Johannes 11 – Griekse tekst en Statenvertaling

Op deze pagina wordt de Griekse tekst van het Nieuwe Testament en de Statenvertaling parallel weergegeven. De Griekse tekst is de reconstructie van de door de vertalers gevolgde tekst. Deze tekst is gebaseerd op de Textus Receptus edities van de 16e en begin 17e eeuw. De verschillen tussen de belangrijkste edities van de Textus Receptus zijn in noten vermeld (zie bijvoorbeeld Matth. 1:11, 23 en 2:11).
(Afkortingen in de noten: St=Stephanus 1550, 1551, B=Beza 1565 t/m 1604, Elz=Elzevir 1624, 1633, Sc=Scrivener 1881, M=Meerderheidstekst, edd=edities, kt=kanttekening.)

Hoofdstuk:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21

Weergave:

Grieks en Statenvertaling zonder kanttekeningen
Grieks en Statenvertaling met kanttekeningen

Johannes 11

1 Lazarus is krank te Bethanië. 3 Waarom de zusters aan Christus zenden. 7 Die naar Judea gaat. 11 Lazarus sterft ondertussen. 17 En Christus gaat naar Bethanië om hem op te wekken. 20 Alwaar Hem Martha ontmoet, met welke Hij spreekt van de opstanding van haar broeder en van alle gelovigen. 28 En daarna ook Maria. 35 Christus weent en komt aan het graf. 39 Vindt hem vier dagen begraven. 41 Bidt Zijn Vader, en wekt hem op. 45 Waarover velen in Hem geloven. 46 En anderen boodschappen het den overpriesters. 47 Welke daarover hun Raad vergaderen. 50 Waar Kajafas onwetende profeteert van de vrucht van den dood van Christus. 53 En besloten wordt dat men Hem zal doden. 54 Maar Hij ontwijkt naar de stad Efraïm. 55 Wordt op het feest van pascha gezocht. 57 En de overpriesters geven een gebod uit, dat men Hem zal aanbrengen.
		De opwekking van Lázarus
1 Ἦν δέ τις ἀσθενῶν Λάζαρος ἀπὸ Βηθανίας, ἐκ τῆς κώμης Μαρίας καὶ Μάρθας τῆς ἀδελφῆς αὐτῆς.		1 EN er was een zeker man krank, genaamd Lázarus, van Bethanië, uit het vlek ¹van Maria en haar zuster Martha.
	1 Dat is, waar Maria en Martha woonden, Luk. 10:38. Joh. 12:1. Van de ligging van dit vlek zie vers 18.
	Luk. 10:38 En het geschiedde als zij reisden, dat Hij kwam in een vlek; en een zekere vrouw, met name Martha, ontving Hem in haar huis. Joh. 12:1 JEZUS dan kwam zes dagen vóór het pascha te Bethanië, waar Lázarus was, die gestorven was geweest, welken Hij opgewekt had uit de doden. vers 18 (Bethanië nu was nabij Jeruzalem, omtrent vijftien stadiën vandaar.)

2 (ἦν δὲ Μαρία ἡ ἀλείψασα τὸν Κύριον μύρῳ, καὶ ἐκμάξασα τοὺς πόδας αὐτοῦ ταῖς θριξὶν αὐτῆς, ἧς ὁ ἀδελφὸς Λάζαρος ἠσθένει.)		2 (^aMaria nu was degene die den Heere ²gezalfd heeft met zalf, en Zijn voeten afgedroogd heeft met haar haren; welker broeder Lázarus krank was.)
	a Matth. 26:6. Mark. 14:3. Luk. 7:37. Joh. 12:3.
	Matth. 26:6 Als nu Jezus te Bethanië was, ten huize van Simon den melaatse, Mark. 14:3 En als Hij te Bethanië was in het huis van Simon den melaatse, daar Hij aan tafel zat, kwam een vrouw, hebbende een albasten fles met zalf van onvervalsten nardus, van groten prijs; en de albasten fles gebroken hebbende, goot die op Zijn hoofd. Luk. 7:37 En zie, een vrouw in de stad, welke een zondares was, verstaande dat Hij in des farizeeërs huis aanzat, bracht een albasten fles met zalf. Joh. 12:3 Maria dan, genomen hebbende een pond zalf van onvervalsten zeer kostelijken nardus, heeft de voeten van Jezus gezalfd, en met haar haren Zijn voeten afgedroogd; en het huis werd vervuld van den reuk der zalf.
	2 Zie hiervan in het volgende hoofdstuk, vers 3.
	Joh. 12:3 Maria dan, genomen hebbende een pond zalf van onvervalsten zeer kostelijken nardus, heeft de voeten van Jezus gezalfd, en met haar haren Zijn voeten afgedroogd; en het huis werd vervuld van den reuk der zalf.

3 ἀπέστειλαν οὖν αἱ ἀδελφαὶ πρὸς αὐτὸν λέγουσαι, Κύριε, ἴδε ὃν φιλεῖς ἀσθενεῖ.		3 Zijn zusters dan ³zonden tot Hem, zeggende: Heere, zie, dien Gij liefhebt, is krank.
	3 Namelijk naar Bethabara over de Jordaan, waar Hij toen was. Zie Joh. 10:40.
	Joh. 10:40 En Hij ging wederom over de Jordaan, tot de plaats waar Johannes eerst doopte, en Hij bleef aldaar.

