincks Nebucadnezars. |
|
10 Van wegen de menichte 24 sijner peerden, sal u der selver stof bedecken: uwe mueren sullen beven van wegen het gedruys der ruyteren, ende 25 wielen, ende wagenen, als hy door uwe poorten sal intrecken, 26 gelijck [door] de ingangen eener doorgebrokene stadt. |
| 24 Nebucadnezars. |
| 25 Ofte, raderen. |
| 26 Ofte, gelijckmen pleegt in te trecken in eene doorgebrokene, ofte, gespletene, verscheurde stadt: D. welcker poorten soo verdorven ende open sullen zijn, door’t gewelt der belegeraers, datser ruym genoech ende by menichten, als door groote bressen, konnen doortrecken: ofte, gelijckmen stormender hant door de gemaeckte bressen in valt, soo sal hy tot u in trecken, ende alles ombrengen. Siet vers 15. de bressen sullen hem in plaetse van poorten zijn. |
|
11 Hy sal met de a 27 hoeven sijner peerden alle uwe straten vertreden: u volck sal hy met den sweerde dooden, ende 28 elck eene van de colomnen uwer sterckte sal ter aerden neder storten. |
| a Ies. 5.28. Ier. 47.3. |
| 27 Hebr. klaeuwen. |
| 28 Hebr. de columnen, ofte, pilaeren uwer sterckte (waer door het schijnt dat stercke torens ofte andere vestingen verstaen worden, die sy tot tegenweer hadden opgerecht) sal nederdalen, te gronde gaen. D. elck eene van dien: sommige verstaent van de magnifijcke statuen, triumph-teeckenen, etc. tot een toon haerder grootheyt opgericht. |
|
12 Ende sy sullen u vermogen rooven, ende uwe coopmans-waeren plonderen, ende uwe mueren afbreken, ende uwe 29 kostelicke huysen omwerpen: ende uwe steenen, ende u hout, ende u stof sullen sy in’t midden der wateren 30 werpen. |
| 29 Hebr. huysen uwer begeerte: D. costelicke, gewenschte, lieflicke. |
| 30 Hebr. leggen, stellen. |
|
13 So sal ick het b gedeun uwer 31 liederen doen ophouden, ende het geclanck uwer 32 harpen en sal niet meer gehoort worden. |
| b Ies. 24.7, 8. Ier. 7.34. ende 16.9. |
| 31 D. al uwe vrolickheyt sat uyt zijn. siet Ies. 24.8. Ier. 7.34. ende 16.9. |
| 32 And. cythers. |
|
14 Ia ick sal u maken tot eene 33 gladde steenrotze: ghy sult zijn [tot] uytspreydinge der netten, ghy en sult 34 niet meer gebouwt worden: want ick de HEERE hebbe ’t gesproken, spreeckt de Heere HEERE. |
| 33 Siet boven op vers 4, 5. |
| 34 D. niet als te vooren: ghy sult nemmermeer weder komen tot uwen voorigen wereltlicken fleur, staet ende heerlickheyt, ende metter tijt gantsch vergaen, verg. Iesa. 23.15, 17. ende onder vers 21. ende 27.36. item Ezr. 3.7. Nehe. 13.16. Matt. 15.21. Marc. 7.24. Act. 12.20. ende 21.3, 7. Men houdt datse onder den Coninck Cyrus, wat weder geresen is, ende ten tijde van Alexander den Grooten, is notoir, datse van vermogen was, als hyse seven maenden belegerde, ende innam: maer ten huydigen dage betuygen vele datter naeulicx eenige overblijfselen van de herbouwde stadt Palae-Tyrus gesien worden: niet te min heeftse geestelicke beloften gehadt voor de uytverkorene onder den Messia. Psal. 87.4. Ies. 23.18. Godt (dien alles van eeuwicheyt bekent is) voecht hier (als elders dickwijls) het begin ende ’teynde te samen. |
|
15 Alsoo seyt de Heere HEERE tot Tyrus; 35 Sullen niet de 36 eylanden van het geluyt uwes vals beven, als de 37 dootlick verwondde sal 38 kermen wanneermen in ’t midden van u 39 schricklick sal moorden? |
| 35 Voorseker ja, wil de Heere seggen. |
| 36 D. d’inwoonders over zee, die met u gehandelt hebben, ende van u verrijckt zijn. Vergel. onder 27.35. ende siet Psal. 72. op vers 10. |
| 37 Vergel. ond. 30.24. |
| 38 Ofte, huylen, suchten. |
| 39 Hebr. doodinge, ofte, [met] doodinge dooden, Dat is, eenen moort aenrichten, alles vermoorden. |
|
16 Ende alle Vorsten der 40 zee sullen 41 af-dalen van hare throonen, ende hare mantelen van sich doen, ende hare 42 gestickte kleederen uyt trecken; met zitteringen sullen sy becleedt worden, op der aerde sullense nedersitten, ende t’ elcken oogenblick zitteren, ende over u ontset zijn. |
