Op deze pagina kunt u de Statenvertaling raadplegen in de editie van 1637 en/of 1657. De edities 1637, 1657 en de GBS-editie kunnen naar keuze parallel worden weergegeven. (Bij parallelweergave worden bij een vers eerst de kanttekeningen met verwijsteksten getoond, daarna de verklarende kanttekeningen.)
| 1 SOo seyt de HEERE; Siet ick sal eenen verdervenden wint opwecken, tegen Babel, ende tegen de gene die daer woonen in’t herte van de gene die tegen my opstaen. |
| 2 Ende ick sal Babel wanners toeschicken, diese wannen, ende haer lant uytledigen sullen: want sy sullen ten dage des quaets van rontomme tegen haer zijn. |
| 3 De schutter spanne sijnen boge tegen [dien] die spant, ende tegen [dien] die sich verheft in sijn pantzier: ende en verschoonet hare jongelingen niet, verbannet al haer heyr: |
| 4 Dat de verslagene liggen in den lande der Chaldeen, ende de doorstekene op hare straten. |
| 5 Want Israël noch Iuda en sal niet in weduwschap gelaten worden van sijnen Godt, van den HEERE der heyrscharen; (hoewel haerlieder lant vol van schult is,) van den Heyligen Israëls. |
| 6 Vliedet uyt het midden van Babel, ende reddet, een yegelick sijne ziele, en wordet niet uyt geroeyt in hare ongerechticheyt: want dit is de tijt der wrake des HEEREN, die haer de verdienste betaelt. |
| 7 Babel was een gouden beker in de hant des HEEREN, die de gantsche aerde droncken maeckte: de volcken hebben van haren wijn gedroncken; daerom zijn de volcken dul geworden. |
| 8 Schielick is Babel gevallen ende verbroken: huylet over haer, nemet balsem tot hare pijne, misschien salse genesen worden. |
| 9 Wy hebben Babel gemeestert, maer sy en is niet genesen: verlaetse [dan], ende laet ons, een yegelick in sijn lant trecken: want haer oordeel reyckt tot aen den hemel, ende is verheven tot aen de bovenste wolcken. |
| 10 De HEERE heeft onse gerechticheden hervoor gebracht: komet ende laet ons te Zion het werck des HEEREN onses Godts vertellen. |
| 11 Suyvert de pijlen, rustet de schilden volkomelick toe: De HEERE heeft den geest der Coningen van Meden opgeweckt; want sijn voornemen is tegen Babel, dat hyse verderve: want dit is de wrake des HEEREN, de wrake sijns Tempels. |
| 12 Verheffet de baniere op de mueren van Babel, verstercket de wacht, stellet wachters, bereydet de lagen: want gelijck de HEERE heeft voorgenomen, alsoo heeft hy gedaen wat hy over de inwoonders van Babel gesproken heeft. |
| 13 Ghy die aen vele wateren woont, die machtich zijt van schatten: u eynde is gekomen, de mate uwer giericheyt. |
| 14 De HEERE der heyrscharen heeft gesworen by sijne ziele: Of ick u schoon met menschen als [met] kevers vervult hebbe, nochtans sullen sy malkanderen een vreuchden-geschrey over u toeroepen. |
| 15 Die de aerde gemaeckt heeft door sijne kracht, die de werelt bereydt heeft door sijne wijsheyt; ende den hemel uytgebreydt door sijn verstant: |
| 16 Als hy sijne stemme geeft, so isser een gedruys van wateren inden hemel, ende hy doet de dampen opklimmen van ’t eynde der aerde: hy maeckt de blixemen met den regen, ende doet den wint voortkomen uyt sijne schat-cameren. |
| 17 Een yeder mensche is onvernuftich geworden so dat hy geen wetenschap en heeft, een yeder goutsmit is beschaemt van het gesneden-beelt: want sijn gegoten-beelt is leugen, ende daer en is geen geest in hen. |
| 18 Ydelheyt zijnse, een werck van verleydingen: ter tijt harer besoeckinge sullense vergaen. |
| 19 Iacobs deel en is niet gelijck die; want hy is de formeerder van alles, ende [Israël] is de roede sijner erffenisse: HEERE der heyrscharen is sijn naem. |
| 20 Ghy zijt my een voor-hamer, [ende] krijchs- wapenen: ende door u sal ick volcken in stucken slaen, ende door u sal ick Coninckrijcken verderven. |
| 21 Ende door u sal ick in stucken slaen het peert ende sijnen ruyter: ende door u sal ick in stucken slaen den wagen ende sijnen ruyter. |