4 ἀκούσας δὲ ὁ Ἰησοῦς εἶπεν, Αὕτη ἡ ἀσθένεια οὐκ ἔστι πρὸς θάνατον, ἀλλ’ ὑπὲρ τῆς δόξης τοῦ Θεοῦ, ἵνα δοξασθῇ ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ δι’ αὐτῆς.		4 En Jezus dat horende, zeide: Deze krankheid is niet ⁴tot den dood, ^bmaar ⁵ter heerlijkheid Gods; opdat de Zone Gods door ⁶dezelve ⁷verheerlijkt worde.
	4 Namelijk om daarin te blijven, namelijk tot den tijd der algemene opstanding.
	b vers 40. Joh. 9:3.
	vers 40 Jezus zeide tot haar: Heb Ik u niet gezegd, dat zo gij gelooft, gij de heerlijkheid Gods zien zult? Joh. 9:3 Jezus antwoordde: Noch deze heeft gezondigd, noch zijn ouders, maar dit is geschied opdat de werken Gods in hem zouden geopenbaard worden.
	5 Gr. voor de ere Gods.
	6 Namelijk krankheid, gelijk het Griekse woord klaarlijk uitwijst.
	7 Namelijk als Hij hem wederom van de doden zal opwekken.

5 ἠγάπα δὲ ὁ Ἰησοῦς τὴν Μάρθαν καὶ τὴν ἀδελφὴν αὐτῆς καὶ τὸν Λάζαρον.		5 Jezus nu had Martha en haar zuster en Lázarus lief.
6 ὡς οὖν ἤκουσεν ὅτι ἀσθενεῖ, τότε μὲν ἔμεινεν ἐν ᾧ ἦν τόπῳ δύο ἡμέρας.		6 Als Hij dan gehoord had dat hij krank was, toen bleef Hij nog twee dagen in de plaats waar Hij was.
7 ἔπειτα μετὰ τοῦτο λέγει τοῖς μαθηταῖς, Ἄγωμεν εἰς τὴν Ἰουδαίαν πάλιν.		7 Daarna zeide Hij verder tot de discipelen: Laat ons wederom ⁸naar Judéa gaan.
	8 Namelijk waar Hij uitgeweken was, omdat de Joden Hem wilden stenigen, Joh. 10:40.
	Joh. 10:40 En Hij ging wederom over de Jordaan, tot de plaats waar Johannes eerst doopte, en Hij bleef aldaar.

8 λέγουσιν αὐτῷ οἱ μαθηταί, Ῥαββί, νῦν ἐζήτουν σε λιθάσαι οἱ Ἰουδαῖοι, καὶ πάλιν ὑπάγεις ἐκεῖ;		8 De discipelen zeiden tot Hem: Rabbi, ^cde Joden hebben U ⁹nu onlangs gezocht te stenigen, en gaat Gij wederom ¹⁰derwaarts?
	c Joh. 8:59; 10:31.
	Joh. 8:59 Zij namen dan stenen op, dat zij ze op Hem wierpen. Maar Jezus verborg Zich en ging uit den tempel, gaande door het midden van hen, en ging alzo voorbij. Joh. 10:31 De Joden dan namen wederom stenen op om Hem te stenigen.
	9 Want het was omtrent twee maanden geleden.
	10 Namelijk om U daar in gevaar te begeven.

9 ἀπεκρίθη ὁ Ἰησοῦς, Οὐχὶ δώδεκά εἰσιν ὧραι τῆς ἡμέρας; ἐάν τις περιπατῇ ἐν τῇ ἡμέρᾳ, οὐ προσκόπτει, ὅτι τὸ φῶς τοῦ κόσμου τούτου βλέπει.		9 Jezus antwoordde: Zijn er niet ¹¹twaalf uren ¹²in den dag? Indien iemand in den ¹³dag wandelt, zo stoot hij zich niet, overmits hij het licht dezer wereld ziet;
	11 Dit moet verstaan worden naar de rekening der Joden, die de uren telden van den opgang der zon tot den nedergang, en deelden den dag altijd af in twaalf uren. Zie ook Matth. 20:3.
	Matth. 20:3 En uitgegaan zijnde omtrent de derde ure, zag hij anderen ledigstaande op de markt.
	12 Gr. des daags.
	13 Christus vergelijkt hier Zijn leven bij den dag en Zijn sterven bij den nacht, gelijk ook Joh. 9:4, en wil daarmede zeggen, dat gelijk de dag zekere uren heeft, namelijk zolang het licht der wereld, dat is, de zon schijnt, dat ook alzo Zijn leven op aarde een zeker perk of tijd heeft, van Zijn Vader gesteld, voor welken de mensen Hem het leven niet zullen kunnen benemen, of verhinderen de werken van Zijn beroep uit te voeren. Maar als die tijd zal verstreken zijn, dat zij alsdan macht zullen krijgen om Hem te doden.
	Joh. 9:4 Ik moet werken de werken Desgenen Die Mij gezonden heeft, zolang het dag is; de nacht komt, wanneer niemand werken kan.

10 ἐὰν δέ τις περιπατῇ ἐν τῇ νυκτί, προσκόπτει, ὅτι τὸ φῶς οὐκ ἔστιν ἐν αὐτῷ.		10 Maar indien iemand in den nacht wandelt, zo stoot hij zich, overmits het licht ¹⁴in hem niet is.
	14 Dat is, in zijn ogen niet schijnt.

11 ταῦτα εἶπε, καὶ μετὰ τοῦτο λέγει αὐτοῖς, Λάζαρος ὁ φίλος ἡμῶν κεκοίμηται· ἀλλὰ πορεύομαι ἵνα ἐξυπνίσω αὐτόν.		11 Dit sprak Hij; en daarna zeide Hij tot hen: Lázarus, onze vriend, ^dslaapt; maar Ik ga heen om hem uit den slaap op te wekken.
	d Matth. 9:24. Mark. 5:39. Luk. 8:52.
	Matth. 9:24 Zeide Hij tot hen: Vertrekt; want het dochtertje is niet dood, maar slaapt. En zij belachten Hem. Mark. 5:39 En ingegaan zijnde, zeide Hij tot hen: Wat maakt gij beroerte en wat weent gij? Het kind is niet gestorven, maar het slaapt. Luk. 8:52 En zij schreiden allen en maakten misbaar over dezelve. En Hij zeide: Schreit niet; zij is niet gestorven, maar zij slaapt.

