Statenvertaling.nl

sample header image

Jeremia 5 – Statenvertaling editie 1637

Op deze pagina kunt u de Statenvertaling raadplegen in de editie van 1637 en/of 1657. De edities 1637, 1657 en de GBS-editie kunnen naar keuze parallel worden weergegeven. (Bij parallelweergave worden bij een vers eerst de kanttekeningen met verwijsteksten getoond, daarna de verklarende kanttekeningen.)

Edities SV:    

Bijbelboek:    

Hoofdstuk: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52
Inleiding Bijbelboek
Weergave: Met kanttekeningenZonder kanttekeningen

Jeremia 5

Klachte over den grouwelicken toestant van Ierusalem ende Iuda: als, datter geen vroome onder kleynen noch grooten meer te vinden en waren, vers 1, 4, 5. dat allerley grove sonden onder haer in swanck gingen, als, valsch ende huychelsch sweeren, 2. hartneckicheyt ende verstocktheyt, 3, 21, 22, 23, 24. Afgoderie, 7, 19. overspel ende hoererie, 7, 8. verachtinge van Godts woort, ende sijne Propheten, 11, 12, 13. rijckdom door boose diefsche practijcken, 26, 27. onrecht in’t gerichte, 28. overhant der valsche Propheten ende quade Priesteren, 31. om welcx alles Godt haer moet ende sal straffen door de Chaldeen, 9, 14, 15, etc. sonder nochtans haer gantsch te verdelgen, 10, 18.
 
1 GAet om door de wijcken van Ierusalem, ende siet nu toe, ende vernemet, ende soecket op hare straten, of ghy yemant vindet, offer een is die recht doet, die 1 waerheyt soeckt: so sal ick 2 haer genadich zijn.
1 Ofte, trouwe, geloove. de Heere wil seggen, dat het over al vol huychelaren was.
2 Ofte vergeven. D. ick sal de gantsche stadt Ierusalem verschoonen ende sparen om des vroomen mans wille. vergel. Gen. 18.24. etc.
 
2 Ende of sy al 3 seggen; [Soo waerachtich als] de HEERE leeft: so sweeren sy 4 doch valschelick.
3 Wanneer sy somtijts by mijnen Name sweeren tot eenen deckmantel van haer Afgodisch sweeren, waer van onder vers 7.
4 Ofte, voor seker, alsoo. And. daerom. T.w. om dat sy geen recht noch trouwe ofte waerheyt en soecken.
 
3 ô HEERE, 5 en [sien] uwe oogen niet nae waerheyt? ghy hebtse a 6 geslagen, maer sy en hebben geen pijne gevoelt; ghy hebtse verteert, [maer] sy hebben geweygert de b tucht aen te nemen: sy hebben hare aengesichten 7 harder gemaeckt dan eene steen-rotze, sy hebben geweygert sich te bekeeren.
5 D. ’t is sonder twijfel waerachtich, dat ghy acht neemt op geloove ende waerheyt, sonder de welcke ghy allen uyterlicken schijn, als louter huychelwerck, hatet.
a Ies. 1.5. ende 9.13. Ierem. 2.30.
6 D. geplaecht op verscheydene wijsen, ende tot verscheydene tijden, verteerende een groot deel van haer, als volcht, doch sy en zijn daer door niet gebetert, maer even verstockt gebleven.
b Ierem. 2.30.
7 Soo datse gantsch onverschaemt zijn. Vergel. bov. 3.3.
 
4 Doch ick 8 seyde; Sekerlick, dese zijn 9 arm: sy handelen sottelick, om dat sy den wech des HEEREN, het recht hares Godts, niet en weten.
8 T.w. by my selven, D. ick dachte.
9 Een slechten armen hoop, geringe ende gemeene onverstandige lieden.
 
5 10 Ick sal gaen tot de Groote, ende met hen spreken; want die weten den wech des HEEREN, het recht hares Godts: maer sy hadden te samen het 11 jock verbroken, [ende] de banden verscheurt.
10 Hebr. ick sal my gaen. nae de Hebr. maniere van spreken.
11 Vergel. Psal. 2. op vers 3.
 
