Op deze pagina kunt u de Statenvertaling raadplegen in de editie van 1637 en/of 1657. De edities 1637, 1657 en de GBS-editie kunnen naar keuze parallel worden weergegeven. (Bij parallelweergave worden bij een vers eerst de kanttekeningen met verwijsteksten getoond, daarna de verklarende kanttekeningen.)
| David sendt gesanten tot den Coninck der Ammoniten, met aenbiedinge van sijne gunste, vers 1, 2. Maer de selve Coninck handelt de gesanten schandelick, 3. ende vergadert een groot krijchsheyr tegen David, 6. Waer tegen David Ioab ende Abisai uyt-sendt, die de Ammoniten ende Syriers (die hen te hulpe waren gekomen) slaen, ende keeren weder nae Ierusalem, 7. De Syriers haer weder tegen David vergaderende, worden van hem geslagen ende t’ onder-gebracht, 15. |
| |
| 1 a 1 ENde het geschiedde daerna, dat de 2 Coninck der kinderen Ammons sterf: ende sijn sone 3 Hanun wert Coninck in sijne plaetse. |
| a 1.Chron. 19.1, etc. |
| 1 Vergel. dit cap. met 1.Chron. 19. |
| 2 Siet van desen 1.Sam. cap. 11. Alwaer hy genoemt wort Nahas, als oock hier in ’t volgende vers. |
| 3 Hebr. Chanun. |
| |
| 2 Doe seyde David: Ick sal weldadicheyt doen aen Hanun, den sone van 4 Nahas, 5 gelijck als sijn vader weldadicheyt aen my gedaen heeft; So sondt David henen, om hem door den 6 dienst sijner 7 knechten te troosten over 8 sijnen vader: ende de knechten Davids quamen in het lant der kinderen Ammons. |
| 4 Hebr. Nachasch. |
| 5 Wanneer ende waer in dit geschiet zy, wort inde H. Schrift niet vermeldt. Het kan zijn dat hy gelijcke weldadicheyt aen David bewesen heeft ten tijde sijner ballingschap, als de Coninck der Moabiten, 1.Sam. 22.4. |
| 6 Hebr. hant. |
| 7 D. sijner Officieren, ofte hovelingen, die hy als gesanten tot hem schickte. |
| 8 D. sijns vaders doot. |
| |
| 3 Doe seyden de Vorsten der kinderen Ammons tot haren heere Hanun; Eert David uwen vader 9 in uwe oogen, om dat hy troosters tot u gesonden heeft? 10 En heeft David sijne knechten niet daerom tot u gesonden, dat hy dese stadt doorsoecke, ende die verspiede, ende die omkeere? |
| 9 D. nae uwe meyninge: de sin is, meynt ghy, ofte, dunckt u, dat David dit doet om uwen vader te eeren? |
| 10 Sy willen seggen, dat hy het sonder allen twijffel daerom gedaen heeft. siet van sulck vragen Iudic. 4. op vers 6. |
| |
| 4 Doe nam Hanun Davids knechten, ende schoer 11 haren baert half af, ende sneedt hare kleederen 12 half af, tot aen hare billen: ende hy lietse gaen. |
| 11 Hebr. de helfte hares baerts. |
| 12 Hebr. In, ofte, door de helfte. |
| |
| 5 Als sy dit David lieten weten, so sondt hy hen te gemoete; want dese mannen waren seer beschaemt: ende de Coninck seyde; Blijft te 13 Iericho, tot dat uwe baert weder 14 gewasssen sal zijn, komt dan weder. |
| 13 Verst. ter plaetsen, ofte omtrent daer Iericho eermaels gebouwt was: want Iericho is eerst weder opgebouwt ten tijde van Achab. 1.Reg. 16.34. |
| 14 Hebr. sal groenen. Eene gelijckenisse genomen van de uytspruytende ende groenende kruyden. |
| |
| 6 Doe nu de kinderen Ammons sagen, dat sy sich by David 15 stinckende gemaeckt hadden, sonden de kinderen Ammons henen, ende 16 huerden der 17 Syriers van Beth-Rechob, ende der Syriers van Zoba, twintich duysent voetvolcks, ende van den Coninck van Maacha duysent man, ende van de mannen van 18 Tob twaelf duysent man. |
| 15 Siet Genes. 34. op vers 30. |
| 16 T.w. om haer als soldaten in desen krijch te dienen. Dit is de eerste historie der H. Schrift in dewelcke men leest van krijchs-lieden die haer verhuert hebben om gelt, andere heeren in den krijch te dienen. |
| 17 Siet bov. cap. 8. op vers 5. |
| 18 Siet Iudic. 11. op vers 3. |
| |
| 7 Als David dit hoorde, sondt hy Ioab henen, ende het gantsche heyr met de 19 helden. |
| 19 Siet van Davids Helden, ond. cap. 23.8, etc. |
| |
| 8 Ende de kinderen Ammons togen uyt, ende stelden de slachorden voor de deure der 20 poorte: maer de Syriers van Zoba, ende Rechob, ende de mannen van Tob, ende Maacha, die waren bysonder in’t velt. |