12 εἶπον οὖν οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ, Κύριε, εἰ κεκοίμηται, σωθήσεται.		12 Zijn discipelen dan zeiden: Heere, indien hij slaapt, zo zal hij ¹⁵gezond worden.
	15 Gr. behouden worden, dat is, dat is een goed teken dat hij van de ziekte zal genezen.

13 εἰρήκει δὲ ὁ Ἰησοῦς περὶ τοῦ θανάτου αὐτοῦ· ἐκεῖνοι δὲ ἔδοξαν ὅτι περὶ τῆς κοιμήσεως τοῦ ὕπνου λέγει.		13 Doch Jezus had gesproken van zijn dood; maar zij meenden dat Hij sprak van ¹⁶de rust des slaaps.
	16 Dat is, van den natuurlijken en eigenlijk genaamden slaap.

14 τότε οὖν εἶπεν αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς παρρησίᾳ, Λάζαρος ἀπέθανε.		14 Toen zeide dan Jezus tot hen vrijuit: Lázarus is gestorven;
15 καὶ χαίρω δι’ ὑμᾶς, ἵνα πιστεύσητε, ὅτι οὐκ ἤμην ἐκεῖ· ἀλλ’ ἄγωμεν πρὸς αὐτόν.		15 En Ik ben blijde om uwentwil, dat Ik daar niet geweest ben, opdat gij ¹⁷geloven moogt; doch laat ons tot hem gaan.
	17 Dat is, in uw geloof door zijn opwekking gesterkt worden.

16 εἶπεν οὖν Θωμᾶς, ὁ λεγόμενος Δίδυμος, τοῖς συμμαθηταῖς, Ἄγωμεν καὶ ἡμεῖς, ἵνα ἀποθάνωμεν μετ’ αὐτοῦ.		16 Thomas dan, genaamd ¹⁸Dídymus, zeide tot zijn medediscipelen: Laat ons ook gaan, opdat wij met ¹⁹Hem sterven.
	18 Dat is, tweeling, met welk Grieks woord het Hebreeuwse woord Thomas uitgelegd wordt, gelijk Cefas door het woord Petrus, Joh. 1:43.
	Joh. 1:43 En hij leidde hem tot Jezus. En Jezus hem aanziende zeide: Gij zijt Simon, de zoon van Jona; gij zult genaamd worden Céfas, hetwelk overgezet wordt: Petrus.
	19 Namelijk Christus, onzen Meester, dewijl Hij immers Zich in gevaar wil begeven. Zie vers 8.
	vers 8 De discipelen zeiden tot Hem: Rabbi, de Joden hebben U nu onlangs gezocht te stenigen, en gaat Gij wederom derwaarts?

17 Ἐλθὼν οὖν ὁ Ἰησοῦς εὗρεν αὐτὸν τέσσαρας ἡμέρας ἤδη ἔχοντα ἐν τῷ μνημείῳ.		17 Jezus dan gekomen zijnde, vond dat hij nu vier dagen ²⁰in het graf geweest was.
	20 Gr. in het graf had, dat is, gelegen had.

18 (ἦν δὲ ἡ Βηθανία ἐγγὺς τῶν Ἱεροσολύμων, ὡς ἀπὸ σταδίων δεκαπέντε.)		18 (Bethanië nu was nabij Jeruzalem, omtrent vijftien ²¹stadiën vandaar.)
	21 Een stadie houdt honderd en vijf en twintig schreden, en vijftien stadiën maken wat meer dan een halfuur gaans. Zie Luk. 24:13.
	Luk. 24:13 En zie, twee van hen gingen op denzelven dag naar een vlek dat zestig stadiën van Jeruzalem was, welks naam was Emmaüs;

19 καὶ πολλοὶ ἐκ τῶν Ἰουδαίων ἐληλύθεισαν πρὸς τὰς περὶ Μάρθαν καὶ Μαρίαν, ἵνα παραμυθήσωνται αὐτὰς περὶ τοῦ ἀδελφοῦ αὐτῶν.		19 En velen uit de ²²Joden waren gekomen ²³tot Martha en Maria, opdat ²⁴zij haar vertroosten zouden over haar broeder.
	22 Namelijk die te Jeruzalem en daaromtrent, gelijk het voorgaande vers uitwijst, woonden.
	23 Gr. tot de vrouwen omtrent Martha en Maria zijnde.
	24 Namelijk de Joden.

20 ἡ οὖν Μάρθα, ὡς ἤκουσεν ὅτι ὁ Ἰησοῦς ἔρχεται, ὑπήντησεν αὐτῷ· Μαρία δὲ ἐν τῷ οἴκῳ ἐκαθέζετο.		20 Martha dan, als zij hoorde dat Jezus kwam, ging Hem tegemoet; doch Maria ²⁵bleef in huis zitten.
	25 Gr. zat in het huis.

21 εἶπεν οὖν ἡ Μάρθα πρὸς τὸν Ἰησοῦν, Κύριε, εἰ ἦς ὧδε, ὁ ἀδελφός μου οὐκ ἂν ἐτεθνήκει.		21 Zo zeide Martha dan tot Jezus: Heere, waart Gij hier geweest, zo ware mijn broeder ²⁶niet gestorven;
	26 Dat is, ik vertrouw dat Gij hem van zijn krankheid zoudt genezen hebben.

22 ἀλλὰ καὶ νῦν οἶδα ὅτι ὅσα ἂν αἰτήσῃ τὸν Θεόν, δώσει σοι ὁ Θεός.		22 Maar ook nu weet ik, dat ²⁷alles wat Gij van God begeren zult, God U het geven zal.
	27 Namelijk zelfs ook dat mijn broeder weder levend worde.

