Op deze pagina kunt u de Statenvertaling raadplegen in de editie van 1637 en/of 1657. De edities 1637, 1657 en de GBS-editie kunnen naar keuze parallel worden weergegeven. (Bij parallelweergave worden bij een vers eerst de kanttekeningen met verwijsteksten getoond, daarna de verklarende kanttekeningen.)
| David (mitsgaders de Heere Christus ondersijn voorbeelt) klaecht tot Godt over sijn menichvuldich swaer lijden, bidt vyerichlick om verlossinge, geeft sijne verstockte vyanden over ten rechtveerdigen verderve, ende prijst Godt voor de behoudenisse sijner kercke. |
| |
| 1 [EEn Psalm] Davids: voor den 1 Opper-sang-meester, op 2 Schoschannim. |
| 1 Siet Psal. 4. op vers 1. |
| 2 Siet Psal. 45. op vers 1. |
| |
| 2 Verlost my, o Godt: want de 3 wateren zijn gekomen tot aen de ziele. |
| 3 D. overgroote perijckelen dreygen my het leven te benemen. siet 2.Sam. 22. op vers 17. alsoo versen 3, 15, 16. |
| |
| 3 Ick ben gesoncken in 4 grondeloose modder, 5 daermen niet en kan staen: ick ben gekomen in de diepten der wateren, ende de vloet 6 overstroomt my. |
| 4 Hebr. modder der grondeloosheyt, ofte, diepte. |
| 5 Hebr. ende daer en is (om soo te spreken) geene standige, D. geene vasticheyt, gront, ick sincker al dieper ende dieper in. |
| 6 D. dreycht my wech te rucken. hier wort gebruyckt het woort Schibboleth, waer van Iudic. 12. op vers 6. alsoo onder vers 16. |
| |
| 4 Ick ben vermoeyt van mijn roepen, mijn keel is ontsteken, mijne oogen zijn besweken: daer ick ben hopende op mijnen Godt. |
| 5 Die my 7 sonder oorsake haten, zijn meer dan de hayren mijns hoofts; die my soecken te 8 vernielen, die my om 9 valsche oorsaken vyant zijn, zijn machtich geworden: 10 dat ick niet gerooft en hebbe, moet ick alsdan wedergeven. |
| 7 Hebr. te vergeefs, om niet. |
| 8 Hebr. die my vernielen, dat is, soecken te vernielen, uyt te roeyen, neder te smijten, die daermede steets besich zijn, het schort aen haer niet, wil hy seggen. Vergel. Psal. 56. op vers 2. |
| 9 Hebr. [om] leugen, valscheyt. |
| 10 David wil seggen, dat hy onschuldich zijnde, nochtans als een schuldige ofte misdadige wort gehandelt. Dit moet oock op Christum geduydt worden, die niet sijne eygene, maer onse sonden, heeft gedragen, Ies. 53.4, 5, 6, 7, 8. 1.Pet. 2.24. ende 3.18. Sommige duyden’t op den Heere Christum in desen sin, dat hy ’t onrecht heeft moeten lijden, om dat hy geseyt hadde, dat hy Godts Sone was, daer hy in der waerheyt Godts eygen ende eeuwige Sone was, eens wesens met den Vader, ende geene geroofde Godtheyt hebbende. Siet Phil. 2.6. ende Ioh. 19.7. |
| |
| 6 O Godt, ghy weet van mijne 11 dwaesheyt: ende mijne schulden en zijn voor u niet verborgen. |
| 11 Of ick schuldich ben aen de sonden ende boose stucken, die sy my te laste leggen: het ongelijck, dat sy my aendoen, is u bekent, alsoo Iob 16.18. Aerde en bedeckt mijn bloet niet, T.w. indien ick ’t mochte vergoten hebben. Vergel. Psal. 38.6. |
| |
| 7 12 Laetse door my niet beschaemt worden, die u verwachten, ô Heere, HEERE der heyrscharen: laetse door my niet te schande worden, die u soecken, ô Godt Israëls. |