| 22 Ende door u sal ick in stucken slaen den man ende de vrouwe, ende door u sal ick in stucken slaen den ouden ende den jongen: ende door u sal ick in stucken slaen den jongelinck ende de jonckvrouwe. |
| 23 Ende door u sal ick in stucken slaen den herder ende sijne kudde, ende door u sal ick in stucken slaen den ackerman ende sijn jock-[ossen]: ende door u sal ick in stucken slaen Lantvoogden ende Overheden. |
| 24 Maer ick sal Babel ende allen inwoonderen van Chaldeen vergelden alle hare boosheyt, die sy gedaen hebben aen Zion, voor u lieder oogen, spreeckt de HEERE. |
| 25 Siet ick [wil] aen u, ghy verdervende berch, (spreeckt de HEERE) die ghy de gantsche aerde verderft: ende ick sal mijne hant tegen u uytstrecken, ende u van de steenrotzen afwentelen, ende sal u stellen tot eenen berch des brants. |
| 26 Ende sy en sullen uyt u geenen steen nemen tot eenen hoeck, oock [geenen] steen tot fondamenten: want ghy sult [tot] eeuwige woestheden zijn, spreeckt de HEERE. |
| 27 Verheffet de baniere in den lande, blaset de basuyne onder de heydenen, heyliget de heydenen tegen haer, roepet tegen haer by een de Coninckrijcken van Ararat, Minni ende Askenaz: bestellet eenen krijchs-oversten tegen haer, brenget peerden opwaerts, als ruyge kevers. |
| 28 Heyliget tegen haer de heydenen, de Coningen van Meden, hare Lantvoogden, ende alle hare Overheden: ja het gantsche lant harer heerschappye. |
| 29 Dan sal het lant beven ende pijne lijden: want elck eene van des HEEREN gedachten staet vaste tegen Babel, om Babels lant te stellen tot eene verwoestinge, datter geen inwoonder en zy. |
| 30 Babels helden hebben opgehouden te strijden, sy zijn gebleven in de vestingen, hare macht is besweken, sy zijn tot wijven geworden: Sy hebben hare wooningen aengesteken, hare grendels zijn verbroken. |
| 31 De looper sal den looper te gemoete loopen, ende de kuntschapper den kuntschapper te gemoete: om den Coninck van Babel bekent te maken, dat sijne stadt van ’t eynde is ingenomen; |
| 32 Ende [dat] de veyren ingenomen, ende de rietpoelen met vyer verbrandt zijn: ende [dat] de krijchs-lieden verbaest zijn. |
| 33 Want soo seyt de HEERE der heyrscharen, de Godt Israëls; De dochter van Babel is als een dorschvloer, ’t is tijt datmense trede: noch een weynich, dan sal haer de tijt des oogsts overkomen. |
| 34 Nebucadrezar, de Coninck van Babel, heeft my opgegeten, hy heeft my verplettert, hy heeft my gestelt [als] een ledich vat, hy heeft my verslonden als een Draeck, hy heeft sijnen balch gevult van mijne leckernyen: hy heeft my verdreven. |
| 35 Het gewelt, dat my ende mijnen vleesche is aengedaen, zy op Babel, segge d’ inwoonersse van Zion: ende mijn bloet zy op de inwoonders van Chaldeen, segge Ierusalem. |
| 36 Daerom, soo seyt de HEERE; Siet ick sal uwen twist twisten, ende uwe wrake wreken: ende ick sal haer zee drooge maken, ende hare sprinckader opdroogen. |
| 37 Ende Babel sal worden tot [steen]hoopen, eene wooninge der Draken, eene ontsettinge, ende aenfluytinge, datter geen inwoonder en zy. |
| 38 Sy sullen t’ samen brullen als jonge Leeuwen, briesschen als Leeuwen-welpen. |
| 39 Als sy verhittet zijn, sal ick haren dranck opsetten, ende salse droncken maken, op datse opspringen: maer sy sullen eenen eeuwigen slaep slapen, ende niet opwaken; spreeckt de HEERE. |
| 40 Ick salse afvoeren als lammeren om te slachten: als rammen met bocken. |
| 41 Hoe is Sesach [soo] verovert, ende den roem der gantscher aerde ingenomen? hoe is Babel geworden tot eene onsettinge onder de heydenen? |
| 42 Een zee is over Babel geresen, door de veelheyt harer golven is sy bedeckt. |
| 43 Hare steden zijn geworden tot verwoestinge, een dorre lant, ende wildernisse: een lant, daer in niemant en woont, ende daer door geen menschen kint door en gaet. |