23 λέγει αὐτῇ ὁ Ἰησοῦς, Ἀναστήσεται ὁ ἀδελφός σου.		23 Jezus zeide tot haar: Uw broeder zal weder opstaan.
24 λέγει αὐτῷ Μάρθα, Οἶδα ὅτι ἀναστήσεται ἐν τῇ ἀναστάσει ἐν τῇ ἐσχάτῃ ἡμέρᾳ.		24 Martha zeide tot Hem: Ik weet dat hij opstaan zal ²⁸in de ^eopstanding ten ²⁹laatsten dage.
	28 Dat is, in de algemene opstanding aller mensen.
	e Dan. 12:2. Luk. 14:14. Joh. 5:29.
	Dan. 12:2 En velen van hen die in het stof der aarde slapen, zullen ontwaken, dezen ten eeuwigen leven, en genen tot versmaadheden en tot eeuwige afgrijzing. Luk. 14:14 En gij zult zalig zijn, omdat zij niet hebben om u te vergelden; want het zal u vergolden worden in de opstanding der rechtvaardigen. Joh. 5:29 En zullen uitgaan: die het goede gedaan hebben, tot de opstanding des levens, en die het kwade gedaan hebben, tot de opstanding der verdoemenis.
	29 Namelijk dezer wereld.

25 εἶπεν αὐτῇ ὁ Ἰησοῦς, Ἐγώ εἰμι ἡ ἀνάστασις καὶ ἡ ζωή· ὁ πιστεύων εἰς ἐμέ, κἂν ἀποθάνῃ, ζήσεται·		25 Jezus zeide tot haar: ³⁰^fIk ben de Opstanding en het Leven; ^gdie in Mij gelooft, zal ³¹leven, al ware hij ook ³²gestorven;
	30 Dat is, Ik ben de Auteur en Oorzaak der opstanding en des levens.
	f Joh. 1:4; 5:24; 14:6.
	Joh. 1:4 In Hetzelve was het Leven, en het Leven was het Licht der mensen. Joh. 5:24 Voorwaar, voorwaar zeg Ik u: Die Mijn woord hoort, en gelooft Hem Die Mij gezonden heeft, die heeft het eeuwige leven, en komt niet in de verdoemenis, maar is uit den dood overgegaan in het leven. Joh. 14:6 Jezus zeide tot hem: Ik ben de Weg, en de Waarheid, en het Leven. Niemand komt tot den Vader dan door Mij.
	g Joh. 3:16, 36; 6:47. 1 Joh. 5:10.
	Joh. 3:16 Want alzo lief heeft God de wereld gehad, dat Hij Zijn eniggeboren Zoon gegeven heeft, opdat een iegelijk die in Hem gelooft, niet verderve, maar het eeuwige leven hebbe. Joh. 3:36 Die in den Zoon gelooft, die heeft het eeuwige leven; maar die den Zoon ongehoorzaam is, die zal het leven niet zien, maar de toorn Gods blijft op hem. Joh. 6:47 Voorwaar, voorwaar zeg Ik u: Die in Mij gelooft, heeft het eeuwige leven. 1 Joh. 5:10 Die in den Zone Gods gelooft, heeft de getuigenis in zichzelven; die God niet gelooft, heeft Hem tot een leugenaar gemaakt, dewijl hij niet geloofd heeft de getuigenis die God getuigd heeft van Zijn Zoon.
	31 Dat is, zal tot het eeuwige leven weder opgewekt worden.
	32 Namelijk naar het lichaam.

26 καὶ πᾶς ὁ ζῶν καὶ πιστεύων εἰς ἐμέ, οὐ μὴ ἀποθάνῃ εἰς τὸν αἰῶνα. πιστεύεις τοῦτο;		26 ^hEn een iegelijk die leeft en in Mij gelooft, zal ³³niet sterven in der eeuwigheid. Gelooft gij dat?
	h Joh. 6:51.
	Joh. 6:51 Ik ben het levende Brood Dat uit den hemel nedergedaald is; zo iemand van dit Brood eet, die zal in der eeuwigheid leven. En het brood dat Ik geven zal, is Mijn vlees, hetwelk Ik geven zal voor het leven der wereld.
	33 Namelijk den eeuwigen en tweeden dood, Openb. 20:6.
	Openb. 20:6 Zalig en heilig is hij die deel heeft in de eerste opstanding; over dezen heeft de tweede dood geen macht, maar zij zullen priesters van God en Christus zijn, en zij zullen met Hem als koningen heersen duizend jaren.

27 λέγει αὐτῷ, Ναί, Κύριε· ἐγὼ πεπίστευκα, ὅτι σὺ εἶ ὁ Χριστός, ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ, ὁ εἰς τὸν κόσμον ἐρχόμενος.		27 Zij zeide tot Hem: Ja Heere; ⁱik heb geloofd dat Gij zijt de Christus, de Zone Gods, Die in de wereld komen zou.
	i Matth. 16:16. Mark. 8:29. Luk. 9:20. Joh. 6:69.
	Matth. 16:16 En Simon Petrus antwoordende zeide: Gij zijt de Christus, de Zoon des levenden Gods. Mark. 8:29 En Hij zeide tot hen: Maar gijlieden, wie zegt gij dat Ik ben? En Petrus antwoordende, zeide tot Hem: Gij zijt de Christus. Luk. 9:20 En Hij zeide tot hen: Maar gijlieden, wie zegt gij dat Ik ben? En Petrus antwoordende zeide: De Christus Gods. Joh. 6:69 En wij hebben geloofd en bekend, dat Gij zijt de Christus, de Zoon des levenden Gods.