| 20 Van de stadt Medeba. Siet 1.Chron. 19.7. Dit deden sy mede om de stadt te bewaren, ende by noot daer in te mogen wijcken: (ond. vers 14.) latende het secours bysonder in’t velt, om van d’andere zijde Ioab aen te tasten. |
| |
| 9 Als nu Ioab sach, dat de 21 spitze des slachordens tegen hem was, van vooren ende van achteren, so verkoos hy uyt alle uytgelesene van Israël, ende steldese in orden 22 tegen de Syriers aen: |
| 21 Hebr. Het aengesichte. |
| 22 Hebr. In ’t gemoet van Syrien: ende alsoo in’t volg. versen 10, 17. |
| |
| 10 Ende het overige des volcx gaf hy onder de hant sijns broeders Abisai, die’t in orden stelde tegen de kinderen Ammons aen. |
| 11 Ende hy seyde; So de Syriers my te sterck sullen zijn, so sult ghy my 23 komen verlossen: ende so de kinderen Ammons u te sterck sullen zijn, so sal ick komen om u te verlossen. |
| 23 Hebr. tot verlossinge zijn. |
| |
| 12 24 Weest sterck, ende laet ons sterck zijn voor ons volck, ende voor de steden onses Godts: de HEERE nu, 25 doe wat 26 goet is in sijne oogen. |
| 24 D. houdt u dapper ende manlick. |
| 25 Ofte, sal doen. |
| 26 D. ’t gene hem behaecht. |
| |
| 13 Doe naderde Ioab, ende het volck, dat by hem was, tot den strijt tegen de Syriers: ende sy vloden voor sijn aengesichte. |
| 14 Als de kinderen Ammons sagen, dat de Syriers vloden, vloden sy oock voor het aengesichte van Abisai, ende quamen in de stadt: Ende Ioab keerde weder vande kinderen Ammons, ende quam te Ierusalem. |
| 15 Doe nu de Syriers sagen, dat sy voor Israëls aengesichte geslagen waren, so vergaderden sy hen [weder] te samen. |
| 16 Ende Hadarezer sondt henen, ende dede de Syriers uytkomen, die op gene zijde der 27 riviere zijn, ende sy quamen te 28 Helam: ende 29 Sobach, Hadarezers krijchs-overste, [tooch] voor haer aengesichte henen. |
| 27 Naemlick, Euphrates. |
| 28 Hebr. Chelam. Dese plaetse wort in de H. Schrift nergens vermeldt, als in dese historie. |
| 29 Oock genoemt, Schophach 1.Chron. 19.16. |
| |
| 17 Als dat David wert aengeseyt, versamelde hy gantsch Israël, ende tooch over de Iordane, ende quam te Helam: ende de Syriers stelden [de slachorden] 30 tegen David aen, ende streden met hem. |
| 30 Hebr. in’t gemoete, als bov. versen 9, 10. |
| |
| 18 Maer de Syriers vloden voor Israels aengesichte, ende David 31 versloech van de Syriers seven hondert 32 wagenen, ende veertich duysent 33 ruyteren: Daer toe sloech hy Sobach, haren krijchs-oversten, dat hy aldaer sterf. |
| 31 Hebr. sloech doot. |
| 32 Verst. met hare ruyteren, die van de wagenen, op de welcke sy gevoert wierden, vochten: ende kanmen hier door verstaen seven hondert rotten van ruyteren, elck rot op eenen wagen, bestaende uyt tien ruyteren, makende te samen seven-duysent: welck getal uytdruckelick staet, 1.Chron. 19.18. siet bov. cap. 8. op vers 4. |
| 33 Hier voor staet 1.Chron. 19. vers 18. Voet-volcks, ofte, te voete: het welcke alsoo kan worden vergeleken, dat boven de gemelde wagenen ende ruyteren, het meeste heyr, soo te peerde als te voete, verslagen zy, sulcx dat hier de menichte des peerde-volcx, ende 1.Chron. cap. 19. eene gelijcke menichte des voetvolckx verhaelt worde. Dat dese volckeren met groote menichten plegen ten strijde te gaen (gelijck oock David selve daerom met gantsch Israel is uytgetogen) is uyt de H. Schrifture bekent. Andere verstaen seven hondert groote ende uytstekende wagenen in dese plaetse, ende het geheele getal der wagenen t’ samen, groot ende kleen, seven duysent, 1.Chron. 19.18. |
| |
| 19 Doe nu alle de Coningen, die Hadarezers 34 knechten waren, sagen, dat sy voor Israëls aengesichte geslagen waren, maeckten sy vrede met Israël, ende 35 dienden hen: ende de Syriers vreesden de kinderen Ammons meer te 36 verlossen. |
| 34 D. die hem onderworpen, ofte, onder sijne bescherminge waren, ofte, die hy tot sijnen dienst in desen krijch gebruyckt hadde. |
| 35 D. waren hen onderworpen ende onderdanich. Vergel. 1.Sam. 4.9. ende elders dickwijls. |
| 36 D. by te staen, te hulpe komen, om te verlossen. |
