Statenvertaling.nl

sample header image

Job 31 – Statenvertaling editie 1637

Op deze pagina kunt u de Statenvertaling raadplegen in de editie van 1637 en/of 1657. De edities 1637, 1657 en de GBS-editie kunnen naar keuze parallel worden weergegeven. (Bij parallelweergave worden bij een vers eerst de kanttekeningen met verwijsteksten getoond, daarna de verklarende kanttekeningen.)

Edities SV:    

Bijbelboek:    

Hoofdstuk: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42
Inleiding Bijbelboek
Weergave: Met kanttekeningenZonder kanttekeningen

Job 31

Iob bewijst sijn onschult, eernstelick vertoonende sijne wercken, als dat hy kuysch was geweest ontrent de maechden, vers 1, etc. rechtveerdich in contracten, 5. kuysch ontrent andere vrouwen, 9. gerechtich tegen sijn dienstvolck, 13. weldadich tegen de arme, 16. onschuldich tegen de weesen, 21. niet steunende op sijnen rijckdom, 24. geen afgodendienaer, 26. sich niet verblijdende in sijns vyants ongeluck, 29. nochte hem vloeckende, 30. herbergich, 31. waerachtich, ende oprecht in’t bekennen van sijne gebreken, 33. niemant ongelijck doende, 34. wenschende dat van sijn spreken, ende doen kennisse genomen wierde, 35. hy verhaelt oock sijnen oprechtigen handel, 38. begeert qualick te varen, so hy de waerheyt niet en spreeckt, 40.
 
1 ICk hebbe een verbont gemaeckt met mijne oogen: hoe soude ick dan acht gegeven hebben op 1 eene maecht?
1 T.w. om die onkuysselick te aenschouwen, ende ter oneere te begeeren. Vergelijckt Matth. 5. vers 28. 1.Iohan. 2.16.
 
2 Want wat is 2 het deel Godts van boven? ofte de erve des Almachtigen 3 uyt de hoochten?
2 T.w. dat Godt geeft. Verstaet de straffe voor den oncuysschen verordent van Godt. Vergel. bov. 20. op vers 29. sommige verstaen’t van de belooninge der cuyscheyt, die hy soude verliesen door onkuysche daden.
3 D. uyt den hemel. Siet bov. cap. 16. op vers 19.
 
3 Is niet het verderf voor den verkeerden, ja 4 wat vreemts voor de werckers der ongerechticheyt?
4 Hebr. vreemdicheyt. D. dat seltsaem, ongewoonlick ende extra-ordinaer is.
 
4 a Siet 5 hy niet mijne 6 wegen? ende 7 telt hy niet alle mijne treden?
a 2.Chron. 16.9. Iob 34.21. Prov. 5.21. ende 15.3. Ierem. 32.19.
5 T.w. Godt. Alsoo vers 6.
6 Siet Gen. 6. op vers 12.
7 D. neemt hy niet waer al mijn doen ende laten, om dat genadelick te beloonen, so het goet is, ofte rechtveerdelick te straffen, so het quaet is? Siet bov. 14. op vers 16.
 
5 So ick met 8 ydelheyt omgegaen hebbe; ende heeft mijn voet gesnelt tot bedriegerye;
8 D. leugen ende valscheyt; in t’ samen-handelingen. alsoo Exod. 23.1. Deut. 5.20. Iesa. 5.18.
 
6 Hy wege my op, in 9 eene rechte weech-schale: ende Godt sal mijne 10 oprechticheyt weten:
9 Hebr. in wagen der gerechticheyt; dat is, men ondersoecke nae behooren mijn gemoet, voornemen, woorden, ende wercken.
10 T.w. dat ick geen huychelaer geweest en ben, daer voor ick van mijne vrienden aengesien worde.
 
7 So mijn ganck uyt 11 den wech geweken is, ende mijn herte mijne oogen 12 nagevolgt is, ende aen mijne handen 13 yet aenkleeft:
11 D. van den regel, ende het voorschrift des levens, dat ons van Godt voorgestelt is. Hy spreeckt van moetwillige sonden, daer in men voortgaet.
12 Dat is, ongerechtelick begeert heeft, dat den oogen aengenaem was, ende een ander toebehoorde.
13 T.w. van ander lieden goet. And. eene vlecke, ofte smette; D. eenige quade daet.
 
