Op deze pagina kunt u de Statenvertaling raadplegen in de editie van 1637 en/of 1657. De edities 1637, 1657 en de GBS-editie kunnen naar keuze parallel worden weergegeven. (Bij parallelweergave worden bij een vers eerst de kanttekeningen met verwijsteksten getoond, daarna de verklarende kanttekeningen.)
| Mose lovende Godes voorsichticheyt ende macht, beschrijft de swackheyt, elende, ende kortheyt des menschelicken levens: Godt biddende, dat hy hem, ende alle menschen de selve recht leere kennen. |
| |
| 1 1 EEn gebedt Mosis 2 des mans Godes. Heere, ghy zijt ons geweest een 3 toevlucht 4 van geslachte tot geslachte. |
| 1 Men houdt het daer voor, dat Moses dit Gebedt gesproken heeft, als het volck van Israel in de woestijne gesondicht hadde. Siet Num. 14. |
| 2 Siet Deut. 33.1. ende Iud. 13.6. |
| 3 T.w. in alle onse elenden. siet Exod. 33.14. Deut. 8.15. ende 33.27. Hebr. een wooninge, vertreck. |
| 4 Hebr. in geslachte ende geslachte. D. by alle geslachten: Of, tot allen tijden. |
| |
| 2 5 Eer de bergen geboren waren, ende ghy de aerde ende de wereld voortgebracht haddet: ja van eeuwicheyt tot eeuwicheyt zijt ghy Godt. |
| 5 D. eer de bergen gelijck uyt den afgront getogen waren. siet gelijcke wijse van spreken, Genes. 2.4. Iob 15.7. ende 38. versen 28, 29. Iesa. 51. vers 2. |
| |
| 3 Ghy doet den mensche 6 wederkeeren tot verbrijselinge: ende segt, 7 Keert weder ghy menschen kinderen. |
| 6 D. tot sulcken staet dat hy vergruyst, ende als gereven wort soo kleyn als stof. siet. Genes. 3.19. |
| 7 T.w. het lichaem ter aerde, Psal. 146.4. Ende de Geest tot Godt, Eccl. 12.7. |
| |
| 4 8 Want duysent jaren zijn in uwe oogen, als de dach van gisteren, als hy voorbygegaen is: ende 9 [als] eene nachtwake. |
| 8 Hij wil seggen, Of schoon yemant duysent jaer leefde, so moet hy doch sterven, ende ghy neemt hem ’t leven soo licht, als of hy maer eenen dach, ofte eene weke geleeft en hadde, 2.Pet. 3.8. And. maer duysent jaren, etc. siende op het 2 vers, om uyt te drucken het onderscheyt datter is tusschen den sterflicken mensche ende den eeuwichduerenden Godt. |
| 9 Hebr. [Als] de wacht in der nacht; D. een vierde part van eenen nacht, want de nacht in vier waken placht gedeylt te worden. Siet Marc. 13.35. ende Iohan. 11.9. |
| |
| 5 10 Ghy overstroomtse, sy zijn [gelijck] eenen slaep: 11 in den morgenstont zijnse gelijck het gras [dat] verandert. |
| 10 Als of hy seyde, Soo subijtelick als een water-vloet wech ruckt ende af-spoelt al wat hy ontmoett. |
| 11 Hy wil seggen, de menschen en zijn nauwelick geboren, of sy vergaen terstont, verstaende door den morgen-stont de jeucht, ofte kintsche jaren. |
| |
| 6 In den morgenstont bloeyt het, ende 12 ’t verandert: des avonts wort het afgesneden, ende ’t verdorret. |
| 12 D. ’t wort vernieuwt in schoonheyt. Vergel. Iob 14.7. Iesa. 40.31. Sommige nemen’t van de haestige veranderinge tot verderf. |
| |
| 7 Want wy vergaen 13 door uwen toorn: ende door uwe grimmicheyt worden wy verschrickt. |
| 13 Die van wegen onse sonden over ons ontsteken is. |
| |
| 8 Ghy stelt onse ongerechticheden voor u: onse 14 heymelicke [sonden] 15 in’t licht uwes aenschijns. |
| 14 Die voor de oogen der menschen verborgen zijn, ende die wy dickwijls selfs niet en weten of en achten, siet Psal. 19.13. ende Iob 20.11. |
| 15 T.w. hebt ghyse gestelt, datse klaerlick voor u aengesichte blijcken. Siet Psal. 51.11. ende 1.Cor. 4.5. Hebr. 1.13. |
| |