| 12 De vroome (wil hy seggen) die ’t met my houden, ende eene goede uytkomste mijner saken, volgens u woort, verwachten, ende beschaemt souden uytkomen, so ghy my verliet: nu is mijne sake niet alleen hare sake, maer oock uwe sake, dewijle ick ende sy ons t’samen aen u ende u woort houden, daerom, etc. |
| |
| 8 Want om uwent wille draech ick versmaetheyt: schande heeft mijn aengesichte bedeckt. |
| 9 13 Ick ben mijnen broederen vreemt geworden: ende onbekent mijner moeder kinderen. |
| 13 D. niemant wil my kennen, selfs oock niet mijne naeste vrienden. Vergel. Iob 19.13, 14, 15, 16. ende bov. Psal. 27.10. met d’aenteeck. |
| |
| 10 a Want den yver 14 van u huys heeft my verteert: ende de smaetheden der gener die u smaden, zijn op my gevallen. |
| a Iohan 2.17. Rom. 15.3. |
| 14 D. tot, ofte, voor u huys. Dit wort geduydt op onsen Heere Christum. Ioh. 2.17. ende Rom. 15. vers 3. |
| |
| 11 Ende ick hebbe geweent 15 in’t vasten mijner ziele: maer ’t is my geworden tot 16 allerley smaet. |
| 15 Ofte, met. de sin is, als ick mijne ziele, ofte persoon, met vasten pijnichde ofte quelde. Vergel. Psal. 35.13. |
| 16 Hebr. Smaetheden. |
| |
| 12 Ende ick heb eenen 17 sack tot mijn kleet 18 aengedaen: maer ick ben hen tot een spreeckwoort geworden. |
| 17 Siet Genes. 37. op vers 34. |
| 18 Hebr. gegeven. |
| |
| 13 Die in de poorte 19 sitten, klappen van my: ende ick ben een 20 snarenspel der gener die 21 stercken dranck drincken. |
| 19 Daermen’t gerichte houdt, ende ’t volck by een komt. siet Genes. 22. op vers 17. |
| 20 Ofte, speel-liedeken. siet Iob 30.9. met d’aenteeckeninge. |
| 21 Hebr. Schechar. siet Levit. 10. op vers 22. dat is, der dronckaerts. hy wil seggen, datse in hare dronckene gelagen spot-liedekens van hem songen ende speelden. |
| |
| 14 Maer 22 my aengaende, mijn gebedt is tot u, ô HEERE; daer is een 23 tijt des welbehagens, o Godt, door de 24 grootheyt uwer goedertierenheyt: verhoort my door de 25 getrouwicheyt uwes heyls. |
| 22 Als of hy seyde: ick en weet in alle dese mijne swaricheden geene andere toevlucht als tot u. |
| 23 Besloten in uwen wijsen ende seer genadigen raedt, waerinne ghy de tijden ende minuten hebt geordineert, wanneer ghy metter daet wilt ende sult bewijsen, wat gunste ghy uwen kinderen toedraecht. and. [in] den tijt des welbehagens verhoort my, ô Godt, nae, etc. Vergel. Iesa. 49.8. 2.Cor. 6.2. |
| 24 Ofte, veelheyt. |
| 25 Dat is, heylsame trouwe, die vereyscht dat ghy nae uwe beloften my hooret ende helpet. |
| |
| 15 Ruckt my uyt den 26 slijck, ende laet my niet versincken: laet my gereddet worden van mijne haters, ende uyt de diepten der wateren. |
| 26 Vergel. Psal. 40.3. ende Iob 30.19. |
| |
| 16 Laet my de watervloet niet overstroomen, ende laet de diepte my niet verslinden: noch en laet den put sijnen mont over my niet toesluyten. |
| 17 Verhoort my, o HEERE, want uwe goedertierenheyt is 27 goet: siet my aen nae de 28 grootheyt uwer barmherticheden. |