8 14 So moet ick zaeyen, maer een ander eten; ende mijne 15 spruyten moeten uytgewortelt worden.
14 Hy wenscht hem selven de straffe Godes toe, van welcke te sien is, Lev. 26.16. Deut. 28. versen 30, 33, 38, 39, 40.
15 D. dat ick inder aerde geplant hebbe.
 
9 b So mijn herte verlockt is geweest 16 tot eene vrouwe, ofte ick aen mijnes naesten deure geloert hebbe:
b Iob 24.15. Prov. 7.25.
16 Te weten, om die onbehoorlick te begeeren, ende te gebruycken, daer toe de gelegentheden bespiedende.
 
10 So moet mijne huysvrouwe met eenen anderen malen; ende andere sich over haer krommen.
11 Want dat is een schendelicke daet: ende ’tis eene misdaet 17 [by] de Richteren.
17 D. die weerdich is door de Richteren geoordeelt, ende gestraft te worden. Alsoo ond. vers 28.
 
12 Want 18 dat is een vyer, ’t welck tot de verdervinge toe verteert; ende al mijn inkomen uytgewortelt soude hebben.
18 Dat is, veroorsakende een vyer, te weten, der goddelicker wrake. Siet bov. 22. op vers 20. Want gelijck het vyer seer haestelick de stoppelen verteert, alsoo oock Godts toorn, ende rechtveerdige straffe de sondige menschen. Vergel. Deut. 4. op vers 24. ende Nah. 1.6.
 
13 So ick versmaet hebbe het recht mijns knechts, ofte mijner dienst-maecht, als sy geschil hadden met my:
14 (Want wat soude ick 19 doen c als Godt 20 opstonde? ende als hy 21 besoeckinge dede, wat soude ick hem antwoorden?
19 T.w. om my te verantwoorden voor Godt. want de slaven en hadden in voortijden geene vryheyt, om tegen hare heeren voor den wereltschen Richter eenige klachte aen te stellen.
c Psal. 44.22.
20 T.w. om te oordeelen tusschen my, ende hen; het welcke geschiet door de straffen, die Godt den onrechtveerdigen, ende wreeden in dit leven, ofte in’t toekomende toesendt.
21 D. strafte. Siet Genes. 21. op vers 1. ende Levit. 18. op vers 25.
 
15 d Heeft hy niet, die my inden buyck maeckte, 22 hem [oock] gemaeckt? ende 23 een ons inde baer-moeder bereydt?)
d Iob 34.19. Prov. 14.31. ende 17.5.
22 T.w. mijnen knecht.
23 T.w. Godt. and. heeft hy hem niet inde baer-moeder bereyt op eene maniere? ofte, in eenerley baer-moeder.
 
16 So ick den armen [hare] begeerte 24 onthouden hebbe, ofte 25 de oogen der weduwe hebbe laten versmachten:
24 T.w. dat ic dien nae mijn vermogen niet en soude voldaen hebben. Hebr. so ick de armen van de begeerte geweert hebbe.
25 Men laet yemants oogen versmachten, alsmen hem lange te vergeefs laet wachten nae yet goets dat hy begeert: ’t welcke geseyt wort by gelijckenisse genomen van de oogen, welcker krachten alsse sterckelick, ende sonder ophouden, doch te vergeefs nae yets uytsien, vergaen, ende versmelten. Alsoo Psal. 69.4. ende 119.82, 123. Thren. 4.17.
 
17 Ende mijne bete alleen gegeten hebbe; so dat de weese van die niet gegeten en heeft:
18 (Want van mijne jonckheyt aen is 26 hy by my 27 opgetogen, als [by] een vader: ende 28 van mijnes moeders buyck aen heb’ ick 29 haer 30 geleydt:)
26 T.w. van den welcken in’t laetste voorgaende versken gesproken is. Vergel. bov. 29.16.
27 Hebr. groot geworden.
28 Eene overtollige maniere van spreken, beteeckenende de eerste jonckheyt, inde welcke Godt hem dese liefde tegens de weduwen, ende weesen ingestort hadde.
29 T.w. weduwe, van de welcke in ’t 16 vers gesproken is.
30 D. geholpen met troost, raet, ende daet.
 