| 9 Want alle onse dagen 16 gaen henen door uwe verbolgentheyt: wy brengen onse jaren door, 17 als een gedachte. |
| 16 And. wenden haer. |
| 17 D. seer snellick: And. als een woort, ’t welck een geluyt is, dat niet en duert, maer het verdwijnt haestelick inde lucht. |
| |
| 10 Aengaende de dagen onser jaren, daer in zijn 18 tseventich jaer: of so wy 19 seer sterck zijn, tachtentich jaer: ende 20 ’t uytnemenste van dien, 21 is moeyte ende verdriet: want het wort snellick afgesneden, ende wy vliegen daer henen. |
| 18 T.w. gemeynelick, of schoon sommige menschen langer leven. |
| 19 Hebr. in sterckten. T.w. wanneer yemant seer sterck van natueren is. |
| 20 And. De hoochmoet ofte stouticheyt van dien: D. ’t gene daermen stout ende moedich op is, te weten, de sterckte des levens. |
| 21 D. alsmen in het beste van sijn leven is, eer noch de oude dagen komen, so ismen al veel moeyte ende verdriet in dese werelt onderworpen. |
| |
| 11 22 Wie kent de sterckte uwes toorns, ende uwe verbolgentheyt 23 nae dat ghy te vreesen zijt? |
| 22 T.w. alsoo, dat hy sorge drage, hoe hy van uwen toorn ontslagen mocht werden: Ofte, die sich wachte u met sijne sonden te vertoornen. |
| 23 Hebr. nae uwe vreesen. D. nae dat ghy te vreesen, ofte vreeslick zijt. |
| |
| 12 Leert ons 24 alsoo [onse] dagen tellen, 25 dat wy 26 een wijs herte bekomen. |
| 24 And. recht tellen. alsoo wort het Hebr. woort genomen Num. 27.7. ende 2.Reg. 7.9. |
| 25 D. dat wy recht verstaende uwe gramschap tegen de sonde, u leeren vreesen, ende den korten tijt onses levens besteden tot uwen dienste, Iob 28.28. |
| 26 Hebr. een herte der wijsheyt aenbrengen, ofte, toebrengen. |
| |
| 13 Keert weder HEERE, 27 tot hoe lange? ende 28 het berouwe u 29 over uwe knechten. |
| 27 Te weten, vertoeft ghy: Of, salt dueren, dat ghy u van ons wendt: Of, eer ghy ons verlost. Siet Psal. 6.4. |
| 28 Anders, hebt berouw. Siet Genes. 6.6. Verstaet hier by, dat ghy ons soo swaerlick geslagen hebt. |
| 29 D. over ons, die uwe knechten, ofte u volck zijn. |
| |
| 14 Versadigt ons 30 in den morgenstont met uwe goedertierenheyt, so sullen wy juychen; ende verblijdt zijn 31 in alle onse dagen. |
| 30 Als of hy seyde, Bewijst ons vroech uwe goedertierenheyt, na den duysteren nacht der verdruckinge. |
| 31 Dat is, alle de dagen onses levens. |
| |
| 15 Verblijdt ons 32 nae de dagen [in de welcke] ghy ons gedruckt hebt: [nae] de jaren [in de welcke] wy’t quaet 33 gesien hebben. |
| 32 De sin is, gelijck ghy ons lange tijt hebt bedroeft met sware plagen: Verheucht ons weder alsoo in de toekomende tijden met uwe genadige hulpe. |
| 33 D. gevoelt ende geleden hebben, als Psal. 16.10. ende 89.49. Siet oock Psal. 4.7. |
| |
| 16 Laet 34 u werck aen uwe knechten 35 gesien worden, ende 36 uwe heerlickheyt 37 over hare kinderen. |
| 34 D. de volkomene verlossinge uyt alle onse elenden. |
| 35 Of, verschijnen. |
| 36 Dat is, de verlossinge door de welcke uwe heerlickheyt openbaer gemaeckt worde: T.w. uwe macht, goedertierenheyt, ende wijsheyt. |
| 37 D. over hare nakomelingen, achtervolgens het verbont met hare vaderen opgerichtt. |
| |
| 17 Ende 38 de lieflickheyt des HEEREN onses Godts zy over ons: ende 39 bevesticht ghy het werck onser handen over ons: ja het werck onser handen bevestigt dat. |
| 38 Ofte, dat oock de HEERE onse Godt eenen lust aen ons hebbe. |
| 39 D. Regeert al ons voornemen ende doen also, dat het van nu voortaen altoos door uwe genade vast ende bestendich blijve: want sonder Godt en vermogen wy niet, Ioh. 15.5. Iac. 1.17. |