| 27 Dat is, lieflick, nuttich, troostelick. vergelijckt Psal. 63. vers 4. |
| 28 Ofte, veelheyt. |
| |
| 18 Ende en verbercht u aengesichte niet van uwen knecht: want my is bange; haest u, verhoort my. |
| 19 Naedert tot mijne ziele, bevrijdtse: verlost my 29 om mijner vyanden wille. |
| 29 Om datse soo wreet, bitter ende onversoenlick zijn, ofte, op datse geenen roem over mijnen onderganck dragen tot oneere uwer H. naems. |
| |
| 20 Ghy weet 30 mijne versmaetheyt, ende mijne schaemte, ende mijne schande: alle mijne benauwers zijn 31 voor u. |
| 30 Die ick van mijne vyanden moet lijden sonder mijne schult. Vergel. vers 6. |
| 31 Zijn u bekent, voor uwe oogen niet verborgen. |
| |
| 21 De versmaetheyt heeft mijn herte gebroken, ende ick ben seer swack: ende ick hebbe gewacht nae medelijden, maer daer en is geen; ende nae vertroosters, maer en hebse niet gevonden. |
| 22 Ia b sy hebben my 32 galle tot mijne spijse gegeven: ende in mijnen dorst, hebbense my edick te drincken gegeven. |
| b Matth. 27.34, 48. Marc. 15.23. Ioh. 19.28, 29. |
| 32 Ofte, venijn, vergiftich kruyt, yets dat boven maten bitter ende seer schadelijck was. Siet Deut. 29.18. en de 32.32. Thren. 3.19. Hose. 10.4. Amos 6.12. door’t water daer van, wort bittere elende beduydt, Ierem. 8.14. ende 9.15. ende 23.15. |
| |
| 23 c Hare 33 tafel worde voor haer aengesicht tot een strick, ende tot 34 volle vergeldinge tot een valstrick. |
| c Rom. 11.9. |
| 33 Dat is, spijse, dranck, ende wat tot des menschen onderhoudt ende verquickinge soude dienen: waermede de godtloose dickwijls tot haer verderf verstrickt ende gevangen worden. siet Rom. 11.9. ende vergel. 2.Cor. 2.15, 16. dese ende de volgende gebeden ende wenschingen zijn prophetyen van lichamelicke ende geestelicke, tijtlicke ende eeuwige straffen, die den verstockten vyanden Godts, sijner kercke, ende bysonderlick onses Heeren Iesu Christi, souden overkomen. |
| 34 Hebr. vergeldingen: dat is, tot Godts volle weder-wrake, van ’t gene sy in’t voorgaende vers geseyt worden gedaen te hebben. and. ’t gene tot vrede, ofte, welstant soude dienen, [worde, ofte, zy hen] tot eene valle. |
| |
| 24 Laet hare d oogen duyster worden, datse niet en sien: ende doet hare 35 lendenen geduerichlick waggelen. |
| d Rom. 11.10. Iesa. 6.9. ende 29.10. ende 44.18. |
| 35 Datse onsterck ende krachteloos zijn. |
| |
| 25 Stort over hen uwe gramschap uyt: ende de hitticheyt uwes toorns 36 grijpese aen. |
| 36 Datse uwen toorn gevoelen. |
| |
| 26 e Haer 37 palleys zy verwoest: in hare tenten en zy geen inwoonder. |
| e Actor. 1.20. |
| 37 Ofte, burcht, kasteel, slot, heerlicke magnifijcke timmeragien. |
| |
| 27 Want sy vervolgen dien ghy 38 geslagen hebt: ende 39 maken een praet van de smerte 40 uwer verwondden. |
| 38 D. dien ghy vaderlick kastijdt ende beproeft, dien soecken sy voorts op ’t lijf te vallen ende te vernielen. Vergel. wijders (onsen Heere Christum aengaende) Iesa. 53.4, 5. Matth. 26.31. |
| 39 D. sy schimpen ende spotten daer mede. |