6 Daerom 12 heeftse een c Leeuw uyt den woude verslagen, een wolf 13 der wildernissen salse verwoesten, een Luypaert waeckt tegen hare steden, al wie uyt deselve uytgaet sal 14 verscheurt worden: want hare overtredingen zijn vermenich-vuldicht, hare afkeeringen zijn machtich veel geworden.
12 D. salse etc. prophetischer wijse gesproken van den toekomstigen overval der Babyloniers.
c Ierem. 4.7.
13 Ofte, der avonden.
14 Siet van’t Hebr. woort Psal. 50. op vers 22.
 
7 Hoe soud’ ick over sulcx 15 u vergeven? uwe kinderen verlaten my, ende sweeren by dien geen Godt en zijn: als ickse versadicht hebbe, so bedrijven sy overspel, ende versamelen by hoopen in ’t hoerenhuys.
15 Ierusalem.
 
8 [Als] wel-gevoederde hengsten, d zijnse vroech op: sy 16 hunckeren, een yegelick nae sijns naesten huysvrouwe.
d Ezech. 22.11.
16 Ofte, neyen, brieschen van geylheyt, als de moetwillige hengsten. vergel. ond. 13.27.
 
9 e Soud’ ick over die dingen geene 17 besoeckinge doen, spreeckt de HEERE? ofte en soude mijne ziele haer niet wreken aen sulck een volck als dit is?
e Ierem. 9.9. ende ond. vers 29.
17 Door straffe. siet Gen. 21. op vers 1.
 
10 18 Beklimt 19 hare mueren, ende verderftse, (doch en maeckt f geene 20 voleyndinge): doet hare 21 spitzen wech, want sy 22 en zijn des HEEREN niet.
18 Aensprake aen de vyanden.
19 Ierusalems.
f Ierem. 4.27.
20 Vergel. boven cap. 4. op vers 27.
21 Ofte, uytstekingen, tinnen, canteelen. and. planten, rancken, grontvesten.
22 T.w. het volck, ofte, de mueren ende spitzen en hooren den Heere niet toe, die Ierusalem met alle hare schoone vestingen nu niet meer voor de sijne en kent, overmits de boosheyt der inwoonderen.
 
11 Want het huys Israëls, ende het huys Iuda, hebben 23 gantsch g trouwlooslick tegen my gehandelt, spreeckt de HEERE.
23 Hebr. trouwlooslick handelende, trouwlooslick gehandelt.
g Ier. 3.20.
 
12 Sy verloochenen den HEERE, ende seggen, 24 Hy en ist niet: ende ons h en sal geen quaet overkomen, wy sullen noch sweert noch honger 25 sien:
24 ’Tis de Heere niet, door wiens last de Propheten ons alle quaet dreygen.
h Ies. 28.15.
25 D. ondervinden. Siet Iob 7. op vers 7.
 
13 Ia die 26 Propheten sullen tot 27 wint worden, want het 28 Woort en is niet by hen: henselven sal 29 soo geschieden.
26 De ware Propheten: dit zijn noch de woorden des volcx.
27 Hare Prophetien sullen niet volbracht worden, daer en sal niets van komen, ’t is maer wint. vergel. Mich. 2.11. ende Iob 6. op vers 26.
28 Sy hebben des Heeren woort niet, hy spreeckt sulcx niet door haer. vergel. 2.Chron. 36.16.
29 Dat sy ons dreygen sal haer selven overcomen.
 
14 Daerom seyt de HEERE, de Godt der 30 heyrscharen, alsoo; Om dat ghy-lieden dit woort spreeckt: Siet ick sal i mijne woorden in 31 uwen monde tot vyer 32 maken, ende dit volck [tot] hout, ende het salse verteeren.
30 Siet 1.Reg. 18. op vers 15.
i Ierem. 1.9.
31 Dit spreeckt Godt tot Ieremia.
32 Hebr. geven. Vergel. bov. cap. 1.9, 10. alwaer Godt oock sijn eygen werck den Prophete toeschrijft, om dat hy het woort sijns dienaers wilde bekrachtigen. siet aldaer op vers 10.
 