| 44 Ende ick sal besoeckinge doen over Bel te Babel, ende ick sal uyt sijnen muyl uythalen dat hy verslonden heeft, ende de heydenen en sullen niet meer tot hem toevloeyen: [want] oock Babels muer gevallen is. |
| 45 Gaet uyt mijn volck, uyt het midden van haer, ende reddet een yegelick sijne ziele; van wegen de hitticheyt des toorns des HEEREN: |
| 46 Ende op dat ulieder herte misschien niet weeck en worde, ende ghy vreeset, van’t geruchte dat gehoort sal worden in den lande: want daer sal een geruchte komen in ’t [eene] jaer, ende daerna een geruchte in ’t [ander] jaer: ende daer sal gewelt zijn in den lande, heer over heer. |
| 47 Daerom, siet de dagen komen, dat ick besoeckinge sal doen over de gesnedene beelden van Babel, ende haer gantsche lant sal beschaemt worden: ende alle hare verslagene sullen in’t midden van haer liggen. |
| 48 Ende den hemel ende d’aerde, mitsgaders al wat daer in is, sullen juychen over Babel: want van ’t Noorden sullen haer de verstoorders aenkomen, spreeckt de HEERE. |
| 49 Gelijck Babel geweest is tot eenen val der verslagenen Israëls: alsoo sullen te Babel de verslagene des gantschen lants vallen. |
| 50 Ghy ontkomene van den sweerde, gaet wech, ende blijvet niet staen: gedencket des HEEREN van verre, ende laet Ierusalem in u lieder herte opkomen. |
| 51 [Ghy mochtet seggen:] Wy zijn beschaemt geworden, want wy hebben versmaetheyt gehoort, schaemrootheyt heeft ons aengesichte bedeckt: om dat uytlantsche over de heylichdommen van des HEEREN huys gekomen zijn: |
| 52 Daerom, siet de dagen komen, spreeckt de HEERE, dat ick besoeckinge doen sal over hare gesnedene beelden: ende de dootlick verwondde sal kermen in haer gantsche lant. |
| 53 Al klom Babel ten hemel op, ende al maeckte sy vast de hoochte harer sterckte; so sullen haer [doch] verstoorders van my overkomen, spreeckt de HEERE. |
| 54 Daer is eene stemme des gekrijts uyt Babel: ende eene groote breucke uyt den lande der Chaldeen. |
| 55 Want de HEERE verstoort Babel, ende sal de grootsche stemme uyt haer doen vergaen: want haerlieder golven sullen bruysen als groote wateren, het geruysch van haerlieder geluyt sal sich verheffen. |
| 56 Want de verstoorder komt over haer, over Babel, ende hare helden sullen gevangen worden, haerlieder bogen zijn verbroken; want de HEERE, de Godt der vergeldinge, sal [haer] sekerlick betalen. |
| 57 Ende ick sal hare Vorsten, ende hare Wijsen, hare Lantvoogden, ende hare Overheden, ende hare helden droncken maken; ende sy sullen eenen eeuwigen slaep slapen, ende niet opwaken; spreeckt de Coninck, wiens naem is, HEERE der heyrscharen. |
| 58 Soo seyt de HEERE der heyrscharen; Die breede muer van Babel sal t’ eenemael ontbloott worden, ende hare hooge poorten sullen met vyer aengesteken worden: so dat de volcken te vergeefs, ende de natien ten vyere sullen gearbeydt hebben, datse mat wierden. |
| 59 Het woort, dat de Propheet Ieremia beval aen Seraja, den sone Nerija, des soons Machseja, als hy van Zedekia, den Coninck van Iuda, nae Babel tooch, in ’t vierde jaer sijner regeringe: ende Seraja was een vreedsaem Vorst. |
| 60 Ieremia nu schreef al het quaet, dat over Babel komen soude, in een boeck, [te weten] alle dese woorden, die tegen Babel geschreven zijn. |
| 61 Ende Ieremia seyde tot Seraja: Als ghy te Babel komt, so sult ghy sien, ende lesen alle dese woorden, |
| 62 Ende sult seggen; ô HEERE, ghy hebt over dese plaetse gesproken, dat ghyse sult uytroeyen, soo datter geen inwoonder in en zy, van den mensche tot op het beest, maer datse worden sal [tot] eeuwige woestheden. |
| 63 Ende het sal geschieden, als ghy ge-eyndigt sult hebben dit boeck te lesen; [dan] sult ghy eenen steen daer aen binden, ende werpen het in ’t midden des Phrats, |
| 64 Ende sult seggen; Alsoo sal Babel sincken, ende niet wederopkomen, van wegen het quaet, dat ick over haer sal brengen, ende sy sullen mat worden. Tot hier toe zijn de woorden van Ieremia. |