| 40 D. die ghy om uwent wille, om uwes Naems wille, laet lijden. Vergel. ond. vers 34. ende aengaende de maniere van spreken, Psal. 37.22. |
| |
| 28 41 Doet misdaet tot hare misdaet: ende en laetse niet komen tot uwe 42 gerechticheyt. |
| 41 Hebr. geeft, stelt. Dat is, laetste vallen van d’eene sonde in d’andere, geeftse over in eenen verkeerden sin, etc. siet Rom. 1. versen 24, 28. ende 11.8. 1.Thessal. 2.16. ende 2.Thessal. 2. vers 11. Item, Mat. 23.32. sommige verstaen door misdaet, de straffe des misdaet, als of hy seyde; doet straffe tot hare straffe. |
| 42 Datse voor u niet worden gerechtveerdicht, ende vry-gesproken van hare sonden. Siet Rom. 10.3. Philip. 3.9. Ioh. 12. versen 39, 40. maer, niet geloovende, in hare sonden sterven, Ioh. 8.24. |
| |
| 29 Laetse 43 uytgedelcht worden uyt het boeck 44 des levens: ende met de rechtveerdige niet aengeschreven worden. |
| 43 D. (als de volgende woorden verklaren) doet blijcken, datse niet en gehooren tot het getal uwer uytverkorenen, ende by u daer onder niet en zijn aen geschreven, hoewel sy by haer selven ende andere menschen voor u volck worden gehouden, ende daer onder gerekent, maer snijt ghyse af, etc. Alsoo worden Iob 39.20. ontblooten van wijsheyt, ende, des verstants niet mede-deylen, door malkanderen verklaert. So dat ende hier bequamelick can genomen worden, voor, dat is. Siet hier van wijders Exo. 32. op vers 32, 33. ende vergel. Psal. 22.31. ende 87.6. item Iesa. 4.3. Ezech. 13.9. Rom. 11.20. |
| 44 Ofte, der levendigen. |
| |
| 30 Doch ick ben elendich ende in smerte: u heyl, o Godt, sette my in een hooch vertreck. |
| 31 Ick sal Godts Name prijsen met gesanck; ende hem met dancksegginge groot maken. |
| 32 Ende ’tsal den HEERE 45 aengenamer zijn dan een 46 osse, [ofte] een gehoornde varre, die [de 47 klaeuwen] verdeelt. |
| 45 Hebr. beter, dat is, bevalliger. |
| 46 D. offerhanden van beesten. Siet Psal. 40.7. ende 50.13, 14, 15. |
| 47 Siet Levit. 11. op vers 2. |
| |
| 33 De 48 sachtmoedige dit gesien hebbende, sullen sich verblijden: ende ghy die Godt soeckt, u lieder herte sal leven. |
| 48 Siet Psal. 10. op vers 17. ende 22. op vers 27. |
| |
| 34 Want de HEERE hoort de nootdurftige: ende hy en veracht sijne 49 gevangene niet. |
| 49 Hebr. gebondene. dat is, sijne getrouwe knechten, die hy om sijns naems wille laet lijden: vergel. Ephes. 3.1. ende bov. vers 27. |
| |
| 35 Dat hem prijsen, den hemel, ende de aerde; de zeen, ende al wat daer in 50 wriemelt. |
| 50 Siet Genes. 1. op vers 21. |
| |
| 36 Want Godt sal 51 Zion verlossen, ende de steden van Iuda bouwen: ende aldaer sullen 52 sy woonen, ende 53 haer erflick besitten: |
| 51 D. sijne Kercke. Siet Psal. 2. op vers 6. |
| 52 T.w. de sachtmoedige, die Godt soecken, sijne knechten ende liefhebbers. vers 33. ende in’t volgende. |
| 53 T.w. Zion: ende soo in’t volgende vers. |
| |
| 37 Ende het 54 zaet sijner knechten sal haer be-erven; ende de liefhebbers sijns Naems sullen daer in woonen. |
| 54 D. de nakomelingen. Siet Psal. 22. op vers 31. |