15 Siet ick sal over u lieden een volck van k 33 verre brengen, ô huys Israëls, spreeckt de HEERE: het is een 34 sterck volck, het is een 35 seer out volck, een volck welckes sprake ghy niet en sult kennen, ende niet 36 hooren wat het spreken sal.
k Deut. 28.49. Ierem. 1.15. ende 6.22.
33 Uyt Babylonien. Siet Ies. 5.26. ende Deut. 28.49.
34 Ofte, rouw, hardt.
35 Hebr. een volck van outheyt, eeuwicheyt, ofte, der eeuwe, D. een machtich volck van outs, van Nimrods tijt af. siet Gen. 10.8, etc. ende boven 2. op vers 20.
36 D. verstaen. siet Gen. 11. op vers 7.
 
16 37 Sijn pijlkoker is als een 38 open graf: 39 sy zijn altemael helden.
37 Deses volcks, waer van in’t voorgaende vers.
38 D. sy sullen met hare pijlen menichten van u dootschieten ende in’t graf brengen.
39 De Babyloniers.
 
17 Ende 40 het sal uwen l oogst ende u broot opeten, [dat] 41 uwe sonen ende uwe dochteren souden eten, het sal uwe 42 schapen ende uwe runderen opeten, het sal 43 uwen wijnstock ende uwen vijg-boom opeten: uwe vaste steden, op de welcke ghy vertrouwt, sal 44 het arm maken, door den sweerde.
40 Dat vreemde volck.
l Levit. 26.16. Deut. 28.31, 33.
41 And. sy sullen uwe sonen ende uwe dochteren op eten. D. verteeren. Vergel. ond. 8.16.
42 U kleyn ende groot vee.
43 D. de vrucht uwer wijnstocken ende vijch-boomen.
44 Het Babylonische krijchsvolck.
 
18 Nochtans en sal ick oock in die dagen, spreeckt de HEERE, m geene 45 voleyndinge met u lieden maken.
m Ierem. 4.27.
45 Siet bov. cap. 4. op vers 27.
 
19 Ende het sal geschieden, wanneer ghy sult seggen; n Waerom heeft ons de HEERE onse Godt alle dese dingen gedaen? dat ghy tot hen 46 seggen sult; Gelijck als ghylieden my hebt verlaten, ende vreemde Goden in uwen lande gedient, alsoo sult ghy den uytlandischen dienen: in een lant, dat uwe niet en is.
n Ierem. 16.10.
46 In mijnen name, met mijne woorden, als blijckt uyt het volgende.
 
20 Verkondiget dit in den huyse Iacobs, ende laet het hooren in Iuda, seggende:
21 o Hooret nu dit, ghy dwaes, ende 47 herten-loos volck: die oogen hebben, maer en sien niet, die ooren hebben, maer en hooren niet.
o Iesa. 6.9.
47 D. dat geen verstant en heeft: geene oogen noch ooren der ziele, om Godts woort te betrachten ende te gehoorsamen. Vergel. ond. 6.10.
 
22 En sult ghylieden my niet vreesen, spreeckt de HEERE? sult ghy voor mijn aengesichte niet beven? die ick der zee het zant tot eenen p pael gestelt hebbe, met eene eeuwige insettinge, datse daer over niet en sal gaen: ofschoon hare golven sich bewegen, so en sullense doch niet vermogen, ofse schoon bruysen, so en sullense doch daer over niet gaen.
p Iob 38.10, 11. Psal. 33.7. ende 104.9.
 
