Op deze pagina kunt u de Statenvertaling raadplegen in de editie van 1637 en/of 1657. De edities 1637, 1657 en de GBS-editie kunnen naar keuze parallel worden weergegeven. (Bij parallelweergave worden bij een vers eerst de kanttekeningen met verwijsteksten getoond, daarna de verklarende kanttekeningen.)
| Beschrijvinge van den wandel ende de gelucksalicheyt der vroomen, ende ter contrarie van den aert ende elendigen staet der godtloosen. |
| |
| 1 1 WElgelucksalich is de 2 man, a die niet en wandelt 3 in den raet der 4 godtloosen, noch staet op den 5 wech der 6 sondaren, noch sitt in’t 7 gestoelte der spotteren. |
| 1 Als hebbende de belofte van het tegenwoordige, ende toekomende leven, 1.Tim. 4.8. |
| 2 Dat is, mensche. siet Iob 12. op vers 10. |
| a Psal. 26.4. Prov. 1.10, 15. ende 4.14, 15. 1.Cor. 15.33. Ephes. 5.11. |
| 3 D. nae haeren raet, ofte, aenradinge sijn leven niet aenstelt: ofte, niet gaet in haren raet, om boose stucken met haer te besluyten. Siet Iob 21.16. |
| 4 Ofte, ongodtlicken, ongerechtigen, onvroomen, boosen, onrustigen. siet Num. 35. op vers 31. |
| 5 D. met hare maniere van leven, boosen handel ende wandel geene gemeenschap en heeft. Siet Genes. 6. op vers 12. ende onder vers 6. |
| 6 Die haer werck maken van’t sondigen, in welcken de sonde teenemael is heerschende: alsoo vers 5. ende Psal. 26.9. ende 104.35. Eccl. 2.26. ende 9.2. Ies. 65.20. Mat. 26.45. Rom. 5.8. Siet oock 1.Sam.15. op vers 18. |
| 7 Ofte, setel, sitplaetse, (als Psal. 107.32.) daer sy ’tsamen zijn, om, als verstockte ende overgegevene booswichten, met alles wat Godtlick is, haer spotterye te drijven. |
| |
| 2 b Maer sijn lust is in des HEEREN 8 wet, ende hy 9 overdenckt sijne wet dach ende 10 nacht. |
| b Deut. 6.6, etc. ende 17.19. Ios. 1.8. Psal. 119.1, etc. |
| 8 Ofte, leere: want door dit woort wort elders, ende doorgaens in dit boeck verstaen de gantsche leere van Godts beschreven woort, ofte der H. Schrifture. |
| 9 Hebr. eygentlick sal overdencken, ofte, betrachten, ofte, spreken. T.w. met hert ende monde. ende soo in’t volg. dese verwisselinge van tijden is seer gemeen by den Hebreen, (gelijck in’t voorgaende vers Hebr. eygentlick heeft gewandelt, gestaen, geseten.) wy gebruycken oock wel in onse tale gelijcke maniere van spreken: een vroom man sal sulcx niet doen, de godtloose sal soo ende soo doen: een goede boom sal sijne vrucht brengen te sijner tijt. D. een vroom man doet sulcx niet, pleecht soo niet te doen. een godtloose daerentegen doet soo, pleecht soo te doen, etc. |
| 10 Als hy ontwaeckt, ofte om dies wille sijnen slaep breeckt. Vergel. Psal. 16.7. ende 17.3. ende 63.7. ende 77.7. ende 88.2. ende 119.55, 62. de sin is: steedts, geduerichlick, doorgaens. |
| |
| 3 Want hy sal zijn als een c boom, geplant aen 11 water-beken, die sijne vrucht geeft in 12 sijnen tijt, ende welckes 13 blat niet af en valt: ende al wat 14 hy doet, sal wel 15 gelucken. |
| c Ierem. 17.8. |
| 11 Hebr. eygentlick, waterscheydingen, ofte, verdeylingen der wateren, dat is, stroomen, armen, hier ende daer henen vliedende. Vergel. Psal. 46.5. Prov. 5.16. |
| 12 Dat is, ter rechter tijt, in sijn saisoen. Alsoo Lev. 26.4. Psal. 104.27. ende 145.15. Ierem. 5. vers 24. |
| 13 Ofte, loof. het afvallen der bladeren is vergeselschapt met het verwelcken, daerom setten ’t sommigen over, verwelckt niet. Vergel. Ies. 34.4. |
| 14 De rechtveerdige, die by dien boom vergeleken is. |
| 15 Ofte, bestaen, gedyen: ofte, [daer in] sal hy voorspoedich zijn. Vergel. Genes. 39.2. 2.Chron. 31.21. ende 32.30. ende siet Rom. 8.28. Sommige duyden dit op den boom, by welcken de rechtveerdige wort vergeleken, aldus: al wat hy voortbrengt (Hebr. maeckt, ofte, doet) sal wel gedyen: om dat het Hebr. woort, maken, van’t voort-brengen der vruchten elders gebruyckt wort. Siet Ies.4. op versen 4, 10. Ierem. 12. op vers 2. ende 17. op vers 8. ende vergel. Matth. 3.8, 10. |
| |
| 4 16 Alsoo en zijn de godtloose niet, maer als d het caf, dat de wint henen drijft. |
| 16 T.w. als sulck een boom, als de rechtveerdige. |
| d Iob 21.18. Psal. 35.5. Iesa. 17.13. ende 29.5. Hos. 13.3. |
| |
| 5 Daerom sullen de godtloose niet 17 bestaen in’t Gerichte, noch de sondaers in de vergaderinge der rechtveerdigen. |
| 17 Maer vallen, ten tijde als Godt sijne oordelen in de werelt over de godtloose uyt-voert, doch insonderheyt als sy van den Sone Godts verdoemt ende ter hellen verwesen sullen worden: de vergaderinge der rechtveerdigen daer en tegen, sal voor Godt bestaen, ende ten laetsten ingaen in de eeuwige heerlickheyt. Siet Matth. 25.41, 46, etc. |
| |
| 6 Want de HEERE 18 kent den wech der rechtveerdigen, maer de wech der godtloosen sal vergaen. |
| 18 D. bemint, heefter behagen in, kent voor goet, draechter sorge voor. Vergelijckt Genes. 18. op vers 19. Deut. 2.7. Psal. 31.8. ende 101.4. Nah. 1.7. Mat. 7.23. ende 25.12. Thess. 5.12. |