19 So ick yemant hebbe sien omkomen, om dat hy sonder cleedinge was, ende 31 dat de nootdurftige geen decksel en hadde:
31 T.w. sonder van my decksel, ende kleedinge te ontfangen.
 
20 So 32 sijne lendenen my niet gesegent en hebben; doe hy vande vellen mijner lammeren verwarmt wiert:
32 Verstaet de lendenen des nootdurftigen, die Iob met sijne vellen gekleedt, ende gedeckt hadde. De sin is, so hy, wiens die lendenen waren, Iob niet gedanckt, goet toegewenscht, ende lof gegeven hadde, uyt oorsake van het gemack, dat hy daer by voelde. Alsoo is het woort segenen genomen, Genes. 12.3. Deut. 24.13. 2.Sam. 8.10. Psal. 62.5.
 
21 So ick mijne hant tegen den weese 33 bewogen hebbe; om dat ick inde 34 poorte mijne 35 hulpe sach:
33 T.w. om hem te slaen, ofte smijten, ofte dreygen, ofte eenichsins met gewelt te verdrucken. Vergel. 1.Reg. 13.4.
34 D. in de plaetse van het gerichte, ofte in de vyerschare, dewelcke by den ouden in de stadts-poorten was. Siet Genes. 22. op vers 17.
35 T.w. my bereyt van de Richteren, die my het recht wijsen souden, uyt vreese van mijne macht, ende aensien, ofte uyt begeerte van mijne vrientschap.
 
22 Mijn schouder valle van het schouder-been, ende mijn arm breke van sijne 36 pijpe af.
36 Hebr. riet. Verst. het opperbeen des arms, sich streckende van den elleboge af tot den schouder.
 
23 Want het 37 verderf Godts was by my een schrick; ende ick 38 en vermocht niet 39 van wegen sijne hoocheyt.
37 Dat is, dat Godt den verdruckers der armen toesendt.
38 D. ick en hadde gantsch geene kracht, te weten, om voor hem te bestaen, ende sijne wrekende hant te verdragen.
39 Dat is, uyt oorsake van sijne schrickelicke majesteyt, ende over groote macht.
 
24 So ick het gout e tot mijne 40 hope geset hebbe; ofte tot het fijn gout geseyt hebbe, Ghy zijt mijn vertrouwen:
e Marc. 10.24. 1.Timot. 6.17.
40 Alsoo is het Hebr. woort genomen, bov. 8.14. Prov. 3.26.
 
25 f So ick blijde ben geweest, om dat mijn 41 vermogen groot was; ende om dat mijne hant geweldich veel 42 verkregen hadde:
f Psal. 62.11.
41 D. rijckdom, ende middelen. Alsoo Genes. 34.29. Num. 31.9. Deut. 8.17.
42 Hebr. gevonden hadde. Alsoo Deut. 8.17, 18. Ies. 10.10, etc.
 
26 g So ick het 43 Licht 44 aengesien hebbe 45 wanneer het scheen, ofte de Mane heerlick voortgaende;
g Deut. 4.19.
43 D. de sonne: want hier worden de groote lichten, (alsoo genaemt Genes. 1.16. Psal. 136.7.) gemelt, de sonne, ende de mane, over welcker schoonheyt, ende werckingen de heydenen hen soo seer verwondert hebben, datse die goddelicke eere bewesen. Ier. 43.13. ja oock de Israeliten selve, 1.Reg. 21.3. ende 23.4, 5, 11. Ezech. 8.16.
44 Te weten, om dat goddelicke eere te bewijsen, gelijck de afgoden-dienaren doen.
45 De afgoden-dienaren hebben de sonne meest ge-eert, alsse opginck, ende in haren glants was, ende de mane alsse vol was: het welcke hier genoemt wort haren heerlicken voortganck.
 