28 καὶ ταῦτα εἰποῦσα ἀπῆλθε, καὶ ἐφώνησε Μαρίαν τὴν ἀδελφὴν αὐτῆς λάθρα, εἰποῦσα, Ὁ διδάσκαλος πάρεστι καὶ φωνεῖ σε.		28 En dit gezegd hebbende, ging zij heen, en riep Maria, haar zuster, heimelijk, zeggende: De Meester is daar en Hij roept u.
29 ἐκείνη ὡς ἤκουσεν, ἐγείρεται ταχὺ καὶ ἔρχεται πρὸς αὐτόν.		29 Deze, als zij dat hoorde, stond haastelijk op en ging tot Hem.
30 (οὔπω δὲ ἐληλύθει ὁ Ἰησοῦς εἰς τὴν κώμην, ἀλλ’ ἦν ἐν τῷ τόπῳ ὅπου ὑπήντησεν αὐτῷ ἡ Μάρθα.)		30 (Jezus nu was nog in ³⁴het vlek niet gekomen, maar was in de plaats waar Hem Martha tegemoetgekomen was.)
	34 Namelijk van Bethanië.

31 οἱ οὖν Ἰουδαῖοι οἱ ὄντες μετ’ αὐτῆς ἐν τῇ οἰκίᾳ καὶ παραμυθούμενοι αὐτήν, ἰδόντες τὴν Μαρίαν ὅτι ταχέως ἀνέστη καὶ ἐξῆλθεν, ἠκολούθησαν αὐτῇ, λέγοντες ὅτι ὑπάγει εἰς τὸ μνημεῖον, ἵνα κλαύσῃ ἐκεῖ.		31 De Joden dan die met haar in het huis waren en haar vertroostten, ziende Maria dat zij haastelijk opstond en uitging, volgden haar, zeggende: Zij gaat naar ³⁵het graf, opdat zij aldaar wene.
	35 Namelijk dat buiten het vlek was, naar de gewoonte der Joden.

32 ἡ οὖν Μαρία, ὡς ἦλθεν ὅπου ἦν ὁ Ἰησοῦς, ἰδοῦσα αὐτόν, ἔπεσεν εἰς τοὺς πόδας αὐτοῦ, λέγουσα αὐτῷ, Κύριε, εἰ ἦς ὧδε, οὐκ ἂν ἀπέθανέ μου ὁ ἀδελφός.		32 Maria dan, als zij kwam waar Jezus was, en Hem zag, viel aan Zijn voeten, zeggende tot Hem: Heere, indien Gij hier geweest waart, zo ware mijn broeder niet gestorven.
33 Ἰησοῦς οὖν ὡς εἶδεν αὐτὴν κλαίουσαν, καὶ τοὺς συνελθόντας αὐτῇ Ἰουδαίους κλαίοντας, ἐνεβριμήσατο τῷ πνεύματι, καὶ ἐτάραξεν ἑαυτόν,		33 Jezus dan, als Hij haar zag wenen, en de Joden die met haar kwamen, ook wenen, werd ³⁶zeer bewogen in den geest en ³⁷ontroerde Zichzelven,
	36 Of: zeer gestoord, in Zijn gemoed. Zie ook vers 38.
	vers 38 Jezus dan wederom in Zichzelven zeer bewogen zijnde, kwam tot het graf; en het was een spelonk, en een steen was daarop gelegd.
	37 Namelijk door medelijden en droefheid, Hebr. 4:15.
	Hebr. 4:15 Want wij hebben geen Hogepriester Die niet kan medelijden hebben met onze zwakheden, maar Die in alle dingen gelijk als wij is verzocht geweest, doch zonder zonde.

34 καὶ εἶπε, Ποῦ τεθείκατε αὐτόν; λέγουσιν αὐτῷ, Κύριε, ἔρχου καὶ ἴδε.		34 En zeide: Waar hebt gij hem gelegd? Zij zeiden tot Hem: Heere, kom en zie het.
35 ἐδάκρυσεν ὁ Ἰησοῦς.		35 ^kJezus ³⁸weende.
	k Luk. 19:41.
	Luk. 19:41 En als Hij nabijkwam en de stad zag, weende Hij over haar,
	38 Of: liet tranen.

36 ἔλεγον οὖν οἱ Ἰουδαῖοι, Ἴδε πῶς ἐφίλει αὐτόν.		36 De Joden dan zeiden: Zie hoe lief Hij hem had.
37 τινὲς δὲ ἐξ αὐτῶν εἶπον, Οὐκ ἠδύνατο οὗτος, ὁ ἀνοίξας τοὺς ὀφθαλμοὺς τοῦ τυφλοῦ, ποιῆσαι ἵνα καὶ οὗτος μὴ ἀποθάνῃ;		37 En sommigen uit hen zeiden: Kon Hij ^lDie de ogen des blinden geopend heeft, niet maken dat ook deze niet gestorven ware?
	l Joh. 9:6.
	Joh. 9:6 Dit gezegd hebbende, spoog Hij op de aarde, en maakte slijk uit dat speeksel, en streek dat slijk op de ogen des blinden,

38 Ἰησοῦς οὖν πάλιν ἐμβριμώμενος ἐν ἑαυτῷ ἔρχεται εἰς τὸ μνημεῖον. ἦν δὲ σπήλαιον, καὶ λίθος ἐπέκειτο ἐπ’ αὐτῷ.		38 Jezus dan wederom in Zichzelven zeer bewogen zijnde, kwam tot het graf; en het was een spelonk, en een steen was ³⁹daarop gelegd.
	39 Of: daartegen.