| 40 Die aen de zee woonen, met u gehandelt, ende op u gesteunt hebben. Vergel. ond. 27.35. |
| 41 Tot een teecken van ontsettinge ende rouwe, item vreese voor haren eygenen staet, door u exempel. |
| 42 Ofte, geborduerde. Hebr. haers sticksels, ofte, borduersels. |
|
17 Ende sy sullen een c klaeg-liet over u opheffen, ende tot u seggen; 43 Hoe zijt ghy 44 uyt de zeen vergaen, ghy wel bewoonde, ghy beroemde stadt, die sterck geweest is ter zee, sy, ende hare inwoonders; die haerlieder schrick gaven aen alle die in haer 45 woonden! |
| b{c} Apoc. 18.9, etc. |
| 43 Eene vrage, die voortquam uyt verwonderinge ende deernisse. |
| 44 Daer ghy rontom in laegt. Vergel. onder 27.35. And. ghy die bewoont waert van de zeen. D. zeevarent volck, trafikeerders, die van over zee quamen, om in u te woonen, Dat is, eenen langen tijt, haers handels halven, in u te verkeeren. Vergel. Act. 2.5. Iac. 4.13. ende hier in’t eynde van dit vers: woonden. Dat is, lange verkeerden nae de wijse der kooplieden, factoors, etc. |
| 45 D. die met hare uytnemende macht, pracht ende magnificentie eenen schrick aenjaechden allen den genen, die by haer van andere plaetsen quamen verkeeren. Vergel. ond. 32.23, etc. ende Ies. 23.8. |
|
18 Nu sullen de eylanden zitteren ten dage uwes vals: ja de eylanden die in de zee zijn, sullen beroert worden, van wegen uwen 46 uytganck. |
| 46 D. om dat u volck sal moeten uytgaen in gevanckenisse: ofte, uytganck. D. eynde, deerlicken uytganck, gelijck wy het selve woort in onse tale oock alsoo gebruycken. |
|
19 Want alsoo seyt de Heere HEERE; Als ick u sal stellen [tot] eene verwoeste stadt; gelijck de steden, die niet bewoont en worden: als ick eenen 47 afgront over u sal doen opkomen, ende de 48 groote wateren u sullen overdecken; |
| 47 Verstaet het Babylonisch krijchs-heyr. Siet boven vers 3. |
| 48 Ofte, vele. |
|
20 Dan sal ick u doen nederdalen met de gene die in den 49 kuyl nederdalen tot het 50 oude volck, ende sal u doen nederliggen in de 51 onderste-plaetsen der aerde, in de 52 woeste-plaetsen [die] van outs geweest zijn, met de gene die in den kuyl nederdalen, op dat ghy niet bewoont en wordet: ende ick sal den 53 cieraet herstellen in den 54 lande der levendigen. |
| 49 D. in’t graf, als dickwijls: dat ghy sult zijn als de doode, begravene, ende vergetene. |
| 50 Hebr. volck der eeuwicheyt. D. outheyt, verstaet die van outs af, in voortijden, van den beginne der werelt henen ondergevaren zijn. Siet van’t woort Olam, Ierem. 2. op vers 20. alsoo in’t volgende. |
| 51 Hebr. d’aerde der benedenheden alsoo onder 32.16, etc. |
| 52 Het selve wort met andere woorden geseyt. |
| 53 Dat is, mijn lant Canaan, Ierusalem, ende mijn volck Iuda (over welcker elende ende verwoestinge ghy seydet, Heah vers 2.) die sal ick verlossen, ende in sulcken staet herstellen, dat sy de cieraet ende heerlickheyt der gantscher aerde sullen zijn, tot een voorbeelt van ’t gene ick mijner gantscher kercke door den Messia sal doen op der aerden, ende in’t hemelsch Canaan. Siet boven 20.6. Psal. 48.3. Ephes. 5.27. Apoc. 21.2. ende onder 37.11. etc. |
| 54 Dat is, op der aerden, onder de menschen die leven. Siet Psal. 27. op vers 13. |
|
21 [Maer] u sal ick tot eenen 55 grooten schrick stellen, ende ghy en sulter 56 niet [meer] zijn: als ghy 57 gesocht wordt, so en sult ghy niet meer gevonden worden in eeuwicheyt, spreeckt de Heere HEERE. |
| 55 Hebr. verschrickingen, beroerten, verbaestheden. D. ick sal u soo toerichten, dat een yeder sal schricken, als hy daer van hoort, ende daer aen denckt. |
| 56 Siet boven op vers 14. |
| 57 Vergel. Psal. 37.35, 36. etc. |