27 Ende mijn herte 46 verlockt is geweest 47 in’t verborgen, 48 dat mijne hant mijnen mont gekust heeft:
46 Te weten, om die godtsdienstige eere aen te doen.
47 Tegen de openbare professie, die ick doe van den waren, ende levendigen Godt alleen inden geest, ende waerheyt te dienen. Siet Deut. 27.15.
48 Dat is, mijne hant aen mijnen mont gebracht hebbe, tot bewijs van eerbiedinge, ende onderdanicheyt. Siet van den afgodischen kus, gedaen ter eere van de Afgoden, 1.Reg. 19. op vers 18. Siet oock Gen. 41. op vers 40.
 
28 Dat ware oock een 49 misdaet [by] den Richter: want ick soude den Godt 50 van boven 51 versaeckt hebben.
49 Siet bov. op vers 11.
50 D. die boven inden hemel is, ende van daer ons aensiet, regeert, ende goet doet. Alsoo Deut. 4.39. 1.Reg. 8.23.
51 T.w. met de eere, die hem alleen toekomt, den schepselen te geven: wantse beyde niet en konnen t’samen gedient worden. Siet Ios. 24.22, 23. 1.Reg. 18.21. Matth. 4.10. ende 6.24. 2.Corint. 6.16.
 
29 h So ick verblijdt ben geweest inde 52 verdruckinge mijnes haters; ende my 53 opgeweckt hebbe, als het 54 quaet hem 55 vondt:
h Prov. 17.5.
52 D. schade, qualick-varen, onderganck, verderf. Alsoo bov. 30.24. ende Prov. 24.22.
53 T.w. tot blijtschap, ende vreuchde.
54 Verst. het quaet der straffe. D. elende, ende tegenspoet. siet Genes. 19. op vers 19.
55 D. overquam, ende trefte. siet Gen. 44. op vers 34.
 
30 (Oock en hebbe ick mijn 56 gehemelte niet toegelaten te sondigen, i mits door eenen vloeck 57 sijne ziele te begeeren.)
56 D. mijne tonge, ofte mont.
i Matth. 5.44. Rom. 12.14.
57 Dat is, met eenen vloeck te wenschen, dat hy sterven soude. And. mits over sijne ziele eenen vloeck te wenschen.
 
31 So de lieden 58 mijner tente niet en 59 hebben geseyt; Och of wy van sijn vleesch hadden! wy en souden niet versadiget werden.
58 D. mijner wooninge. siet 2.Reg. 13. op vers 5. Verst. sijne huysgenooten, knechten, ende dienstmaechden.
59 Het schijnt hier uyt, dat Iob niet alleen seer herbergich is geweest, maer oock sijne gasten soo mildelick heeft onthaelt, dat hyse met sijn alderbeste, ende leckerste vleesch, ende spijse heeft versadigt: soo dat sijne huysgenooten wenschende oock alsoo dagelicks getracteert te worden, quaemen te seggen, Och of wy, etc. Andere verstaen, dat om de groote herbergicheyt van Iob sijne huysgenooten hebben gevreest, dat sy geene spijse genoech souden behouden om sich te versadigen. Andere duyden’t op sijne vyanden, die sy geerne uyt wraeckgiericheyt souden verscheurt hebben, indien Iob daer in hadde bewillicht.
 
32 k De vreemdelinck en overnachtede niet op de strate: mijne deuren opende ick nae 60 den wech.
k Hebr. 13.2. 1.Petr. 4.9.
60 D. tegens over ’s Heeren strate, om de voorbygaende reysende lieden alsoo in mijnen huyse te ontfangen, ofte, voor den reysenden man. Siet bov. 6. op vers 19.
 
33 So ick, 61 gelijck Adam, mijne overtredingen bedeckt hebbe; 62 door eygene liefde mijne misdaet verbergende!
61 Verg. Hos. 6. op vers 7. And. gelijck een mensche. D. gelijck de menschen plegen te doen.
62 Hebr. in, ofte, met my te beminnen. Anders: in mijnen schoot; dat is, by my in’t verborgene, ofte, in’t heymelicke.
 