39 λέγει ὁ Ἰησοῦς, Ἄρατε τὸν λίθον. λέγει αὐτῷ ἡ ἀδελφὴ τοῦ τεθνηκότος Μάρθα, Κύριε, ἤδη ὄζει· τεταρταῖος γάρ ἐστι.		39 Jezus zeide: Neemt den steen weg. Martha, de zuster des gestorvenen, zeide tot Hem: Heere, hij riekt nu al, want hij heeft vier dagen ⁴⁰aldaar gelegen.
	40 Namelijk in het graf, gelijk blijkt uit het 17de vers. Gr. hij is vierdagig.

40 λέγει αὐτῇ ὁ Ἰησοῦς, Οὐκ εἶπόν σοι, ὅτι ἐὰν πιστεύσῃς, ὄψει τὴν δόξαν τοῦ Θεοῦ;		40 Jezus zeide tot haar: Heb Ik u niet gezegd, dat zo gij gelooft, gij ⁴¹de heerlijkheid Gods zien zult?
	41 Dat is, de wonderbaarlijke opwekking van uw broeder, waardoor de kracht Gods gezien en Zijn eer verbreid wordt.

41 ἦραν οὖν τὸν λίθον, οὗ ἦν ὁ τεθνηκὼς κείμενος. ὁ δὲ Ἰησοῦς ἦρε τοὺς ὀφθαλμοὺς ἄνω, καὶ εἶπε, Πάτερ, εὐχαριστῶ σοι ὅτι ἤκουσάς μου.		41 Zij namen dan den steen weg, waar de gestorvene ⁴²lag. En Jezus hief de ogen opwaarts en ⁴³zeide: Vader, Ik dank U dat Gij Mij gehoord hebt.
	42 Gr. was liggende.
	43 Christus bidt Zijn Vader, niet omdat Hij als Zone Gods de macht niet zou hebben om doden te verwekken, Joh. 5:21, maar omdat Hij als Middelaar Zich in het gebruik dezer macht den wil des Vaders had onderworpen, Filipp. 2:7, 8. Hebr. 10:7.
	Joh. 5:21 Want gelijk de Vader de doden opwekt en levend maakt, alzo maakt ook de Zoon levend die Hij wil. Filipp. 2:7 Maar heeft Zichzelven vernietigd, de gestaltenis eens dienstknechts aangenomen hebbende, en is den mensen gelijk geworden; Filipp. 2:8 En in gedaante gevonden als een mens, heeft Hij Zichzelven vernederd, gehoorzaam geworden zijnde tot den dood, ja, den dood des kruises. Hebr. 10:7 Toen sprak Ik: Zie, Ik kom (in het begin des boeks is van Mij geschreven), om Uw wil te doen, o God.

42 ἐγὼ δὲ ᾔδειν ὅτι πάντοτέ μου ἀκούεις· ἀλλὰ διὰ τὸν ὄχλον τὸν περιεστῶτα εἶπον, ἵνα πιστεύσωσιν ὅτι σύ με ἀπέστειλας.		42 Doch Ik wist dat Gij Mij altijd hoort; ^mmaar om der schare wil die rondom staat, heb Ik dit gezegd, opdat zij zouden geloven dat Gij Mij gezonden hebt.
	m Joh. 12:30.
	Joh. 12:30 Jezus antwoordde en zeide: Niet om Mijnentwil is deze stem geschied, maar om uwentwil.

43 καὶ ταῦτα εἰπών, φωνῇ μεγάλῃ ἐκραύγασε, Λάζαρε, δεῦρο ἔξω.		43 En als Hij dit gezegd had, riep Hij met grote stem: Lázarus, kom uit.
44 καὶ ἐξῆλθεν ὁ τεθνηκώς, δεδεμένος τοὺς πόδας καὶ τὰς χεῖρας κειρίαις, καὶ ἡ ὄψις αὐτοῦ σουδαρίῳ περιεδέδετο. λέγει αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς, Λύσατε αὐτόν, καὶ ἄφετε ὑπάγειν.		44 En de gestorvene kwam uit, gebonden aan handen en voeten met ⁴⁴grafdoeken, en zijn aangezicht was omwonden ⁿmet een zweetdoek. Jezus zeide tot hen: Ontbindt hem en laat hem heengaan.
	44 Of: windelbanden, waarmede hij begraven was, naar de gewoonte der Joden, Joh. 20:6, 7.
	Joh. 20:6 Simon Petrus dan kwam en volgde hem, en ging in het graf, en zag de doeken liggen; Joh. 20:7 En den zweetdoek, die op Zijn hoofd geweest was, zag hij niet bij de doeken liggen, maar in het bijzonder in een andere plaats samengerold.
	n Joh. 20:7.
	Joh. 20:7 En den zweetdoek, die op Zijn hoofd geweest was, zag hij niet bij de doeken liggen, maar in het bijzonder in een andere plaats samengerold.