23 Maer dit volck heeft een afvallich ende wederspannich herte: sy zijn afgevallen ende henen gegaen.
24 Ende sy en seggen niet in haer herte: Laet ons nu den HEERE onsen Godt vreesen, die den regen geeft, q soo 48 vroegen-regen als spaden-regen, 49 in sijnen tijt: [die] ons de 50 weken, de gesette-tijden des oogsts, bewaert.
q Deut. 11.14.
48 Siet Deut. 11. op vers 14.
49 Siet Psalm 1. op vers 3.
50 Hier door verstaen sommige elck sevende jaer, daer in sy het lant moesten laten rusten, ende ongebouwt laten, in welcke jaren hen Godt eenen sonderlingen segen belooft hadde. Siet Levit. 25.4, etc. ende vers 20, etc. And. de gesette, ofte, verordineerde weken des oogsts. Siet Levit. 26.5, 10. And. de eedtsweeringen der gesette tyden.
 
25 Uwe ongerechticheden wenden 51 die dingen af, ende uwe sonden weeren dat goede van u lieden.
51 Den segen, in’t voorgaende vermelt.
 
26 Want onder mijn volck worden godtloose gevonden: 52 een yeder van hen loert, gelijck haer de vogel-vangers 53 schicken; sy setten een 54 verderflick-strick, sy vangen de menschen.
52 Hebr. Hy loert. D. elck een van hen.
53 Die sich nederleggen, buygen, crommen, ende schicken om de vogelen met alle behendicheyt te vangen. And. gelijck de vogel-vangers [stricken] setten.
54 Hebr. de verdervinge, ofte, yets dat verderft. D. dat de menschen vernielt.
 
27 Gelijck een kouwe vol is van gevogelte, alsoo zijn hare huysen vol bedrochs: daerom zijnse groot ende 55 rijck geworden.
55 D. vol van goet, datse met bedroch gewonnen hebben.
 
28 r Sy zijn 56 vet, sy zijn glat, 57 selfs de daden der boosen gaen sy te boven, de s rechts-sake en richten sy niet, [selfs] de rechts-sake des weesen, nochtans zijn sy 58 voorspoedich; oock en oordeelen sy het recht der nootdurftigen niet.
r Deut. 32.15.
56 Vergel. Deut. 32.15.
57 D. sy zijn arger in haer doen, als selfs de alderbooste plegen te wesen. vergel. bov. 2.33. And. sy overtreden [met] boose stucken. Hebr. sy gaen te boven, ofte, overtreffen de woorden, dingen, saken, ofte, handelingen des, ofte eens boosen. ofte aldus: sy gaen door, door boose stucken. D. bedrijven allerley boosheyt stoutelick.
s Ies. 1.23. Zach. 7.10.
58 Varen wel, worden rijck, vet ende glat, als in’t voorgaende geseyt is.
 
29 t Soud’ ick over die dingen geene besoeckinge doen, spreeckt de HEERE? soude mijne ziele haer niet wreken aen sulck een volck, als dit is?
t Ierem. 9.9. ende bov. vers 8.
 
30 Eene schrickelicke ende 59 afschouwelicke sake geschietter in den lande.
59 Vergel. ond. 18.13. ende 23.14. Hos. 6.10.
 
31 De 60 Propheten propheteren v 61 valschelick, ende de Priesteren heerschen door 62 hare handen, ende mijn volck 63 heeft het geerne alsoo: maer wat sult ghy ten 64 eynde van dien maken?
60 T.w. de valsche Propheten.
v Ierem. 14.18. ende 23.25, 26. Ezech. 13.6.
61 Hebr. in, ofte, met valscheyt, ofte, leugen.
62 D. door behulp ende dienst der valsche Propheten: d’een helpt ende stijft den anderen. ofte, sy heerschen aen hare zijden. And. nemen in hare handen, te weten, geschencken.
63 Hebr. heeft het soo lief, bemint het soo.
64 Hebr. in’t achterste, laetste, ofte, uyterste van dien, ofte, van haer. T.w. Ierusalems, ofte, des lants, D. hoe sult ghy ten laetsten hier over varen, als ick sulcx, ofte, Ierusalem, ofte, het lant sal te huys soecken? vergelijckt Deut. 32.20. And. wat soudt ghy ten laetsten wel doen? wat grove grouwelen soudt ghy ten laetsten niet bedrijven?

Einde Jeremia 5