34 Seker ick konde wel eene groote menichte 63 geweldelick onderdruckt hebben; maer de 64 verachtste der huysgesinnen 65 soude my afgeschrickt hebben; 66 so dat ick geswegen soude hebben, ende ter deuren niet uytgegaen zijn.
63 T.w. door mijne macht, ende authoriteyt, datse mijne gebreken niet en souden hebben derven openbaren; zulcks dat ickse niet en behoefde te vreesen, over de blame, die sy my hadden mogen nageven.
64 Hebr. de verachtinge. D. die alderminst in eenige huysgesinnen gesien, ende geacht waren.
65 Te weten, so ick my vergrepen hebbende, daer van ware vermaent geweest.
66 Te weten, door zedicheyt, schaemte, ende vreese. And. Doch ick hebbe my stille gehouden ende en ben ter deuren niet uytgegaen.
 
35 67 Och of ick eenen hadde, die my hoorde! siet, mijn 68 oog-merck is, dat de 69 Almachtige my 70 antwoorde; ende dat 71 mijn tegenpartye een 72 boeck schrijve.
67 De sin is, Indienmen niet en gelooft, dat ick verhaelt hebbe; datmen mijne sake ondersoecke, ende recht oordeele: maer och of ick daer toe nu eenen Richter hadde, die van alles kennisse genomen hebbende, recht richtede. Vergel. Iob 9.32. ende 19.23.
68 Hebr. teecken. And. mijne begeerte.
69 Dien ick liefst tegen mijne vrienden voor eenen Richter hebbe.
70 T.w. waerom hy my alsoo straft, dewijle ick niet en ben soodanich een, als mijne vrienden my afmalen. Vergel. bov. 10.2. ende 13.22, 23.
71 Hebr. de man mijns twistes.
72 Inhoudende de beschuldingen, die tegen my gedaen worden.
 
36 73 Soude ick het niet op mijnen schouder dragen? ick soude het op my binden [als] 74 eene kroone.
73 T.w. my daer mede verblijdende, ende ten toone stellende, om dat ick eene goede conscientie hebbende, wel weet, dat hy geen bewijs en soude connen inhouden, om my te overtuygen, dat ick een hypocrijt geweest zy.
74 Hebr. als kroonen; dat is, als een sonderlinck cieraet. Vergel. Prov. 12. op vers 4.
 
37 Het getal 75 mijner treden soude ick 76 hem aenwijsen: 77 als een Vorst soude ick tot hem naderen.
75 Dat is, mijner woorden, ende wercken.
76 Verst. sijnen beschuldiger. Desen soude Iob al sijn doen, ende laten recht uyt openbaren, steunende alsoo op de goetheyt sijner sake, dat de partije hare beschuldinge niet en soude konnen waer maken.
77 D. met een kloeckmoedich, ende onbeschroomt herte. And. als tot een Vorst soude ick tot hem naderen; dat is, Hoewel hy mijn vyant soude zijn, ick soude nochtans hem als een Prince aensien uyt verheuginge, om de sekerheyt van het proces te sullen winnen.
 
38 So mijn lant tegen my 78 roept, ende sijne 79 voren t’samen weenen:
78 T.w. als om wrake, overmits ick het ongerechtelick verkregen, ende beseten soude hebben. Siet gelijcke maniere van spreken, Genes. 4.10. ende Habac. 2.11. item siet bov. 8. op vers 18.
79 Het Hebr. woort beteeckent eygentlick de verhevene aerde ofte ruggen tusschen twee voren. Alsoo ond. 39.13. Psal. 65.11. Hos. 10.4.
 
39 So ick sijn 80 vermogen gegeten hebbe sonder gelt; ende de ziele sijner 81 acker-lieden 82 hebbe doen hygen:
80 Dat is, sijne vrucht. alsoo Genes. 4.12.
81 Hebr. meesters ofte Heeren. D. besitters, ofte gebruyckers.
82 D. door bedroch, ofte gewelt, ende tyrannije hebbe verdruckt, ende overlast. ofte, ende de ziele doen uytblasen, dat is, ben ick oorsake van haer doot geweest. Vergel. boven 11.20.
 
40 Dat 83 voor tarwe distelen voortkomen, ende voor gerste stinck-kruyt. 84 De woorden Iobs hebben een eynde.
83 T.w. met eene exemplare straffe.
84 T.w. die hy met sijn vrienden gesproken heeft.

Einde Job 31