45 Πολλοὶ οὖν ἐκ τῶν Ἰουδαίων, οἱ ἐλθόντες πρὸς τὴν Μαρίαν καὶ θεασάμενοι ἃ ἐποίησεν ὁ Ἰησοῦς, ἐπίστευσαν εἰς αὐτόν.		45 Velen dan uit de Joden die tot Maria gekomen waren, en aanschouwd hadden hetgeen Jezus gedaan had, geloofden in Hem.
46 τινὲς δὲ ἐξ αὐτῶν ἀπῆλθον πρὸς τοὺς Φαρισαίους, καὶ εἶπον αὐτοῖς ἃ ἐποίησεν ὁ Ἰησοῦς.		46 Maar sommigen van hen gingen tot de farizeeën, en zeiden tot hen hetgeen Jezus gedaan had.
		Het besluit om Jezus te doden
47 Συνήγαγον οὖν οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι συνέδριον, καὶ ἔλεγον, Τί ποιοῦμεν; ὅτι οὗτος ὁ ἄνθρωπος πολλὰ σημεῖα ποιεῖ.		47 ^oDe overpriesters dan en de farizeeën vergaderden ⁴⁵den Raad, en zeiden: ^pWat zullen wij doen? Want deze Mens doet vele tekenen.
	o Ps. 2:2. Matth. 26:3. Mark. 14:1. Luk. 22:2. Hand. 4:27.
	Ps. 2:2 De koningen der aarde stellen zich op, en de vorsten beraadslagen tezamen, tegen den HEERE en tegen Zijn Gezalfde, zeggende: Matth. 26:3 Toen vergaderden de overpriesters en de schriftgeleerden en de ouderlingen des volks in de zaal des hogepriesters, die genaamd was Kájafas; Mark. 14:1 EN het pascha en het feest der ongehevelde broden was na twee dagen; en de overpriesters en de schriftgeleerden zochten hoe zij Hem met listigheid vangen en doden zouden. Luk. 22:2 En de overpriesters en de schriftgeleerden zochten hoe zij Hem ombrengen zouden; want zij vreesden het volk. Hand. 4:27 Want in der waarheid zijn vergaderd tegen Uw heilig Kind Jezus, Welken Gij gezalfd hebt, beide Herodes en Pontius Pilatus, met de heidenen en de volken Israëls,
	45 Gr. synedrion, van welken zie Matth. 5:22.
	Matth. 5:22 Doch Ik zeg u: Zo wie ten onrechte op zijn broeder toornig is, die zal strafbaar zijn door het gericht; en wie tot zijn broeder zegt: Raka! die zal strafbaar zijn door den Groten Raad; maar wie zegt: Gij dwaas! die zal strafbaar zijn door het helse vuur.
	p Joh. 12:19.
	Joh. 12:19 De farizeeën dan zeiden onder elkander: Ziet gij wel dat gij gans niet vordert? Zie, de gehele wereld gaat Hem na.

48 ἐὰν ἀφῶμεν αὐτὸν οὕτω, πάντες πιστεύσουσιν εἰς αὐτόν· καὶ ἐλεύσονται οἱ Ῥωμαῖοι καὶ ἀροῦσιν ἡμῶν καὶ τὸν τόπον καὶ τὸ ἔθνος.		48 Indien wij Hem alzo ⁴⁶laten geworden, zij zullen allen in Hem geloven, en de Romeinen zullen ⁴⁷komen en wegnemen beide ⁴⁸onze plaats en volk.
	46 Gr. aflaten.
	47 Namelijk tegen ons als tegen rebellen.
	48 De stad en tempel van Jeruzalem uitroeien.

49 εἷς δέ τις ἐξ αὐτῶν Καϊάφας, ἀρχιερεὺς ὢν τοῦ ἐνιαυτοῦ ἐκείνου, εἶπεν αὐτοῖς, Ὑμεῖς οὐκ οἴδατε οὐδέν,		49 En een uit hen, namelijk Kájafas, die ⁴⁹deszelven jaars hogepriester was, zeide tot hen: Gij verstaat niets;
	49 Het hogepriesterambt werd toen door de Romeinen vergeven voor zekeren tijd, somwijlen ook van jaar tot jaar, Luk. 3:2. Hand. 4:6, tegen de ordinantie Gods. Zie Num. 35:28. Joz. 20:6. Hebr. 7:23.
	Luk. 3:2 Onder de hogepriesters Annas en Kájafas, geschiedde het woord Gods tot Johannes, den zoon van Zacharías, in de woestijn. Hand. 4:6 En Annas, de hogepriester, en Kájafas en Johannes en Alexander, en zovelen er van het hogepriesterlijk geslacht waren. Num. 35:28 Want hij zou in zijn vrijstad gebleven zijn tot den dood des hogepriesters; maar na den dood des hogepriesters zal de doodslager wederkeren tot het land zijner bezitting. Joz. 20:6 En hij zal in dezelve stad wonen, totdat hij sta voor het aangezicht der vergadering voor het gericht, totdat de hogepriester sterve die in die dagen zijn zal; dan zal de doodslager wederkeren en komen tot zijn stad en tot zijn huis, tot de stad vanwaar hij gevloden is. Hebr. 7:23 En genen zijn wel vele priesters geworden, omdat zij door den dood verhinderd werden altijd te blijven;

50 οὐδὲ διαλογίζεσθε ὅτι συμφέρει ἡμῖν ἵνα εἷς ἄνθρωπος ἀποθάνῃ ὑπὲρ τοῦ λαοῦ, καὶ μὴ ὅλον τὸ ἔθνος ἀπόληται.		50 En gij overlegt niet ^qdat het ons nut is, ⁵⁰dat één Mens sterve voor het volk, en het gehele volk niet verloren ga.
	q Joh. 18:14.
	Joh. 18:14 Kájafas nu was degene die den Joden geraden had, dat het nut was dat één Mens voor het volk stierf.
	50 Hij verstond dit wel van den wereldlijken stand des Joodsen volks, maar God heeft zijn tong alzo gestierd dat hij onwetende geprofeteerd heeft van de vrucht van den dood van Christus, tot verzoening en behoudenis der uitverkoren kinderen Gods.

51 τοῦτο δὲ ἀφ’ ἑαυτοῦ οὐκ εἶπεν, ἀλλὰ ἀρχιερεὺς ὢν τοῦ ἐνιαυτοῦ ἐκείνου, προεφήτευσεν ὅτι ἔμελλεν ὁ Ἰησοῦς ἀποθνήσκειν ὑπὲρ τοῦ ἔθνους,		51 En dit zeide hij niet uit zichzelven; maar zijnde hogepriester deszelven jaars, profeteerde hij dat Jezus sterven zou voor ⁵¹het volk;
	51 Namelijk der Joden.

52 καὶ οὐχ ὑπὲρ τοῦ ἔθνους μόνον, ἀλλ’ ἵνα καὶ τὰ τέκνα τοῦ Θεοῦ τὰ διεσκορπισμένα συναγάγῃ εἰς ἕν.		52 En niet alleen voor dat volk, maar opdat Hij ook ⁵²de kinderen Gods die verstrooid waren, ^rtot ⁵³één zou vergaderen.
	52 Dat is, de uitverkorenen uit alle volken door de ganse wereld, Openb. 5:9.
	Openb. 5:9 En zij zongen een nieuw lied, zeggende: Gij zijt waardig het boek te nemen en zijn zegelen te openen; want Gij zijt geslacht, en hebt ons Gode gekocht met Uw bloed, uit alle geslacht en taal en volk en natie;
	r Ef. 2:14, 15, 16.
	Ef. 2:14 Want Hij is onze Vrede, Die deze beiden één gemaakt heeft, en den middelmuur des afscheidsels gebroken hebbende, Ef. 2:15 Heeft Hij de vijandschap in Zijn vlees tenietgemaakt, namelijk de wet der geboden in inzettingen bestaande; opdat Hij die twee in Zichzelven tot één nieuwen mens zou scheppen, vrede makende, Ef. 2:16 En opdat Hij die beiden met God in één lichaam zou verzoenen door het kruis, de vijandschap aan hetzelve gedood hebbende.
	53 Namelijk lichaam, kudde of gemeente, gelijk Joh. 10:16. Ef. 2:14.
	Joh. 10:16 Ik heb nog andere schapen, die van dezen stal niet zijn; deze moet Ik ook toebrengen; en zij zullen Mijn stem horen, en het zal worden één kudde en één Herder. Ef. 2:14 Want Hij is onze Vrede, Die deze beiden één gemaakt heeft, en den middelmuur des afscheidsels gebroken hebbende,

53 ἀπ’ ἐκείνης οὖν τῆς ἡμέρας συνεβουλεύσαντο ἵνα ἀποκτείνωσιν αὐτόν.		53 Van dien dag dan af ⁵⁴raadslaagden zij tezamen dat zij Hem doden zouden.
	54 Dat is, besloten in hun Raad.

54 Ἰησοῦς οὖν οὐκέτι παρρησίᾳ περιεπάτει ἐν τοῖς Ἰουδαίοις, ἀλλὰ ἀπῆλθεν ἐκεῖθεν εἰς τὴν χώραν ἐγγὺς τῆς ἐρήμου, εἰς Ἐφραῒμ λεγομένην πόλιν, κἀκεῖ διέτριβε μετὰ τῶν μαθητῶν αὐτοῦ.		54 Jezus dan wandelde niet meer vrijelijk onder de Joden, maar ging ⁵⁵vandaar naar het land bij de woestijn, naar de stad genaamd ⁵⁶Efraïm, en verkeerde aldaar met Zijn discipelen.
	55 Namelijk van Jeruzalem en daaromtrent.
	56 Anders: Efrem, welke sommigen menen te wezen de stad Efraïm of Efron, waarvan men leest 2 Kron. 13:19.
	2 Kron. 13:19 En Abía jaagde Jeróbeam achterna, en nam van hem de steden Bethel met haar onderhorige plaatsen en Jesána met haar onderhorige plaatsen, en Efron met haar onderhorige plaatsen.

55 ἦν δὲ ἐγγὺς τὸ πάσχα τῶν Ἰουδαίων· καὶ ἀνέβησαν πολλοὶ εἰς Ἱεροσόλυμα ἐκ τῆς χώρας πρὸ τοῦ πάσχα, ἵνα ἁγνίσωσιν ἑαυτούς.		55 En het ⁵⁷pascha der Joden was nabij, en velen uit dat land gingen op naar Jeruzalem vóór het pascha, opdat zij zichzelven ⁵⁸reinigden.
	57 Dit was het laatste pascha dat Christus gehouden heeft, in hetwelk Hij gekruisigd is.
	58 Namelijk volgens het bevel Gods, Num. 9:6. 2 Kron. 30:15.
	Num. 9:6 Toen waren er lieden geweest, die over het dode lichaam eens mensen onrein waren en op denzelven dag het pascha niet hadden kunnen houden; daarom naderden zij voor het aangezicht van Mozes en voor het aangezicht van Aäron op dienzelven dag. 2 Kron. 30:15 Toen slachtten zij het pascha op den veertiende der tweede maand; en de priesters en de Levieten waren beschaamd geworden en hadden zich geheiligd, en hadden brandoffers gebracht in het huis des HEEREN.

56 ἐζήτουν οὖν τὸν Ἰησοῦν, καὶ ἔλεγον μετ’ ἀλλήλων ἐν τῷ ἱερῷ ἑστηκότες, Τί δοκεῖ ὑμῖν; ὅτι οὐ μὴ ἔλθῃ εἰς τὴν ἑορτήν;		56 ^sZij zochten dan Jezus, en zeiden onder elkander, staande in den tempel: Wat dunkt u? Dunkt u dat ⁵⁹Hij niet komen zal tot het feest?
	s Joh. 7:11.
	Joh. 7:11 De Joden dan zochten Hem in het feest, en zeiden: Waar is Hij?
	59 Namelijk Jezus.

57 δεδώκεισαν δὲ καὶ οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι ἐντολήν, ἵνα ἐάν τις γνῷ ποῦ ἐστι, μηνύσῃ, ὅπως πιάσωσιν αὐτόν.		57 De overpriesters nu en de farizeeën hadden een gebod ⁶⁰gegeven dat, zo iemand wist waar Hij was, hij het zou te kennen geven, opdat zij Hem mochten ⁶¹vangen.
	60 Dat is, laten afkondigen.
	61 Gr. grijpen.

Einde Johannes 11